"Loại bỏ những người già cộc cằn"
Chiến dịch thanh trừng ở Triều Tiên đang nhận được sự theo dõi sát sao của cộng đồng quốc tế hiện nay, cũng giống như cuộc "Cách mạng văn hóa" mà Trung Quốc phát động những năm 1960 của thập kỷ trước. Ở Triều Tiên, có thể gọi phiên bản này là cuộc “Cách mạng Thanh niên” của những người trẻ tuổi.
Thực vậy, ở độ tuổi 30, Kim Jong Un được cho là nhà lãnh đạo quốc gia trẻ nhất thế giới. Anh trai ông này, Kim Jong Chul - người đã trở nên nổi tiếng nhờ tuyên bố là fan hâm mộ cuồng nhiệt ngôi sao nhạc rock Eric Clapton - cũng chỉ lớn hơn Kim Jong Un 2 tuổi. Người trẻ nhất trong bộ 3 thành viên gia đình họ Kim được đào tạo tại Thụy Sỹ là cô em gái 26 tuổi Kim Yo Jong, vẫn được xem như là thư ký riêng tin cậy của nhà lãnh đạo trẻ.
Bằng việc xử tử người chú Jang Song Thaek và thanh trừng các tay chân thân tín của ông này, nhóm trẻ trên dường như đã hạ bệ thành công những người lớn tuổi.
Trước đó, Kim Jong Un đã thanh trừng 5 trong 7 chính khách cao tuổi từng đi cạnh linh cữu của cố chủ tịch Kim Jong Il.
“Ông ta phải loại bỏ những người già cộc cằn”, Andrei Lankov, một học giả chuyên nghiên cứu về Triều Tiên ở Seoul nhận xét. “Ông ta không thể trở thành lãnh đạo với cấp dưới là những người gấp đôi tuổi mình. Họ không hiểu và không coi trọng ông ta".
Ông Jang Song Thaek trong phiên toà đặc biệt xét xử mình.
Jang Song Thaek, 67 tuổi, kết hôn với người con gái út của vị lãnh tụ sáng lập Triều Tiên Kim Nhật Thành. Trên danh nghĩa, ông Jang từng được bổ nhiệm vào vị trí nhiếp chính trước khi cố Chủ tịch Kim Jong Il qua đời vào tháng 12/2011. Đó là công việc gồm cả chức năng kiềm chế giới trẻ, điều mà nhà lãnh đạo Kim Jong Un rõ ràng chẳng ưu thích.
Trong thông báo 2.700 từ mà Triều Tiên công bố ngày 13/12, ông Jang Song Thaek đã bị buộc tội “gây tổn hại nghiêm trọng cho phong trào thanh niên của đất nước, là một phần tử thuộc nhóm những kẻ nổi loạn và phản bội trong lĩnh vực công tác thanh niên, bị kẻ thù mua chuộc”.
Ông Jang còn bị cáo buộc đã tỏ thái độ không nhiệt tình khi Kim Jong Un được thăng chức Phó Chủ tịch Ủy ban Quân sự Trung ương. “Ông ta cư xử rất ngạo mạn và xấc láo khi chỉ miễn cưỡng đứng dậy vỗ tay”, thông báo của Triều Tiên nhấn mạnh.
Những chiến binh anh hùng họ Kim
Chỉ sau 2 năm nắm quyền, Kim Jong Un đã nâng “giáo phái trẻ tuổi” thành chủ điểm cai trị của mình. Ông này đã không tiếc nguồn lực khan hiếm của đất nước đầu tư cho xây dựng công viên nước, tàu lượn, khu nghỉ dưỡng trượt tuyết và ao nuôi cá heo.
Trong quan hệ quốc tế, nhân vật nước ngoài đáng chú ý nhất đến thăm Bình Nhưỡng kể từ khi Kim Jong Un lên nắm quyền là Dennis Rodman, cựu cầu thủ bóng rổ với nhiều hình thù xăm trổ trên mình, người mà ông Jang Song Thaek có thể chẳng biết là ai.
Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un và ngôi sao bóng rổ Mỹ Dennis Rodman.
Trong vụ việc của ông Jang Song Thaek, ít nhất hai quan chức cấp cao khác thân cận với ông Jang cũng đã bị xử tử, đó là Ri Yong Ha và Jang Soo Kil. Một nhóm đào ngũ ở Seoul nói rằng chính anh trai Kim Jong Chul đã trực tiếp giương súng khi hai nhân vật này bị bắt giữ vì không ai đủ bản lĩnh để làm điều đó.
“Kim Jong Un và Kim Jong Chul thường gặp nhau vào cuối tuần để thảo luận về các vấn đề. Kim Jong Chul theo dõi an ninh cho em trai mình”, một người đào tẩu tên là Lee Yun- keol đã kể lại như vậy trên tờ Chosun Ilbo.
Mặc dù câu chuyện có vẻ như chỉ là bịa đặt nhưng những đồn thổi kiểu này có thể là dấu hiệu về một huyền thoại mà Kim Jong Un đang cố gắng tạo dựng: Ông ta và hai anh chị em ruột của mình là những chiến binh anh hùng, trẻ tuổi bảo vệ dòng máu họ Kim trước những kẻ mưu toan cướp bóc.
Cuộc thanh trừng dường như vẫn chưa kết thúc. Nhiều vụ xử tử được dự báo sẽ tiếp tục diễn ra. Những tin tức chưa được xác nhận từ Seoul cho biết Kim Jong Un có thể đã hành quyết một trong những cố vấn của ông này - Ri Su Yong, quan chức được bổ nhiệm làm Đại sứ tại Thụy Sĩ vào năm 1988 và đóng vai trò như người giám hộ khi nhà lãnh đạo trẻ này còn đi học ở Bern.
“Nếu Kim Jong Un có khả năng làm việc này, nếu không ai kiềm chế được thì hậu quả sẽ là gì?”, Scott Snyder, chuyên gia Triều Tiên thuộc Hội đồng quan hệ đối ngoại có trụ sở ở Mỹ đặt câu hỏi. “Nhìn vào những gì đã xảy ra với Jang Song Thaek sẽ khiến bạn nghĩ về kịch bản đầy ác mộng”.
Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng hầu hết những người Triều Tiên không trực tiếp bị xét xử trong cuộc thanh trừng này sẽ ngả theo Kim Jong Un dù ông ta là người trẻ tuổi.
Kim Young Soon, cựu vũ công 77 tuổi người Triều Tiên - hiện đang sống ở Seoul, so sánh Kim Jong Un với những ông hoàng con của các triều đại cổ xưa ở Hàn Quốc.
“Kim Jong Un trẻ tuổi và những người kế nhiệm ngai vàng ngày xưa cũng thế”, Kim Young Soon nói. “Ngay cả khi mới chỉ 10 tuổi, người thừa kế vẫn giữ vai trò lãnh đạo. Đó là những gì ba thế hệ nhà Kim đã duy trì”.
