Một quan chức Syria nắm rõ tuyến đường bay trên tiết lộ, hàng tuần luôn có tới 3 chuyến bay như trên diễn ra và không có chuyến bay nào được ghi trên lịch trình công khai của hãng hàng không, vị quan chức Syria cho biết. Ông này là người được tiếp cận với những thông tin chi tiết về các chuyến bay ra vào Sân bay Quốc tế Damascus.
Theo lời vị quan chức Syria, các chuyến bay bí mật giữa Iran và Syria luôn diễn ra vào buổi đêm và không có bất kỳ lịch trình cụ thể nào được đặt ra trước.
“Hàng tuần đều có những chuyến bay tư nhân kiểu như vậy, thỉnh thoảng là 3 lần một tuần và những chuyến bay đó đều được kiểm soát bởi một sĩ quan Iran ở thủ đô Damascus”, vị quan chức giấu tên của Syria cho hay. Ông này còn cho biết thêm: “Tất cả mọi người đều phải nghe theo lệnh của sĩ quan Iran. Chúng tôi được nói rằng ông ta là nhân vật quan trọng thứ hai ở Syria và chúng tôi phải làm những việc ông ta yêu cầu mà không được phép đặt bất kỳ câu hỏi nào”. Danh tính của sĩ quan Iran này chưa được xác định.
Cũng theo vị quan chức Syria, “chúng tôi không được thông báo công khai nhưng chúng tôi biết các chuyến bay bí mật đó là do Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran đứng ra tổ chức”.
Các chuyến bay cung cấp viện trợ quân sự nói trên diễn ra “trong nhiều tháng nay”, vị quan chức Syria cho biết nhưng không cung cấp thông tin cụ thể về ngày bắt đầu có những chuyến bay như vậy. Ông này cũng khẳng định, ông không được biết thông tin chính xác về những mặt hàng được chở trên các chuyến bay đó.
Tuy nhiên, một quan chức khác của Syria cũng được tiếp cận thường xuyên với Sân bay Quốc tế Damascus khẳng định, ít nhất một số máy bay của Iran đã vận chuyển chiến đấu cơ đến cho quân của Tổng thống Assad để giúp lực lượng này chiến đấu chống lại phe nổi dậy.
Mối quan hệ quân sự bí mật?
Trong khi Syria và Iran không hề che giấu mối quan hệ đồng minh thân thiết, gắn bó giữa hai nước, trong đó có các mối dây liên hệ về tài chính, chính trị thì những thông tin về hợp tác quân sự giữa hai nước này được bảo vệ một cách rất cẩn thận. Iran thường xuyên bác bỏ việc nước này triển khai binh lính đến Syria. Bản thân chính quyền Assad cũng phủ nhận những cáo buộc cho rằng, họ đang dựa dẫm vào sức mạnh của Iran trong cuộc chiến chống lại các chiến binh nổi dậy được nước ngoài ủng hộ.
Mỹ - nước ủng hộ cho phe nổi dậy Syria, từ lâu đã luôn than phiền về tình trạng có những chuyến bay giữa Iran và Syria trong đó Tehran đã gửi binh lính và vũ khí đến cho chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad.
Năm ngoái, trong những tháng cuối cùng trên cương vị Ngoại trưởng Mỹ, bà Hillary Clinton đã ký một thỏa thuận với Iraq nhằm chặn những chiếc máy bay của Iran bay qua không phận Iraq – một biện pháp mà chính phủ ở Baghdad không muốn thực hiện bởi quan hệ thân thiết giữa họ với chính quyền Iran.
Tính đến tháng 3 vừa rồi, chỉ có hai chiếc máy bay của Iran bay qua lãnh thổ Iraq đến Syria bị kiểm tra và không có mặt hàng nhạy cảm nào được phát hiện ngoài những mặt hàng viện trợ nhân đạo.
Hồi tháng 8 năm ngoái, Mỹ cùng với phe đối lập Syria đã lên tiếng cáo buộc Nhà nước Hồi giáo Iran giúp Syria đào tạo, huấn luyện lực lượng du kích, một số trong số này là người Syria nhưng phần lớn là các tình viện nguyên người Shiite đến từ khắp thế giới Hồi giáo – những người muốn tham gia vào cái mà họ xem là cuộc chiến giữa người Sunni và người Shiite.
Mới đây, hồi tháng trước, tờ Nhật báo Phố Wall đưa tin, hàng ngàn chiến binh Shiite đã nhận được sự đào tạo tại một căn cứ gần thủ đô Tehran trước khi họ được triển khai đến những tiền tuyến trong cuộc nội chiến ở Syria.
Các nhóm chiến binh người Shiite, trong đó có nhóm Hebollah ở Li-băng, đã đóng vai trò then chốt trong việc giúp chính quyền Syria củng cố sức mạnh, giành chiến thắng liên tiếp trên chiến trường và giảm thiểu làn sóng đào ngũ từng “dậy” lên trong thời gian đầu của cuộc nổi dậy.
Trước những thông tin về các chuyến bay bí mật được cho là chở vũ khí đến cho chính quyền Assad của Iran, một cựu sĩ quan tình báo quân sự của Syria đã bày tỏ sự hoài nghi. Ông này là người đã “đào ngũ” khỏi quân đội của Tổng thống Assad cách đây hơn một năm nhưng vẫn giữ mối liên hệ chặt chẽ với một số nhân viên tình báo đang làm việc trong chính quyền Syria. Theo vị quan chức này, ít có khả năng những chuyến bay bí mật từ Iran đến Syria có liên quan đến việc vận chuyển chiến đấu cơ đến cho chính quyền Assad.
“Iran đang hậu thuẫn cho Syria cả về mặt chính trị, tài chính và hậu cần nhưng việc Nhà nước Hồi giáo được cho là thường xuyên cung cấp máy bay chiến đấu cho Syria hàng tuần là không đúng. Có sự hiểu lầm và phóng đại về vai trò can thiệp của Iran trên chiến trường Syria. Sự thực là quân đội của ông Assad vẫn rất mạnh và họ vẫn có các sư đoàn, các binh lính họ cần để chiến đấu. Họ thực sự chỉ cần tiền để trả cho cuộc chiến này”, vị cựu sĩ quan tình báo Syria nhận định.
Cũng theo vị cựu sĩ quan trên, “sự dính líu của Iran đã bị thổi phồng lên bởi những người đang nhìn cuộc nội chiến ở Syria theo cách một cuộc chiến tranh sắc tộc”.
