Binh sĩ Ukraine thương vong quá nhiều khiến sĩ quan trầm cảm
Trong vai trò tiểu đoàn trưởng, Dima phụ trách khoảng 800 lính chiến đấu ở miền Đông Ukraine, gần Pokrovsk - thị trấn chiến lược đang có nguy cơ cao rơi vào tay quân Nga. Đây là một trong những mặt trận đẫm máu nhất của xung đột Nga - Ukraine hiện nay.
Lính Ukraine mệt mỏi dưới chiến hào. Ảnh: Getty.
Trước thực tế hầu hết binh lính dưới quyền đã tử trận hoặc bị thương, Dima quyết định thế là đủ rồi và anh ta xin làm một công việc khác, cũng trong quân đội Ukraine nhưng là tại một văn phòng ở thủ đô Kiev.
Dima tâm sự với CNN rằng anh ta xin rút khỏi mặt trận vì không thể chịu đựng nhìn thêm lính của mình tử trận.
Nhân sự tiểu đoàn của Dima cứ thưa dần cho đến khi đơn vị này biến mất. Tiểu đoàn không nhận được đủ quân tiếp viện. Tiểu đoàn chiến đấu nhiều nơi, đã có nhiều tổn thất trước khi được điều tới chảo lửa Pokrovsk mà chưa hề được nghỉ ngơi. Tận mắt Dima chứng kiến nhiều cấp dưới bị chết hoặc bị thương, khiến lòng anh tê cứng.
“Chiến dịch quân sự đặc biệt” của Nga trong hai năm rưỡi đã xóa sổ nhiều đơn vị quân đội Ukraine. Lực lượng tăng viện ít ỏi và đến chậm khiến một bộ phận binh sĩ Ukraine tại tiền tuyến bị kiệt sức và xuống tinh thần. Tình hình đặc biệt bi đát với những đơn vị bộ binh gần Pokrovsk và những nơi khác ở mặt trận phía Đông, nơi Ukraine đang phải nỗ lực cản phá đà tiến của quân Nga.
Lính công binh Ukraine cũng cho biết công việc của họ rất áp lực. Họ dành cả ngày ở tiền tuyến, gỡ mìn, chuẩn bị phòng tuyến và thực hiện các vụ nổ có kiểm soát. Họ tâm sự mình có thể bị đối phương tấn công trước cả tuyến bộ binh Ukraine đầu tiên. Họ phải mang theo người khoảng 40kg đồ nghề và 4 quả mìn chống tăng (mỗi quả nặng 10kg).
Khu vực Pokrovsk đã trở thành tâm điểm xung đột vũ trang ở miền Đông Ukraine. Quân Nga nhích dần về thị trấn này trong nhiều tháng qua, nhưng đà tiến của họ những tuần gần đây đã tăng nhanh đáng kể khi phòng tuyến Ukraine bắt đầu sụp đổ dần.
Pokrovsk là một đầu mối giao thông quan trọng cả về đường sắt và đường bộ. Mỏ than cốc cuối dùng vẫn do Ukraine kiểm soát nằm về phía Tây của thị trấn này. Than cốc dùng để luyện thép - vật liệu quan trọng thời chiến.
Binh sĩ Ukraine trong khu vực này mô tả một bức tranh rất u ám. Một số chỉ huy cho biết, quân Nga đang áp đảo quân Ukraine về số lượng với tỷ lệ 10:1.
Tình trạng bỏ vị trí do áp lực quá lớn
CNN đã trao đổi với 6 viên chỉ huy và sĩ quan của Ukraine hiện hoặc đã từng chiến đấu gần đây ở khu vực trên. Cả sáu người này xác nhận rằng nạn đào ngũ và bất tuân lệnh đang trở nên phổ biến, đặc biệt là trong số các tân binh.
Một vị trong số 6 người này chia sẻ: “Không phải lính nghĩa vụ nào cũng bỏ vị trí nhưng có một tỷ lệ cao như vậy. Khi lính mới tới đây, họ thấy tình hình rất khó khăn. Họ thấy có nhiều UAV của đối phương, kèm với đó là hỏa lực pháo và súng cối trút xuống dồn dập. Những ai đã tới những vị trí nguy hiểm mà vẫn sống sót thì thường sau đó, họ không quay trở lại. Họ hoặc là bỏ vị trí, từ chối ra trận hoặc cố gắng tìm cách ra quân”.
Khác với những trường hợp tình nguyện ra trận từ trước đó, nhiều tân binh không có sự lựa chọn khi phải bước vào cuộc chiến. Họ được gọi nhập ngũ sau khi luật động viên mới của Ukraine có hiệu lực vào mùa xuân 2024. Những người này không thể xuất ngũ một cách hợp pháp trừ phi chính phủ đồng ý giải ngũ họ hoặc họ nhận được giấy phép đặc biệt để làm điều đó.
Vấn đề kỷ luật trong quân đội Ukraine đã xuất hiện từ trước đó. Nhiều tháng Mỹ trì hoãn viện trợ quân sự cho Ukraine đã khiến lực lượng vũ trang nước này thiếu nghiêm trọng đạn dược, kéo theo nhuệ khí binh sĩ Ukraine xuống thấp.
Từ khi ấy, nhiều binh sĩ Ukraine đã nói với CNN rằng họ ở trong thế quan sát thấy đối phương đang tiến lên nhưng bản thân họ không có đạn pháo để bắn trả.
Serhiy Tsehotskiy - sĩ quan thuộc Lữ đoàn bộ binh cơ giới độc lập 59 của Ukraine, nói rằng đơn vị của anh ta cố gắng luân chuyển binh sĩ vào ra cứ 3-4 ngày một lần. Nhưng số lượng UAV đối phương tham chiến gia tăng khiến việc luân chuyển đó trở nên nguy hiểm, buộc các binh sĩ phải tiếp tục bám trụ trong công sự trong thời gian dài. Tsehotskiy cho biết, kỳ luân chuyển dài kỷ lục là 20 ngày.
Tình trạng hở sườn và liên lạc kém
Một tiểu đoàn trưởng Ukraine ở Bắc Donetsk cho biết, sườn đơn vị ông này bị hở sau khi binh lính đơn vị bạn bỏ vị trí mà không hề báo cáo.
Khi tình hình chiến trường xấu đi, số lượng binh sĩ Ukraine bỏ cuộc bắt đầu gia tăng. Chỉ trong 4 tháng đầu tiên của năm 2024, các công tố viên Ukraine đã tiến hành truy tố khoảng 19.000 quân nhân bỏ vị trí hoặc đào ngũ, theo số liệu từ Quốc hội Ukraine.
Hơn 1 triệu công dân Ukraine phục vụ trong quân đội và lực lượng an ninh nước này, mặc dù trong số này có những người làm việc tại các văn phòng cách xa mặt trận. Con số này vẫn đang biến động.
Một số chỉ huy nói với CNN rằng nhiều sĩ quan không báo cáo về số đào ngũ hoặc vắng mặt không phép, với hy vọng sẽ thuyết phục những người này tình nguyện quay trở lại hàng ngũ và không bị trừng phạt.
Cách tiếp cận này phổ biến đến mức Ukraine đã thay đổi luật để không hình sự hóa việc đào ngũ và vắng mặt không phép, nếu sự vi phạm là lần đầu tiên.
Một sĩ quan thuộc lữ đoàn Ukraine chiến đấu ở Pokrovsk cho biết, liên lạc kém giữa các đơn vị là một vấn đề lớn nữa.
Số lượng lớn các đơn vị khác nhau mà Kiev vừa gửi tới mặt trận phía Đông gây ra khó khăn về liên lạc, theo một số binh sĩ Ukraine chiến đấu ở Pokrovsk thời gian qua. Một người cho hay, các thiết bị gây nhiễu tín hiệu của Ukraine cũng ảnh hưởng đến việc điều phối chung và phóng UAV.
Tổng tư lệnh quân đội Ukraine Oleksandr Syrskyi thừa nhận nhuệ khí thấp là một vấn đề lớn của quân đội nước này.
Hiện trong quân đội Ukraine có một số sĩ quan chuyên đảm trách công tác khích lệ tinh thần và tâm lý cho binh sĩ trong những giai đoạn căng thẳng trên chiến trường.