XM25 - Súng phóng lựu tương lai của quân đội Mỹ

Phan Tô Asura | 24/11/2014 19:30

Súng phóng lựu XM25 nằm trong danh sách những “vũ khí tương lai" của quân đội Mỹ, được kỳ vọng sẽ tạo nên một cuộc cách mạng trong lĩnh vực quân sự.

XM25 CDTE (còn được biết với cái tên Punnisher hay Individual Semiautomatic Air Burst System), là loại là loại súng phóng lựu bán tự động được phát triển với sự hợp tác của công ty vũ khí Heckler & Koch, Đức và Alliant Techsystems, Hoa Kỳ. Đây là một trong các sản phẩm của chương trình hợp tác phát triển súng trường đa chức năng XM29 OICW nhưng khẩu súng đó lại gặp vấn đề lớn với trọng lượng của mình nên đã bị tách ra thành hai loại vũ khí khác nhau gồm súng trường tấn công XM8 và súng phóng lựu XM25. Khẩu súng này được phát triển để trang bị theo kíp cá nhân, mỗi người lính trang bị XM25 sẽ được cấp phát thêm một khẩu súng ngắn hay carbine khác.

XM25 được tách ra và phát triển riêng biệt từ cuối những năm 1990. Như đã nói, vấn đề lớn nhất của súng trường tấn công XM29 chính là cân nặng lên tới 8,2kg, mặc dù đạn 20 mm của XM29 nặng chỉ bằng một nửa so với lựu phóng 40 mm thông thường, nhưng loại lựu 20 mm này lại ít gây áp đảo kẻ thù và không tỏ ra hiệu quả trong các trận chiến.

XM25 được tách ra và phát triển riêng biệt từ cuối những năm 1990. Như đã nói, vấn đề lớn nhất của súng trường đa chức năng XM29 chính là trọng lượng lên tới 8,2 kg, mặc dù đạn 20 mm của XM29 nặng chỉ bằng một nửa so với lựu phóng 40 mm thông thường, nhưng loại lựu 20 mm này lại ít gây áp đảo kẻ thù và không tỏ ra hiệu quả trong các trận chiến.

XM25 có trọng lượng 5,54 kg khi chưa có hộp tiếp đạn, cùng chiều dài 749 mm. XM25 thiết kế cố định với toàn thân được làm bằng nhựa tổng hợp chịu lực, kim loại được gia cố vào một số vị trí như khung và bộ phận khai hỏa để tăng độ chắc chắn. Nhà sản xuất đã thiết kế khe nhả vỏ đạn ở cả hai phía, xạ thủ có thể dễ dàng chọn sao cho phù hợp với tay thuận của mình, khe còn lại sẽ được đậy kín bằng một nắp chống bụi.

XM25 là súng bán tự động với cơ chế nạp đạn bằng khí nén (trích khí) và có thoi nạp đạn xoay. Điểm đặc biệt của XM25 so với những mẫu súng phóng lựu khác chính là hệ thống tính quỹ đạo có tên XM104 TA/FCS bao gồm kính ngắm quang học thông thường, kính ngắm quang-điện tử để nhìn đêm, thiết bị đo khoảng cách bằng laser, la bàn điện tử và máy tính quỹ đạo đường đạn. Hệ thống này sử dụng một thiết bị dò tìm phạm vi bằng laser để xác định chính xác khoảng cách tới vật cản. Sau đó, xạ thủ có thể cộng hoặc trừ một khoảng sai lệch (tối đa 3 m) để giúp viên đạn xuyên qua chướng ngại vật và phát nổ ở bất cứ phía nào (phía trên, phía dưới hoặc ngay bên cạnh mục tiêu). Một chip máy tính tinh vi sẽ nhận tín hiệu radio từ thiết bị ngắm để đo khoảng cách từ người bắn tới mục tiêu và tầm bay của đạn. Ngay khi đạn bay tới vị trí nổ đã chọn, chip máy tính phát tín hiệu để kích nổ đạn. Súng cũng được trang bị hệ thống ngắm dự phòng để đề phòng hệ thống tính quỹ đạo hết pin hay hỏng hóc.

XM25 là súng phóng lựu bán tự động với cơ chế nạp đạn bằng khí nén (trích khí) và có thoi nạp đạn xoay. Điểm đặc biệt của XM25 so với những mẫu súng phóng lựu khác chính là hệ thống tính quỹ đạo có tên XM104 TA/FCS bao gồm kính ngắm quang học thông thường, kính ngắm quang-điện tử để nhìn đêm, thiết bị đo khoảng cách bằng laser, la bàn điện tử và máy tính quỹ đạo đường đạn. Hệ thống này sử dụng một thiết bị dò tìm phạm vi bằng laser để xác định chính xác khoảng cách tới vật cản. Sau đó, xạ thủ có thể cộng hoặc trừ một khoảng sai lệch (tối đa 3 m) để giúp viên đạn xuyên qua chướng ngại vật và phát nổ ở bất cứ phía nào (phía trên, phía dưới hoặc ngay bên cạnh mục tiêu). Một chip máy tính tinh vi sẽ nhận tín hiệu radio từ thiết bị ngắm để đo khoảng cách từ người bắn tới mục tiêu và tầm bay của đạn. Ngay khi đạn bay tới vị trí nổ đã chọn, chip máy tính phát tín hiệu để kích nổ đạn. Súng cũng được trang bị hệ thống ngắm dự phòng để đề phòng máy tính quỹ đạo hết pin hay hỏng hóc.

Loại lựu mà XM25 sử dụng cũng đặc biệt không kém, đây là một loại lựu đạn nổ trên không, có kích thước chỉ 25 mm, nặng 270 g. Lấy thiết kế từ loại lựu 25 mm của khẩu XM307 ACSW, nhưng lựu của XM25 có kích thước ngắn hơn một chút, do đó tốc độ bay của loại đạn này chậm hơn cũng như độ giật thấp hơn, sức nổ tương đương một quả lựu đạn ném tay thông thường. Loại đạn này cho sơ tốc thấp 210 m/s, tầm bắn hiệu quả với mục tiêu cụ thể là 500 m, còn đối với vùng mục tiêu là 700 m trong khi tầm bắn xa nhất theo nhà sản xuất công bố là 1.000 m. Ngoài ra, XM25 cũng có thể bắn các loại lựu HEAB (lựu nổ mạnh trên không) hay loại lựu nhiệt áp FAE và nổ lõm chống tăng HEAT (sức xuyên 50 mm giáp đồng nhất). Ngoài ra các loại lựu ít sát thương cũng được sử dụng trong XM25.

Tháng 10/2010, XM25 cùng với 1.000 viên lựu phóng đã được triển khai cho Sư đoàn Không vận 101 của quân đội Mỹ tại Afghanistan. Các binh sĩ đã báo cáo rằng XM25 rất hiệu quả trong việc tiêu diệt và vô hiệu hóa các mục tiêu ở các vị trí được che chắn kỹ. Không có những phàn nàn về khẩu súng này, tuy nhiên các binh sĩ đã yêu cầu tăng thời lượng pin cũng như tăng tầm bắn của XM25 lên tới 1.000 m để phù hợp với điều kiện tác chiến tại chỗ. Tháng 2/2013, trong một đợt huấn luyện bắn đạn thật, XM25 đã bị phát nổ trong khi bắn, kết quả là khẩu súng bị hư hại và xạ thủ bị thương nhẹ. Sau vụ việc này, chính phủ Mỹ đã cho ngừng sử dụng XM25 tại chiến trường Afghanistan. Đồng thời, vụ việc trên cũng làm trì hoãn việc sản xuất hàng loạt theo đề xuất chi 69 triệu USD để có 1.400 khẩu XM25 cho quân đội Mỹ. Tuy nhiên, XM25 đã sẵn sàng để được trang bị trên diện rộng Mỹ vào năm 2015.