Yakovlev Yak-130 là sản phẩm do Công ty Yakovlev của Nga và công ty Aermacchi của Ý hợp tác thiết kế chế tạo. Đây là loại máy bay thế hệ mới được sử dụng như máy bay huấn luyện hoặc máy bay cường kích hạng nhẹ.
Khách hàng của Yak-130 hiện nay bao gồm Nga (67 chiếc), Algeria (16 chiếc), Belarus (4 chiếc). Có một số tin không chính thức rằng Nga sẽ bán cho Việt Nam 8 chiếc Yak-130 và Mông Cổ với số lượng chưa xác định.
-28cac.jpg "Yak-130")
Về thiết kế:
So với nguyên mẫu Yak-130D, Yak-130 có trọng lượng nhẹ hơn, mũi tròn hơn, bên trong chứa một radar, chiều dài thân máy bay ngắn hơn và cánh thấp hơn. Giống như nhiều máy bay khác của Nga, Yak-130 được thiết kế để cất và hạ cánh trên các đường băng không trải nhựa hoặc không được chuẩn bị trước mà chỉ cần tối thiểu 1.000 mét chiều dài.
Chiếc máy bay được thiết kế với góc tấn công lớn, đó là một tính năng phổ biến của các máy bay chiến đấu hiện đại và cũng là thiết kế riêng của Nga. Việc thiết kế mở rộng cánh về phía trước và bố trí cửa hút gió sẽ cho phép điều khiển ổn định góc tấn công (AoA) lên đến 40 độ. Giới hạn về trọng lượng tỷ đối khi máy bay còn hoạt động ổn định tại độ cao 15.000 feet là 5.2g, trong khi giới hạn được đưa ra là từ là +8g đến –3g với các vận động đột ngột. Cần chú ý rằng giới hạn về trọng lượng tỷ đối có thể không chính xác khi mang vũ khí đầy đủ.
Việc tiếp nhiên liệu trên không không được đưa ra khi thiết kế nhưng phía Yakolev đang cân nhắc việc bổ sung thêm ống tiếp liệu cho Yak 130 trong năm 2013.
Khối lượng và động cơ:
Yak-130 được trang bị một cặp động cơ phản lực cánh quạt 2.500 kg Progress AI-222-25 hoặc loại 2.200kg Slovakia Povazske Strojarne DV-2SM. AI-222 khá phù hợp với tiêu chuẩn và tạo ra tổng cộng khoảng 5.000kg/11.000kg lực đẩy.
Trọng lượng máy bay cất cánh bình thường khoảng 5.700kg, với tối đa 1.750 kg nhiên liệu trong các thùng chứa bên trong nó. Lượng vũ khí có thể đẩy trọng lượng cất cánh tối đa lên đến 9.000 kg.
Điện tử:
Yak-130 là máy bay đầu tiên của Nga mà tất cả các hệ thống sử dụng điện tử kỹ thuật số. Hệ thống này tương thích với việc quan sát ban đêm, sử dụng định vị GLONASS/NavStar để điều hướng và bao gồm 3 màn hình LCD màu 6"x 8" đa chức năng. Ngoài ra, phi công cũng có thể sử dụng mũ bắn (dẫn bắn ngay trên mũ thông qua hệ thống dò hồng ngoại).
Yak-130 là máy bay đầu tiên của Nga mà tất cả các hệ thống sử dụng điện tử kỹ thuật số.
Yak là một máy bay có hệ thống điều khiển bay hoàn toàn bằng điện (fly-by-wire), mặc dù điều này đã gây ra cho dự án rất nhiều khó khăn trong quá trình phát triển. Hệ thống kiểm soát bay fly-by-wire của Avionica có thể sử dụng để điều chỉnh các tham số bay khi bay hoặc mô phỏng các máy bay khác nhau.
Hệ thống thiết bị điện tử hàng không kiến trúc mở này bao gồm 2 máy tính và một bộ ghép kênh 3 kênh, và máy tính điều phối nhiệm vụ trung tâm MIL-STD-1553 cho phép khi khách hàng muốn tích hợp các vũ khí của phương Tây như tên lửa không-đối-không AIM-9J-L, hoặc tên lửa tấn công tầm ngắn AGM-65 Maverick.
Radar Osa của Yak-130 do NIIP Zhukovsky sản xuất mang lại hiệu suất phù hợp, với tầm hiệu quả khoảng 65 km. Nó cũng có thể được thay thế bằng radar Phazotron Kopyo, loại radar từng được sử dụng trong một số phiên bản nâng cấp của MiG-21. Yakolev đang xem xét chuyển đổi sang một mô hình mới có thêm khả năng quét mặt đất nhắm mục tiêu, hoặc có thể loại bỏ radar đang sử dụng và thay bởi pod ngắm mục tiêu.
Vũ khí:
Yak-140 được tích hợp các loại vũ khí của Nga. Phần cánh có thể mang bom và tên lửa, cộng với bom dẫn đường KAB-500Kr TV, tên lửa không-đối-không tầm ngắn R-73/AA-11. Các lựa chọn súng cho yak-130 có thể là khẩu GSh-23 23mm 2 nòng hoặc khẩu 30mm GSh-301. Pod dẫn đường quang-điện Yekaterinburg UOMZ theo báo cáo có thể được cài đặt dưới thân máy bay để bổ sung truyền hình và chỉ định laser. Tuy nhiên, việc tích hợp pod này dự kiến sẽ không thể hoàn thành ngay trong năm 2013.
Lớp giáp bảo vệ Kevlar được trang bị ở buồng lái, động cơ và khoang chứa thiết bị điện tử.
Một số loại vũ khí khác có khả năng được tích hợp với Yak-130 nhưng chưa được xác nhận bao gồm tên lửa dẫn đường bằng laser chống giáp 9A4172/AT-16 Vikhr và tên lửa tấn công dẫn đường bằng laser Kh-25ml/AS-10. Nếu được bổ sung một radar mặt đất, Yak-130 sẽ có thêm những tùy chọn mới.
Phó chủ tịch Irkut, ông Komstantin Popovich cho biết Yak-130 được thiết kế ổn định và đủ mạnh để có thể mang cả một tên lửa hành trình siêu âm Kh-31/AS-17. Điều này sẽ giúp cho Yak-130 trở thành một máy bay rất đáng gờm.
