SOHA NEWS
Các quan chức đang soạn thảo một kế hoạch khẩn cấp để xử lý đợt biểu tình bạo lực kéo dài ở Hong Kong, cũng như một kế hoạch dài hạn có thể dẫn để cuộc cải tổ toàn diện cách tiếp cận của Bắc Kinh trong quan lý thành phố từng là thuộc địa của Anh.
Thước đo cho sự nghiêm trọng của các cuộc thảo luận là cuộc bàn bạc ngay lập tức để đánh giá xem liệu Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có nên thăm Macau trong lễ kỷ niệm 20 năm trở về đại lục vào cuối năm nay hay không.
Các nguồn tin nói rằng vào giai đoạn này, Bắc Kinh vẫn tin rằng cuộc khủng hoảng tốt nhất nên để chính quyền Hong Kong xử lý và Bắc Kinh không nên can thiệp trực tiếp. Nguyên tắc tránh đổ máu và giữ thành phố ổn định vẫn được duy trì.
Dù có đồn đoán về những điều ngược lại, các nguồn tin nói chắc chắn rằng sử dụng quân đội không phải một lựa chọn. Các nguồn tin cũng nói Bắc Kinh coi lực lượng cảnh sát Hong Kong là nhân tố quan trọng để duy trì ổn định.
Kể từ các cuộc biểu tình chưa từng có tiền lệ nổ ra từ đầu tháng trước để phản đối dự luật dẫn độ, Bắc Kinh đã cử “một số lượng người nhiều chưa từng có” đến Hong Kong để thu thập thông tin và ý kiến từ nhiều nhóm khác nhau.
Lãnh đạo Trung Quốc đã bị bất ngờ trước quy mô và cường độ biểu tình, thất vọng trước các kênh tình báo truyền thống ở Hong Kong đã không đánh giá đúng tâm trạng của dư luận, các nguồn tin cho biết.
“Rõ ràng các hệ thống không hoạt động tốt. Những tiếng nói thực sự phản ánh tâm trạng của dư luận không được lắng nghe”, một cố vấn giấu tên làm việc cho chính phủ Trung Quốc nói với SCMP. “Lãnh đạo trung ương Trung Quốc không được báo động cho đến khi tình hình vượt tầm kiểm soát...Chắc chắn sau này sẽ có một cuộc đại tu hệ thống”, nguồn tin nói.
Bộ phận thuộc Đảng Cộng sản Trung Quốc phụ trách vấn đề Hong Kong và Macau, đứng đầu là Phó Thủ tướng Han Zheng, đang thu thập và đánh giá báo cáo và đề xuất từ cán bộ hiện trường và nay đã soạn ra một số lựa chọn để đề xuất lên lãnh đạo.
“Nhóm phối hợp đã họp để củng cố các báo cáo gần đây, và cố gắng vạch ra một chiến lược toàn diện để xử lý tình hình Hong Kong”, một quan chức Trung Quốc có mặt trong cuộc họp cho biết.
Ưu tiên ngay lúc này là đề ra một chiến lược để giúp Hong Kong ổn định và ngăn ngừa bất ổn lan rộng hoặc ảnh hưởng đến những chính sách và chương trình hành động quan trọng của quốc gia. Bắc Kinh sẽ chỉ có điều chỉnh lớn trong chiến lược với Hong Kong sau khi tình hình được ổn định, vị quan chức nói.
Một cố vấn khác nắm được tình hình cho biết cách tiếp cận ngay lúc này là “lừa rắn ra khỏi hang”, nghĩa là giữ quan điểm phòng vệ và chờ đối thủ phơi bày ý định và chiến lược.
Điều này dường như cho thấy Bắc Kinh đánh giá bất ổn ở Hong Kong không phải sự việc riêng của cấp địa phương và các lực lượng nước ngoài đang tham gia để gây bất ổn cho toàn Trung Quốc. Cách đáp trả chủ đạo sẽ là ngăn tình hình leo thang thêm để tránh đổ máu, trong khi đoàn kết và củng cố lực lượng ủng hộ chế độ.
Một nguồn tin giúp soạn thảo các báo cáo và đề xuất gửi lên Bắc Kinh nói rằng việc loại bỏ Trưởng đặc khu Hong Kong Carrie Lam vào lúc này sẽ chỉ gây ra bất ổn, làm suy yếu quyền lực của chính quyền thành phố và gây chia rẽ trong lực lượng ủng hộ chế độ.
Khi chưa có ứng viên nổi bật nào có thể thay bà Lam, việc loại bà vào thời điểm này sẽ chỉ dẫn đến đấu đá nội bộ trong nhóm thân Bắc Kinh và làm mất tập trung của họ, nguồn tin nói.
Về lâu dài, các nguồn tin cho biết chính quyền Hong Kong cần đánh giá đúng vấn đề, hạn chế và cải thiện tình hình. Trong quan điểm của Bắc Kinh, trao đổi thường xuyên hơn giữa lãnh đạo Hong Kong và chính quyền trung ương là điều cần thiết, và kiểu “thăm nghĩa vụ” mỗi năm một lần của trưởng đặg khu đến Bắc Kinh không còn phù hợp nữa.
Một quan chức khác có tham gia vào nhóm cố vấn chính sách cho chính phủ nói rằng chính quyền trung ương sẽ tiếp tục dựa vào cảnh sát địa phương chứ không sử dụng lực lượng đồn trú của Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc ở Hong Kong để giải quyết bất ổn, ngay cả khi xảy ra bối cảnh giống biểu tình bạo loạn của lực lượng “áo vàng” ở Pháp.
Trung Quốc chuẩn bị bước vào giai đoạn nhạy cảm về chính trị. Lãnh đạo cấp cao nhất của Trung Quốc cùng các lão thành đã nghỉ hưu của Đảng sắp gặp nhau tại hội nghị mùa hè Bắc Đới Hà vào cuối tháng này để thảo luận về các chiến lược và đường hướng chính sách quốc gia.
Trong bối cảnh chiến tranh thương mại với Mỹ tiếp diễn và Đảng Cộng sản Trung Quốc chuẩn bị kỷ niệm 70 năm thành lập, các lãnh đạo Trung Quốc cần tạo đồng thuận và có những điều chỉnh cần thiết. Vấn đề Hong Kong có thể sẽ chiếm nhiều thời lượng thảo luận, một học giả cố vấn cho chính phủ Trung Quốc cho biết.