SOHA NEWS
Ăn chay đang dần trở nên phổ biến hơn trên phạm vi toàn thế giới. Như tại Anh trong vòng 10 năm qua, số lượng người ăn chay tại Anh đã tăng hơn 3,6 lần, với con số cụ thể là hơn 542.000 người.
Anh Quốc cũng là một đất nước yêu động vật. 44% người dân sở hữu thú nuôi - riêng chó là khoảng 8,5 triệu con - đồng thời họ có một bộ luật riêng để bảo vệ chúng. Vậy nên một cách nào đó, việc nhiều người đổi chế độ ăn của chó sang ăn chay cũng không gây ra quá nhiều ngạc nhiên.
Tuy nhiên trước khi áp dụng chế độ ăn chay cho chó, chúng ta cần phải nghiên cứu xem tác động của điều đó là gì. Mèo là động vật ăn thịt, nên chúng cần thịt để tồn tại. Chó lại là loài ăn tạp, nên về lý thuyết chúng có thể sống mà chỉ cần ăn toàn rau củ.
Vấn đề là có nên hay không thôi!
Đầu tiên, cần hiểu rằng loài chó là minh chứng của sự tiến hóa
Chó nhà ngày nay vốn là một nhánh của loài sói xám xưa kia. Dù hiện tại khác nhau về mọi mặt, nhưng chó và sói vẫn có thể giao phối chéo loài, và con lai sinh ra vẫn có khả năng sinh sản.
Với sói, chúng là loài săn mồi, nhưng chế độ ăn của chúng chịu ảnh hưởng rất nhiều từ môi trường và thời gian trong năm. Theo các nghiên cứu về sói tại Công viên quốc gia Yellowstone (Mỹ), mùa hè sói sẽ săn các loài gặm nhấm, chim chóc, và thi thoảng chuyển sang hươu nai. Nhưng đồng thời cũng có đến 74% số sói ở đây ăn thực vật - chủ yếu là cỏ.
Nhiều người không biết là sói cũng ăn cỏ
Một số nghiên cứu gần đây cũng xác nhận rằng sói có thể ăn cỏ và hoa quả. Vấn đề chỉ là họ không thể đánh giá tỷ lệ thực vật chính xác trong chế độ ăn của chúng thôi.
Dĩ nhiên, chó dù gần gũi nhưng không phải là sói. Chúng là những con sói bị thuần hóa từ hơn 14.000 năm trước. Thậm chí các bằng chứng gene còn đặt ra giả thuyết về khoảng thời gian lên tới 100.000 năm. Như vậy là quá đủ để xuất hiện những thay đổi trong cơ chế tiến hóa rồi.
Trải qua nhiều thế hệ, chó ngày càng gắn bó với con người, và dĩ nhiên là cả đồ ăn con người cho chúng nữa. Như năm 2013, một nghiên cứu tại Thụy Điển xác định rằng bộ gene của chó đã xuất hiện những đoạn mã sản sinh ra enzyme amylase phân giải được tinh bột. Sự thay đổi này giúp chó tiêu hóa được ngũ cốc, đậu và khoai tây hiệu quả gấp 5 lần so với tổ tiên của chúng.
Ngoài ra, chó còn sở hữu một loại enzyme khác gần giống với các loài ăn cỏ như bò và loài ăn tạp (giống chuột), thay vì giống như sói. Đó là chưa tính đến hệ vi sinh vật trong ruột của chó cũng đã biến đổi rất nhiều so với sói, cho phép chúng tiêu hóa được carbohydrate hiệu quả hơn hẳn.
Vậy nếu như cho chó ăn chay hoàn toàn thì sao?
Đã từng có một vài nghiên cứu về việc chó ăn chay hoàn toàn. Là một loài vật ăn tạp nên về lý thuyết, chó có thể ăn chay mà vẫn sống khỏe mạnh, và cần được bổ sung thêm các chất dinh dưỡng vốn có trong thịt.
Khổ nỗi, câu chuyện "bổ sung chất dinh dưỡng" là không đơn giản.
Trên thị trường hiện đã có nhiều loại thực phẩm chay dành cho chó, nhưng có một tỷ lệ không đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng. Như tại Mỹ, con số là 25%.
Nếu tự tay nấu ở nhà thì rủi ro còn cao hơn. Nghiên cứu trên 86 con chó ăn chay tại nhà ở châu Âu đã chỉ ra rằng có đến quá nửa đang thiếu hụt protein, calcium, kẽm, vitamin D, vitamin B12 và các acid amin thiết yếu - nghĩa là hơn 50%.
Chó có thể ăn chay, nhưng không đảm bảo về lượng dinh dưỡng thu được
Hơn nữa, việc chỉ ăn rau củ có thể gây ra một số vấn đề. Theo Wanda McCormick - giảng viên từ ĐH Anglia Ruskin, các loại thịt và xương động vật có thể đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe của chó. Việc nhai xương giúp chó cảm thấy thư giãn hơn, thoải mái hơn và giải tỏa được stress rất nhiều. Còn nếu chỉ ăn rau củ, chúng biết giải tỏa stress vào đâu đây?
Cũng theo McCormick, câu chuyện chó ăn chay vẫn có thể thành hiện thực, chỉ là không phải lúc này mà thôi. Cho đến khi các thực phẩm chay cho chó đảm bảo đủ chất dinh dưỡng, thì chó vẫn cần ăn thịt và gặm xương vì lợi ích của chính bản thân chúng.
Tham khảo: Science Alert, The Conversation