SOHA NEWS
Có lẽ không quá lời khi nói rằng Lý An đã khiến Hollywood thay đổi cách nhìn về điện ảnh Châu Á. Kể về thành tích của Lý An thì có vẻ như sẽ dông dài nhưng có lẽ như ai đã từng xem phim của ông đạo diễn sẽ không thể quên thứ chất đặc biệt mà chỉ gã đạo diễn họ Lý mới có thể mang đến.
Với 20 năm trong nghề, 3 lần nhận tượng vàng Oscar, đạo diễn sinh năm 1954 này khiến khán giả phải nhớ đến mình với những "bom tấn" gây sốt và gây sốc.
Phim của Lý có vị rất lạ, nó thường đẩy giác quan con người ta tới một giới hạn hoàn toàn khác biệt mà chưa từng ai nghĩ tới. Mặc dù thường được so sánh với các đạo diễn đồng hương khác như Trương Nghệ Mưu nhưng ràng sự "lười" của Lý An mang đến cho ông những bộ phim nặng về chất.
Cái chất trong phim Lý An bao giờ cũng đặc quánh không hề thoang thoảng, không hề chớt nhớt. Bởi Lý An vốn là người thích chơi sốc, chơi thật... với ông những cái nửa vời, hời hợt đều vô giá trị.
Năm 2000, điện ảnh thế giới phải biết đến một người đàn ông mang tên Lý An bởi bộ phim Ngọa hổ tàng long. Bộ phim dễ dàng đoạt 4 giải Oscar, mang về doanh thu khổng lồ lên đến 213,5 triệu USD (gần gấp 13 lần tổng đầu tư), trở thành bộ phim nước ngoài có doanh thu cao nhất tại Mỹ (128 triệu USD). Cũng nhờ bộ phim này, các nhà đạo diễn Hollywood phải nhìn đạo diễn họ Lý với cái nhìn khác biệt.
Năm 2005, Lý An lại trình làng một cơn gió mới mang tên BrokeBack Moutain. BrokeBack Moutain phỏng theo một truyện ngắn của tác giả Annie Proulx đăng trên tờ The New Yorker số ra ngày 13/10/1997, phim kể về câu chuyện tình đồng tính của hai anh chàng cao bồi Jack Twist (Jake Gyllenhaal) và Ennis Del Mar (Heath Ledger).
BrokeBack Moutain đã khiến Hollywood phải ngỡ ngàng vì một bộ phim đồng tính lại được khai thác bởi một đạo diễn Châu Á - nơi những vấn đề về đồng tính vẫn còn gây nhiều tranh cãi.
Sự ra đời của BrokeBack Moutain đã khiến cả thế giới phải chú ý tới đề tài đồng tính. Không những vậy, bộ phim đã mở ra cái nhìn mới về cuộc sống con người miền Tây nhiều biến động, nhiều trăn trở, và cũng không kém phần dữ dội, một góc khuất của mảng tối nơi vùng đất luôn được mô tả vô cùng lãng mạn, hấp dẫn.
Và những giải thưởng vang dội của BrokeBack Moutain đã chứng minh rằng Lý An vô cùng cao tay. Nhiều năm qua đi, trong hồi ức của nhiều người, người ta vẫn không thể quên "Nụ hôn kinh điển đẹp nhất" giữa hai chàng cao bồi trong BrokeBack Moutain.
2 năm sau BrokeBack Moutain, Lý An lại mang tới Sắc Giới. Một bộ phim lạ lùng, một bộ phim đặc biệt, một bộ phim của những tranh cãi và mâu thuẫn đúng như con người phức tạp của Lý An.
Sắc Giới ra đời khiến làng điện ảnh phải xem lại, đâu là tiêu chuẩn của những cảnh quay tình dục trên màn ảnh. Không khó hiểu khi ngay tại quê nhà Trung Quốc, Sắc Giới lại bị xếp vào phim cấm chiếu bởi bộ phim còn khiến nhiều nhà phát hành Mỹ phải đau đầu suy nghĩ.
Sắc Giới vượt qua cái giới hạn của những cảnh nóng thông thường trên màn ảnh, nó vượt qua cả những quy chuẩn bình thường.
Bỏ đi những tranh cãi về cảnh nóng trong phim, bộ phim đã giành được giải Sư tử vàng tại LHP Venice lần thứ 64, giải Phim hay nhất trong lễ trao Giải thưởng phim châu Á năm 2008, giải thưởng Kim Mã.
Tạm từ chối việc bàn luận về những cảnh nóng trong Sắc Giới nhưng rõ ràng, tạo được hiệu ứng như Lý An không phải ai cũng làm được.
2012, Lý An lại trở lại với điện ảnh thế giới bằng Life of Pi. Và một lần nữa, đạo diễn họ Lý lại khiến giới điện ảnh phải nhắc đến tên mình ở tất cả các lễ trao giải. Trên tờ USA Today, phóng viên không hề tiếc bất kỳ từ hoa mỹ nào dành cho đạo diễn Lý An và Life of Pi. Bài báo viết: "Life of Pi không chỉ đơn giản là cuộc hành trình của Pi, mà đó còn là cuộc hành trình kinh điển để vượt qua thách thức của đạo diễn người Trung Quốc".
Không một đạo diễn nào trong thế giới điện ảnh từ xưa đến nay đạt được nhiều thành tựu như Lý An: Tổng cộng 13 bộ phim ông làm trong 20 năm qua đã được 38 đề cử Oscar, 12 lần đoạt giải...
Tháng 6/2016, Lý An có mặt tại LHP Quốc tế Thượng Hải 2016 trong sự bất ngờ của nhiều người. Không phải ngẫu nhiên mà việc Lý An xuất hiện tại đây lại thu hút sự quan tâm của đông đảo dư luận đến như vậy.
Sau khi trở thành người Trung Quốc đầu tiên giành được giải Oscar cho "Đạo diễn xuất sắc nhất", Lý An đã được công chúng ca ngợi là một bậc thầy trong việc kết nối văn hóa giữa Đông và Tây. Cũng từ đó, ông trở thành thần tượng của rất nhiều nhà làm phim trẻ tại Trung Quốc nói riêng và thế hệ trẻ Trung Quốc nói chung.
Tuy nhiên, Lý An lại rất hạn chế về lại Trung Quốc. Chính vì thế, sự xuất hiện của ông tại LHP Thượng Hải đã thu hút sự chú ý của không ít người hâm mộ điện ảnh, thậm chí nó còn được ví như một cuộc hành hương cho những người đam mê môn nghệ thuật thứ 7.
Trong suốt 2 tiếng đồng hồ, Lý An đã đưa rất nhiều bạn trẻ, kể cả những người làm phim hay không làm phim đi đến những địa hạt khác nhau. Buổi nói chuyện của Lý An không chỉ thu hút hàng trăm người có mặt tại hội trường mà còn gây ấn tượng với hàng triệu người theo dõi truyền hình trực tiếp buổi nói chuyện.
Trong bài nói chuyện của mình, Lý An đã nói rất thẳng, nói rất thật về câu chuyện của những nhà làm phim Trung Quốc. Ông chỉ ra rõ những khuyết điểm, những sự vội vàng và cả những tiềm lực mà các nhà làm phim Trung Quốc chưa dám làm, dám phát triển.
"Tôi thấy dường như các nhà làm phim Trung Quốc luôn cố gắng đuổi kịp điện ảnh Mỹ về con số. Điều này sẽ làm giảm đặc trưng của điện ảnh Trung Quốc. Chúng ta có bề dày lịch sử và nền văn hóa lớn cơ mà.
Tôi trưởng thành ở Đài Loan (Trung Quốc) và tôi đã thấy nhiều vết nứt giữa nền văn hóa của Đại lục, Hong Kong, Đài Loan và Macao. Tôi cảm thấy mình phải có trách nhiệm khắc phục những vết nứt ấy trong nền văn hóa Trung Quốc.
Chúng ta, những người Trung Quốc phải có cách khác để biểu cảm, thể hiện cảm xúc và logic chưa được phổ cập như là một ngôn ngữ toàn cầu. Khi làm việc, đừng mang ý nghĩ là ta sẽ thống lĩnh thị trường hải ngoại mà nên nghĩ mình có thể mang gì ra thế giới.
Điều quan trọng nhất của một con người là phải trung thành với trái tim của chính mình. Cho dù thị trường có mở rộng như thế nào thì phim vẫn phải có gì đó gần gũi với trái tim con người.
Vào thời nay, chuyện về các ngôi sao và những tin tầm phào dễ dàng chiếm lĩnh lấy tiêu đề của một tờ báo. Tuy nhiên, một bộ phim không giống như một video ca nhạc chỉ kéo dài vài phút. Khán giả muốn được xem một tác phẩm có thể chạm vào trái tim và khiến họ cảm thấy đồng cảm."
Bên cạnh việc làm phim, Lý An cũng dành nhiều thời gian nói về thế hệ trẻ Trung Quốc. Ông cho rằng nhiều bạn trẻ đang vội vã để trưởng thành, vội vã để chứng tỏ bản thân, vội vã để kiếm tiền và không cho bản thân mình thời gian để lớn lên.
"Hãy chờ thời gian để trưởng thành, đừng cố gắng tìm kiếm thành công và tiền bạc một cách nhanh chóng. Thế giới muôn màu rất quyến rũ, song có nhiều thứ không dễ dàng đạt được. Giờ chúng ta có thời gian để sống thọ bởi chúng ta có nền y học phát triển và hệ thống chăm sóc sức khỏe tốt, vậy tại sao chúng ta phải vội vàng?".
Theo Lý An, cuộc đời mỗi người lớn lên nhờ những trải nghiệm và va đập và dù thành công hay thất bại chúng đều cho mình những bài học. Và nếu chúng ta đi qua nó quá nhanh sẽ không cảm nhận được gì.
"Đừng để chúng ta trôi đi quá nhanh. Tôi bắt đầu sự nghiệp lúc 36 tuổi – khi quay phim đầu tay ‘Pushing Hands’ hồi năm 1990, sau khi thất nghiệp tới 6 năm. Chính vì vậy các bạn không cần phải quá lo lắng. Muốn làm được một bộ phim gây xúc động lòng người thì cần phải chờ đợi tới khi nó chín muồi.
Chúng ta cần thời gian để mài dũa kĩ năng của mình và tích lũy được nhiều trải nghiệm sống. Hãy kiên nhẫn", ông nói.
Bài phát biểu của Lý An ngày ấy đã gây chấn động các diễn đàn của giới trẻ. Các tờ báo lớn của Trung Quốc đã đăng tải lại toàn bộ phần phát biểu của Lý An và không quên in đậm đoạn nội dung ông nói về giới trẻ Trung Quốc.
Nhiều bạn trẻ thừa nhận họ giật mình sau khi nghe những gì đạo diễn họ Lý chia sẻ bởi nó quá đúng với thế hệ của họ. Trên thực tế, câu chuyện sống gấp, sống vội của giới trẻ Trung Quốc không phải là điều quá xa lạ trên các diễn đàn. Tuy nhiên, Lý An lại khiến nó dễ ngấm hơn bằng cách chia sẻ dưới góc nhìn của điện ảnh.
Có lẽ vì thế, thông điệp dễ dàng qua tai và đến với trái tim của mọi người.