SOHA NEWS
VSS (phiên âm: Vintovka Snayperskaya Spetsialnaya, tạm dịch: Súng bắn tỉa đặc biệt) hay còn được gọi với tên Vintorez, là súng bắn tỉa được giới thiệu lần đầu vào năm 1980. Nhà chế tạo là Petr Serdjukov và Vladimir Krasnikov, 2 kỹ sư làm việc tại nhà máy chế tạo vũ khí Tula Arsenal, nay đổi tên thành Tula Arms Plant. Mục đích tạo ra khẩu súng này chính là để thay thế súng trường AK-47 và AKM với ống giảm thanh gắn rời. Hiện nay, VSS được sử dụng nhiều trong lực lượng SpetsNaz của Nga và một số ít khác ở Ba Lan cũng như Cộng hòa Armenia.
VSS có trọng lượng khá nhẹ chỉ 2,6 kg, chiều dài 894 mm với nòng dài 200 mm. Có thể nói, đây là một kích thước khá nhỏ gọn so với những khẩu súng bắn tỉa khác. Nguyên tắc hoạt động và hệ thống giảm thanh được sử dụng trên VSS giống như khẩu AS Val. Sử dụng hệ thống nạp đạn bằng khí nén, có hệ thống trích khí dài với ống trích khí nằm ngay trong nòng súng. Súng có thoi nạp đạn xoay với 6 móc, giúp đẩy viên đạn vào vị trí cố định trong buồng đạn. Trong ảnh: Một lính bắng tỉa của Nga với khẩu VSS trên tay.
VSS có thiết kế tương tự AS Val khi có 70% thành phần cấu tạo giống nhau. Điểm khác nhau dễ thấy nhất chính là báng súng của VSS được làm bằng gỗ tương tự như khẩu Dragunov SVD, đặc biệt có thêm đệm cao su ở phần cuối báng súng giúp êm hơn khi bắn liên thanh. Ốp lót tay trước, hộp tiếp đạn và nhiều bộ phận khác được làm bằng polymer cao phân tử, chỉ gia cố kim loại ở một số vị trí giúp giảm trọng lượng của súng. Trong ảnh: VSS (trên) và “người anh em” AS Val (dưới).
VSS có cơ chế chuyển chế độ bắn gần giống như AK. Chốt chuyển đổi này được đặt bên trong vòng bảo vệ cò, với cơ chế bắn semi-auto (bắn từng viên, nạp đạn tự động) hay auto (tự động hoàn toàn) với tốc độ bắn lên tới 600 viên/phút. Súng cũng có thể tháo rời thành 3 bộ phận riêng biệt để cất vào vali khi vận chuyển nhằm ít gây chú ý hơn. Trong ảnh: Đệm cao su ở báng súng giúp êm hơn khi bắn liên thanh.
Điểm đặc biệt của VSS Vintorez so với những khẩu súng bắn tỉa khác chính là nòng súng, nòng của VSS cũng chính là ống giảm thanh. Trên thực tế, một loại ống giảm thanh được chế tạo đặc biệt bao quanh nòng của VSS. Nòng súng có rất nhiều lỗ thoát khí dọc theo các rãnh xoắn, các lỗ này khớp với các lỗ trên ống giảm thanh, nó sẽ giảm tối đa tiếng ồn cũng như làm mát luồng khí nóng khi súng khai hỏa. Ống giảm thanh này cũng có thể tháo ra dễ dàng để bảo dưỡng và cất giữ nhưng không nên bắn VSS khi không có ống giảm thanh này. Trong ảnh: Cấu tạo nòng - ống giảm thanh của VSS Vintorez.
Nòng súng có kích thước khá lớn so với đầu đạn 9 mm.
Đây là một khẩu súng đặc biệt nên đạn cũng đặc biệt không kém, VSS sử dụng đạn cận âm (subsonic) 9 x 39 mm SP-5 hoặc SP-6 nặng 16g phát triển từ loại đạn 7,62 x 39 mm. Lượng thuốc súng trong 2 loại đạn này chỉ đủ để đẩy đầu đạn bay với sơ tốc 282 - 292 m/s nên không tạo ra tiếc nổ siêu âm. Đầu đạn nặng và nhọn, được làm bằng thép cứng hoặc volfram giúp xuyên giáp dễ dàng hơn. Cụ thể, trong điều kiện thông thường, loại đạn này có thể xuyên qua thép dày 6 mm từ cự ly 100 m và 2 mm trong phạm vi 500 m. Trong ảnh: Đạn cận âm 9 x 39mm đặc biệt sử dụng cho VSS cũng như AS Val.
Phía trên súng VSS được thiết kế có ray giúp gắn thêm các loại ống ngắm. Ống ngắm phổ biến nhất của VSS là PSO-1 phóng đại 4x. Ngoài ra, VSS cũng tương thích với ống ngắm nhìn đêm NSPU-3 phóng đại 3,5x cũng như các loại kính ngắm phản xạ khác. Tầm bắn hiệu quả của Vintorez vào ban đêm chỉ vào khoảng 300 m. Ngoài ra, VSS cũng có phương thức ngắm thước ngắm cơ khí - điểm ruồi dự phòng cho tầm bắn 400 m. Trong ảnh: VSS với ống ngắm PSO-1.
Khi đưa vào sử dụng cuối năm 1980, VSS Vintorez đã thể hiện được nhiều ưu điểm. Các binh sĩ ở Chechnya khen ngợi VSS vì có tốc độ bắn nhanh, im lặng và khả năng xuyên giáp rất cao. Tuy nhiên, súng có nhược điểm là tầm bắn hiệu quả chỉ vào khoảng 400 m, nhưng chúng ta không thể đòi hỏi gì hơn ở một khẩu súng bắn tỉa có kích thước nhỏ gọn như thế này. Trong ảnh: Thành viên đội đặc nhiệm thuộc FSB đang ngắm bắn VSS có trang bị thêm đèn pin và kính ngắm EOtech 552.
