Mỹ đề xuất giải pháp hòa bình Ukraine
Hãng tin Reuters đưa tin Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 11/12 cho biết Kiev đã gửi Mỹ một khuôn khổ sửa đổi gồm 20 điểm nhằm chấm dứt chiến sự với Nga, đồng thời nhấn mạnh rằng vấn đề lãnh thổ vẫn là điểm mấu chốt trong các cuộc đàm phán.
Phát biểu tại Kiev, ông Zelensky cho biết Washington đề xuất một giải pháp thỏa hiệp bằng cách thiết lập “vùng kinh tế tự do” tại khu vực Donbass.
“Họ coi đó là việc quân đội Ukraine rút khỏi vùng Donetsk, và thỏa hiệp được cho là quân đội Nga sẽ không tiến vào phần lãnh thổ này. Họ không biết ai sẽ kiểm soát khu vực đó,” ông nói, đồng thời cho biết Nga gọi đây là “vùng phi quân sự”.
Tuy nhiên, ông Zelensky khẳng định chưa có đồng thuận về vấn đề lãnh thổ và mọi nhượng bộ, nếu có, phải được người dân Ukraine quyết định thông qua trưng cầu dân ý.
Trong vòng đàm phán con thoi khẩn trương mới nhất, Kiev đang tìm cách cân bằng với kế hoạch 28 điểm do Mỹ hậu thuẫn, vốn bị đánh giá là quá có lợi cho Moscow ở giai đoạn đầu.
Ông Zelensky cho biết thêm việc Nga rút khỏi các dải đất nhỏ ở đông bắc Kharkiv và Sumy, cũng như ở đông nam Dnipropetrovsk, đang nằm trong thảo luận. Ông nói rằng các tuyến tiếp xúc tại Zaporizhzhia và Kherson — nơi Nga kiểm soát một phần — sẽ tiếp tục “đóng băng” tại chỗ.
Mỹ cũng đề xuất khả năng cùng quản lý nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, cơ sở lớn nhất châu Âu hiện do Nga kiểm soát.
Áp lực về việc đạt thỏa thuận hòa bình
Ukraine đang phải đối mặt với áp lực ngày càng lớn từ Mỹ để sớm đạt được thỏa thuận với Nga.
Trước thông tin cho rằng Tổng thống Donald Trump đặt hạn chót Giáng sinh để Kiev chấp nhận đề xuất hòa bình, ông Zelensky khẳng định Washington không đưa ra thời hạn chính thức nào.
“Tôi nghĩ họ thực sự muốn — hoặc vẫn muốn — hiểu hoàn toàn lập trường của chúng ta trước Giáng sinh,” ông nói.
Ngoài khuôn khổ 20 điểm, kế hoạch hòa bình chung sẽ gồm các văn kiện riêng biệt về bảo đảm an ninh để ngăn Nga tấn công lần nữa, cũng như về tái thiết các thành phố bị tàn phá. Ukraine cho rằng mọi cam kết liên quan phải được quốc hội phê chuẩn.
Ngày 11/12, ông Zelensky cho biết đã có cuộc thảo luận “sâu sắc” về vấn đề này với Ngoại trưởng Marco Rubio, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth và đặc phái viên Nhà Trắng Steve Witkoff.
Kiev cũng muốn duy trì một quân đội mạnh sau xung đột. Theo ông Zelensky, dự thảo mới nhất đề xuất lực lượng 800.000 quân — cao hơn khung đề xuất ban đầu, theo các báo cáo.
Nga quan tâm đến đầu tư nước ngoài
Trong khi đó, Điện Kremlin ngày 11/12 gây chú ý khi cho biết Nga muốn thu hút thêm đầu tư nước ngoài, sau thông tin rằng kế hoạch hòa bình của Mỹ về Ukraine có đề cập khả năng đầu tư vào đất hiếm và năng lượng của Nga.
Các nội dung này nằm trong phụ lục đề xuất hòa bình do chính quyền Tổng thống Donald Trump soạn thảo và gửi tới các đối tác châu Âu trong những tuần gần đây. Các đề xuất bao gồm việc khôi phục nguồn cung năng lượng Nga sang châu Âu; cho phép doanh nghiệp Mỹ đầu tư vào các lĩnh vực chiến lược của Nga như khai thác đất hiếm, khoan dầu ở Bắc Cực; và sử dụng 200 tỷ USD tài sản Nga bị đóng băng để tài trợ cho các dự án ở Ukraine.
Phản hồi về bài báo, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói Nga luôn mở cửa với đầu tư nước ngoài, nhưng sẽ không sử dụng “chiêu trò ngoại giao ồn ào”. “Chúng tôi quan tâm đến việc thu hút đầu tư nước ngoài. Còn về kế hoạch, chúng tôi hiện không công khai bất kỳ dự án nào,” ông nói. Về đề xuất sử dụng 200 tỷ USD tài sản Nga bị phong tỏa, ông từ chối bình luận.
Kể từ khi xung đột Ukraine năm 2022 bùng nổ, phần lớn nhà đầu tư phương Tây đã rút khỏi Nga hoặc dừng hoạt động, nhiều tài sản lớn bị chuyển giao cho nhà đầu tư Nga hoặc bị nhà nước tịch thu.
Trong khi đó, các cường quốc Tây Âu và chính quyền cựu Tổng thống Joe Biden đã áp đặt loạt trừng phạt kinh tế mạnh nhất từ trước đến nay nhằm làm suy yếu kinh tế Nga, và châu Âu cũng nỗ lực giảm phụ thuộc vào khí đốt Nga.
(Theo Reuters)