Nhà ở thành phố rắn vào bằng cách nào? Cách xử lý ngay nhiều người vẫn chưa biết

Trong suy nghĩ của nhiều người, rắn thường chỉ xuất hiện ở vùng ngoại thành, rừng núi hay những khu vực nhiều cây cối. Thế nhưng thực tế những năm gần đây cho thấy điều ngược lại: rắn hoàn toàn có thể "ghé thăm" nhà dân ngay giữa đô thị đông đúc. Từ TP.HCM đến Hà Nội, và cả ở Brisbane (Úc), Singapore hay Mỹ, hàng loạt vụ việc ghi nhận rắn chui vào chung cư, nhà cao tầng hoặc nhà phố, khiến cư dân không khỏi hoang mang.

Tại TP.HCM, Tuổi Trẻ Online từng đưa tin về con trăn dài tới 1,7 m mò vào khu vực hầm xe một chung cư ở quận Bình Thạnh. Ở một khu dân cư khác của thành phố, người dân bất ngờ phát hiện rắn sọc dài cả mét trườn vào nhà giữa ban ngày (theo Vietnam.vn). Nước ngoài cũng không thiếu trường hợp tương tự: Báo Courier Mail (Australia) từng ghi nhận một con rắn xuất hiện ngay trong phòng tắm của căn hộ tầng cao ở Brisbane, còn tại Singapore, trang Guokr dẫn lại trường hợp rắn chui qua đường ống thoát nước rồi xuất hiện trong toilet của nhà dân.

Những sự việc này đặt ra câu hỏi: vì sao giữa thành phố hiện đại, nhà xây kín đáo, thậm chí ở tầng cao, rắn vẫn có thể vào nhà? Và quan trọng hơn, khi rơi vào tình huống này, người dân phải xử lý thế nào cho đúng?

Các con đường dẫn rắn vào nhà ở thành phố

Dù môi trường đô thị có vẻ "ít thiên nhiên" hơn, nhưng theo các nghiên cứu quốc tế, rắn vẫn có nhiều cách tiếp cận nhà dân. Đây là lý do vấn đề này không chỉ xảy ra ở Việt Nam mà còn phổ biến tại các thành phố lớn trên thế giới.

Trước hết, rắn bị thu hút bởi nguồn thức ăn.

Báo cáo của University of Florida IFAS Extension chỉ ra rằng chuột và thằn lằn – những "món khoái khẩu" của rắn – thường xuất hiện ở các khu dân cư đông đúc, đặc biệt tại tầng trệt hoặc khu vực hầm xe, nhà vệ sinh, khu rác thải. Khi lần theo dấu mồi, rắn có thể dễ dàng chui vào nhà qua những khe hở dù rất nhỏ.

Thứ hai, rắn có khả năng luồn lách và di chuyển qua đường ống, khe kỹ thuật.

Trang HowStuffWorks phân tích rằng rắn có thể chui lọt qua khoảng trống nhỏ hơn nhiều so với thân mình, leo lên khi có điểm tựa và bơi tốt trong đường ống. Chính những đặc điểm này khiến các lỗ thoát nước, ống kỹ thuật, đường thông gió hay khe cửa trở thành "cửa ngõ" dẫn rắn vào chung cư và nhà phố.

Thứ ba, đô thị vẫn tồn tại nhiều nơi rắn có thể trú ẩn.

Nghiên cứu đăng trên ABC News (Australia) giải thích rằng khi không gian tự nhiên bị thu hẹp, rắn buộc phải thích nghi, tìm nơi trú trong chính đô thị: vườn cây trên ban công, góc tối dưới gầm tủ, kho chứa đồ, hầm xe hoặc khu vực ít người qua lại. Những nơi này đáp ứng được nhu cầu quan trọng của rắn: kín đáo, yên tĩnh và đủ ẩm.

Cuối cùng, sự thay đổi môi trường sống khiến rắn "dạt" vào khu dân cư.

Bài phân tích của African Reptiles & Venom cho biết đô thị hóa đã khiến nhiều loài rắn thay đổi tập tính, di chuyển gần con người hơn. Vì vậy, ngay cả những tòa nhà cao tầng vẫn có nguy cơ xuất hiện rắn nếu đường ống hoặc khu kỹ thuật nối xuống mặt đất không được che chắn cẩn thận.

Như vậy, rắn vào nhà không phải là "chuyện lạ", mà là kết quả của sự kết hợp giữa điều kiện sinh thái, môi trường sống đô thị và cấu trúc công trình. Điều quan trọng là cư dân cần nhận thức được rủi ro này để có cách xử lý phù hợp.

Hướng dẫn xử lý đúng và an toàn khi phát hiện rắn trong nhà

Các tổ chức cứu hộ động vật quốc tế như CDC (Mỹ), SCDF (Singapore) và các đội bắt rắn chuyên nghiệp ở Úc đều thống nhất rằng: Điều nguy hiểm nhất không phải là rắn, mà là phản ứng sai của con người.

1. Giữ bình tĩnh và tạo khoảng cách an toàn

Đứng cách rắn tối thiểu 2–3 m. Không hét lớn, không tìm cách xua đuổi vì dễ khiến rắn tự vệ.

2. Cô lập rắn trong một khu vực

Nếu rắn ở trong phòng, hãy nhẹ nhàng đóng cửa lại và nhét khăn vào khe cửa. Mục đích là giữ rắn ở một vị trí cố định để tránh lan sang khu vực khác.

3. Tuyệt đối không bắt, không giết rắn

Theo CDC, hơn 70% trường hợp bị cắn xảy ra khi nạn nhân cố bắt hoặc giết rắn. Nhiều loài rắn độc – đặc biệt rắn non – rất khó phân biệt bằng mắt thường.

4. Gọi đội cứu hộ chuyên nghiệp

Tại Việt Nam, người dân có thể gọi:

– 114 (Cảnh sát PCCC & CNCH)

– Kiểm lâm hoặc trung tâm cứu hộ động vật hoang dã

– Các đội bắt rắn được cấp phép tại TP.HCM, Hà Nội

Ở nước ngoài, cư dân thường liên hệ Animal Control, ACRES (Singapore) hoặc đội Snake Catchers (Úc). Đây là những đơn vị có đầy đủ dụng cụ bảo hộ và kỹ năng định loại rắn.

5. Không dùng hóa chất, nước nóng hay xăng dầu để đuổi rắn

Các chuyên gia trên SBS News cảnh báo những cách này không những không hiệu quả mà còn kích động rắn hoặc gây cháy nổ.

6. Nếu bị rắn cắn

Theo WHO và CDC:

– Không rạch vết cắn, không hút nọc

– Không buộc garo chặt

– Giữ nạn nhân bất động

– Gọi 115 ngay

– Ghi nhớ đặc điểm con rắn ở mức có thể

7. Biện pháp phòng tránh lâu dài

Bịt kín khe cửa, che lưới các lỗ thoát nước, dọn dẹp góc tối, kiểm soát chuột và tránh trồng cây rậm sát cửa hoặc ban công.

Rõ ràng, việc rắn xuất hiện trong nhà ở thành phố không còn là chuyện hiếm. Nhà cao tầng hay chung cư "khép kín" vẫn tồn tại những điểm mà rắn có thể lợi dụng. Sự bình tĩnh, hiểu biết và chuẩn bị đúng cách sẽ giúp mỗi gia đình xử lý an toàn, tránh được nguy hiểm không đáng có khi đối mặt với loài vật này.