Cận cảnh chiến đấu cơ thế hệ mới
Lần đầu tiên, hình ảnh rõ nét của tiêm kích chiếm ưu thế trên không thế hệ 6 do Tập đoàn Thẩm Dương phát triển cho Không quân Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) đã được công bố. Chiếc máy bay từng xuất hiện lần đầu vào ngày 26/12/2024, nay cho thấy thiết kế đầy tham vọng nhằm kế nhiệm dòng J-20 thế hệ 5 vốn đang được sản xuất hàng loạt và biên chế từ năm 2017. Việc đã bước vào giai đoạn bay thử cho thấy nó nhiều khả năng sẽ đi vào trực chiến ngay từ đầu thập niên 2030.
Điểm nhấn trong loạt ảnh mới là động cơ vector lực đẩy tối ưu hóa cho khả năng tàng hình, với phần ống xả có thiết kế răng cưa giảm tín hiệu radar và hồng ngoại. Giới phân tích cho rằng đây có thể là biến thể nâng cấp từ động cơ WS-15 - loại đang trang bị cho J-20 phiên bản mới, hoặc cũng có thể là một thiết kế hoàn toàn mới. WS-15 hiện được đánh giá là một trong hai động cơ tiêm kích tiên tiến nhất thế giới, với tỷ lệ lực đẩy/trọng lượng tương đương F135 trên F-35 Mỹ.
Không chỉ động cơ, toàn bộ cấu trúc khí động học của tiêm kích mới đều tập trung vào giảm diện tích phản xạ radar. Cấu hình không đuôi giúp hạn chế tối đa tín hiệu bị phát hiện, trong khi cửa hút khí hình thang áp dụng công nghệ DSI tối ưu cho bay siêu thanh. Một chi tiết đáng chú ý khác là cánh phụ xoay được bố trí nhằm bù đắp cho sự thiếu ổn định khi bỏ đi cánh đuôi đứng.
Thiết kế khổng lồ, hướng tới ưu thế tầm xa
Một trong những đặc điểm gây ấn tượng mạnh chính là phần mũi kéo dài hình kim cương, được cho là để chứa radar kích thước lớn vượt trội so với chuẩn tiêm kích hiện nay. Buồng lái cũng được thiết kế liền khối, hòa trộn hoàn toàn với khung thân để tối ưu khả năng tàng hình. Về kích thước, chiếc chiến đấu cơ mới gần tương đương J-20 - vốn lớn hơn đáng kể so với F-35 của Mỹ và hiện là tiêm kích tàng hình chiếm ưu thế trên không duy nhất đang sản xuất hàng loạt trên thế giới.
Theo nguồn tin, chiếc máy bay này chỉ là một phần trong chương trình kép của Trung Quốc. Cùng ngày 26/12/2024, Bắc Kinh còn công bố nguyên mẫu tiêm kích thế hệ 6 hạng nặng với tầm hoạt động xa hơn nhiều, dự kiến đảm nhiệm vai trò tấn công xâm nhập vào các mục tiêu ở sâu trong Thái Bình Dương. Nếu đưa vào biên chế, đây sẽ là dòng tiêm kích lớn nhất thế giới, kết hợp với mẫu hạng trung tạo thành cấu hình "cao-thấp" tương tự cách Mỹ từng triển khai F-15 đi cùng F-16.
Sự kết hợp này phản ánh rõ chiến lược của Trung Quốc: một loại để chiếm ưu thế trên không, một loại để xuyên phá tầm xa. Cách tiếp cận này cho phép PLA mở rộng khả năng kiểm soát không phận và tấn công phủ đầu ở khoảng cách mà hiện tại Mỹ và đồng minh khó bì kịp.
Các chuyên gia nhận định tốc độ phát triển của chương trình tiêm kích thế hệ 6 Trung Quốc nhanh hơn nhiều so với chuẩn của Mỹ. Kinh nghiệm từ J-20 cho thấy Bắc Kinh có thể đưa máy bay từ giai đoạn bay thử vào biên chế chỉ trong thời gian bằng một nửa so với chu trình của công nghiệp quốc phòng Mỹ.
Trong khi đó, cả hai chương trình F/A-XX của Hải quân Mỹ và F-47 của Không quân Mỹ đều đang gặp nhiều trở ngại. Thiếu hụt ngân sách khiến F/A-XX bị đình trệ, còn theo chính Tướng David Allvin - Tham mưu trưởng Không quân Mỹ, thì F-47 sớm nhất cũng chỉ có chuyến bay đầu tiên vào năm 2028, tức là chậm hơn ít nhất bốn năm so với Trung Quốc. Điều này khiến Washington phải đối diện nguy cơ bị vượt mặt ngay ở lĩnh vực từng được coi là lợi thế tuyệt đối.
Sự xuất hiện của tiêm kích thế hệ 6 Trung Quốc cũng làm dấy lên câu hỏi về tương lai của F-35. Dù mới chỉ bắt đầu đi vào biên chế chưa đầy một thập kỷ, F-35 có nguy cơ trở thành "quá khứ" khi đối mặt với các nền tảng mới vượt trội về tàng hình, cảm biến và hỏa lực. Một khi Trung Quốc chính thức biên chế dòng chiến đấu cơ thế hệ 6, lợi thế của Mỹ trong chiến tranh không quân công nghệ cao sẽ lung lay nghiêm trọng, trong khi Nga và châu Âu hiện vẫn chưa có dấu hiệu sẽ bắt kịp trong tương lai gần.
Việc Trung Quốc công bố hai mẫu tiêm kích thế hệ 6 cùng lúc không chỉ là bước nhảy vọt về công nghệ mà còn là lời tuyên bố chiến lược: Bắc Kinh sẵn sàng thách thức ưu thế không quân của Mỹ ngay từ những năm 2030. Nếu kịch bản này trở thành hiện thực, chiến lược triển khai F-35 toàn cầu của Mỹ sẽ mất đi vai trò then chốt, đồng thời buộc Washington phải chi tiêu khổng lồ để rút ngắn khoảng cách.
Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt ở châu Á - Thái Bình Dương, sự vượt trội về công nghệ chiến đấu cơ có thể trở thành yếu tố quyết định cán cân sức mạnh. Và với tốc độ hiện tại, Trung Quốc rõ ràng đang là nước đi trước, đặt ra thách thức lớn nhất cho không quân Mỹ trong nhiều thập niên tới.