Tuy nhiên, Đại tướng Natthaphon Narkphanit - Thứ trưởng Quốc phòng Thái Lan - lưu ý rằng phía Campuchia vẫn chưa nhất trí về các biện pháp xử lý bom mìn và chống lừa đảo, những vấn đề này sẽ được thảo luận tại cuộc họp tiếp theo của Ủy ban Biên giới Chung (GBC).
Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Quốc phòng Campuchia Tea Seiha (trái) và Thứ trưởng Quốc phòng Thái Lan Nattaphon Narkphanit (phải) tại Kuala Lumpur, Malaysia, vào ngày 7/8. Ảnh: The Nation
Ông Natthaphon cho biết các cuộc thảo luận hôm 7/8 đã diễn ra trong bầu không khí thân thiện tại Kuala Lumpur, với việc Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim hoan nghênh thỏa thuận ngừng bắn và những tiến triển đạt được. Malaysia tuyên bố sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho tiến trình này nhưng tái khẳng định rằng việc giải quyết vấn đề biên giới vẫn là vấn đề song phương giữa Thái Lan và Campuchia, với sự hỗ trợ của ASEAN.
Thứ trưởng Quốc phòng Thái Lan cảm ơn Malaysia đã tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc họp, với sự quan sát của Mỹ và Trung Quốc. Ông tuyên bố rằng cuộc họp GBC là sự tiếp nối các thỏa thuận mà các nhà lãnh đạo Thái Lan và Campuchia đã đạt được vào ngày 28/7, khi cả hai bên đã đồng ý ngừng bắn.
Đại tướng Natthaphon xác nhận rằng Thái Lan đã tuân thủ lệnh ngừng bắn bắt đầu từ nửa đêm ngày 28/7. Mặc dù tình hình biên giới hiện đang yên bình, Campuchia đã tăng cường hiện diện quân sự và triển khai máy bay không người lái để giám sát lãnh thổ Thái Lan, điều này có nguy cơ làm gia tăng căng thẳng, ông giải thích, đồng thời cho biết thêm rằng thông tin sai lệch đã được lan truyền, cản trở tiến trình hòa bình và khôi phục quan hệ.
Ông Natthaphon nhấn mạnh mục tiêu của cuộc họp là đối thoại trung thực và mang tính xây dựng để duy trì thỏa thuận ngừng bắn và khôi phục hòa bình.
Theo Thứ trưởng Quốc phòng Thái Lan, các kết quả chính từ cuộc họp của GBC bao gồm:
- Cả hai bên tái khẳng định cam kết tuân thủ nghiêm ngặt thỏa thuận ngừng bắn, bao gồm việc không sử dụng tất cả các loại vũ khí, và đồng ý không củng cố vị trí của mình kể từ khi thỏa thuận ngừng bắn bắt đầu.
- Một nhóm quan sát tạm thời - do Trợ lý Tùy viên Quân sự Malaysia dẫn đầu và được hỗ trợ bởi các Tùy viên Quân sự ASEAN - sẽ giám sát tình hình mà không cần vượt qua biên giới. Ủy ban Biên giới Khu vực (RBC) sẽ phối hợp với GBC ở cả hai nước để đảm bảo việc tuân thủ thỏa thuận.
- Cả hai bên nhất trí tránh các hành động khiêu khích, bao gồm cả việc lan truyền thông tin sai lệch, và tạo môi trường thuận lợi cho các cuộc đàm phán hòa bình.
- Cả hai bên cam kết tuân thủ luật nhân đạo quốc tế, đảm bảo việc hồi hương người đã khuất được tôn trọng và hồi hương các tù binh chiến tranh diễn ra nhanh chóng sau khi giao tranh chấm dứt, theo Công ước Geneva III. Thái Lan hiện đang tuân thủ các nguyên tắc nhân đạo trong việc chăm sóc những người bị giam giữ.
- Cả hai bên sẽ duy trì các kênh liên lạc và sử dụng các cơ chế song phương hiện có để giải quyết bất kỳ vấn đề phát sinh nào, với một cuộc họp của Ủy ban Điều phối các vấn đề chung (RBC) dự kiến diễn ra trong vòng hai tuần tới để thảo luận về việc thực hiện thỏa thuận.
Ngoài ra, theo Đại tướng Natthaphon, cuộc họp tiếp theo của GBC sẽ diễn ra sau một tháng nữa để đánh giá tiến độ đạt được. Hai vấn đề chính mà phía Campuchia vẫn chưa nhất trí sẽ được thảo luận thêm vào thời điểm đó:
- Hợp tác rà phá bom mìn, một vấn đề quan trọng góp phần làm giảm căng thẳng, với việc Thái Lan sẵn sàng hỗ trợ Campuchia rà phá bom mìn tại các khu vực bị ảnh hưởng bởi xung đột dọc biên giới.
- Hợp tác chống tội phạm xuyên quốc gia, đặc biệt là các vụ lừa đảo trực tuyến ảnh hưởng đến Thái Lan và các quốc gia khác trong khu vực.
Một người phụ nữ nhìn vào miệng hố trước nhà mình tại một ngôi làng gần biên giới Campuchia - Thái Lan ở tỉnh Oddar Meanchey, Campuchia, vào ngày 30/7, sau các cuộc đụng độ xuyên biên giới. Ảnh: AFP
Giải quyết nhanh chóng bất đồng sẽ mang lại hòa bình cho biên giới
Thứ trưởng Quốc phòng Thái Lan Natthaphon nhắc lại rằng sự thành công của thỏa thuận ngừng bắn và việc thực hiện thỏa thuận này phụ thuộc vào sự hợp tác chân thành và thiện chí của cả hai bên. Ông khẳng định Thái Lan sẽ tiếp tục cam kết đối thoại cởi mở, trung thực, dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau và mục tiêu chung sống hòa bình.
Ông hy vọng Campuchia sẽ tuân thủ các nguyên tắc tương tự, vì cả hai nước đều có chung đường biên giới và là thành viên của ASEAN. Việc giải quyết nhanh chóng những bất đồng sẽ mang lại hòa bình cho biên giới và cho phép người dân hai nước trở lại cuộc sống bình thường.
Khi được hỏi về cuộc họp sắp tới của Ủy ban Biên giới Chung (JBC), Đại tướng Natthaphon làm rõ rằng các cuộc họp của GBC và RBC do quân đội chủ trì, trong khi cuộc họp JBC do bộ ngoại giao tổ chức và sẽ họp lại vào tháng 9. Trọng tâm của cuộc họp GBC hôm 7/8 là thỏa thuận ngừng bắn, và JBC sẽ giải quyết các vấn đề khác trong thời gian tới.
Về thời hạn của thỏa thuận ngừng bắn, ông Natthaphon xác nhận rằng cả hai bên đã đồng ý các điều khoản chi tiết cho việc thực thi. Nếu xảy ra xung đột, một cuộc họp bất thường của GBC sẽ được tổ chức để giải quyết tình hình.
Theo Thứ trưởng Quốc phòng Thái Lan, hiện tại, các lãnh đạo địa phương và chỉ huy quân đội nước này đã được hướng dẫn phối hợp với người dân để giúp họ trở về nhà an toàn, đồng thời đảm bảo việc rà phá bom mìn chưa nổ được thực hiện cẩn thận để ngăn ngừa thiệt hại thêm.
Ông Natthaphon kết luận bằng cách kêu gọi người dân Thái Lan thông báo về bất kỳ vật thể khả nghi nào cho chính quyền địa phương để đảm bảo việc xử lý an toàn.