Đức tăng tốc vũ trang, muốn sở hữu "vũ khí chiến lược"
Trong chuyến thăm chính thức tới Washington vào cuối tháng 7, Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius đã xác nhận Berlin đã gửi thư yêu cầu chính thức tới Mỹ để mua hệ thống tên lửa Typhon - một trong những tổ hợp phóng di động tân tiến nhất hiện nay.
Phát biểu trước báo giới, ông Pistorius nhấn mạnh: "Tầm bắn của những hệ thống này vượt xa bất cứ thứ gì mà châu Âu đang có… Với Typhon, Đức có thể tăng cường năng lực phòng thủ và răn đe không chỉ cho mình mà còn cho toàn bộ châu Âu".
Sự kiện này đánh dấu một bước tiến mới trong chiến lược quân sự của Berlin, khi nước này ngày càng thể hiện vai trò chủ động hơn trong NATO - từ Đông Âu cho đến Trung Đông và Thái Bình Dương, song song với việc tăng mạnh đầu tư cho quốc phòng.
Hệ thống Typhon có thể triển khai hai loại tên lửa chủ đạo: Tomahawk Block IV - tên lửa hành trình có tầm bắn 1600 km và SM-6, một loại đạn đa năng có thể đánh chặn tên lửa đạn đạo lẫn tiêu diệt mục tiêu trên biển tầm trung. Tuy nhiên, theo các nguồn tin từ Bộ Quốc phòng Đức, Berlin chủ yếu nhắm đến năng lực tấn công tầm xa của Tomahawk.
Điều này đồng nghĩa với việc từ lãnh thổ Đức, các tổ hợp Typhon có thể trực tiếp nhắm vào thủ đô Moskva - điều từng là cấm kỵ trong suốt hàng thập kỷ đối đầu Đông - Tây. Không dừng lại ở đó, Berlin còn đang hoàn thiện lá chắn tấn công mới khi đưa vào hoạt động Lữ đoàn thiết giáp số 45 tại Vilnius (Lithuania) - chỉ cách thủ đô Minsk của Belarus 150 km và cách Moskva chưa đầy 800 km. Với vị trí tiền tiêu như vậy, Quân đội Đức có thể phối hợp cùng Typhon để triển khai chiến dịch tấn công đa hướng nếu căng thẳng leo thang thành xung đột.
Từ Tomahawk đến F-35: Đức vươn mình thành mũi nhọn NATO
Việc lựa chọn Typhon diễn ra trong bối cảnh Đức đã sớm đặt nền móng hiện đại hóa lực lượng tấn công hạt nhân của mình. Từ đầu năm 2022, Berlin đã ký kết hợp đồng mua tiêm kích tàng hình F-35A của Mỹ để đảm nhiệm vai trò mang bom hạt nhân B61 - một phần của cơ chế "chia sẻ hạt nhân" trong NATO.
Với F-35, Typhon và sự hiện diện quân sự ngày một dày đặc ở Đông Âu, Đức đang chuyển mình từ một quốc gia có vai trò phòng thủ sang một cường quốc có thể phát động đòn đánh phủ đầu nếu chiến lược NATO yêu cầu. Điều này khiến Moskva đặc biệt lo ngại, bởi chưa bao giờ kể từ sau Thế chiến II, một quốc gia Tây Âu lại có khả năng áp sát và đe dọa thủ đô Nga đến mức như vậy.
Nga có kịp vô hiệu hóa "cú đấm tầm xa" của Berlin?
Dù Typhon và Tomahawk là mối đe dọa thực sự với Moskva, hiệu quả tác chiến của các tên lửa hành trình thế hệ cũ như Tomahawk vẫn là câu hỏi lớn. Tomahawk Block IV là sản phẩm thời Chiến tranh Lạnh, sử dụng chiến thuật bay thấp để lẩn tránh radar nhưng vẫn có tốc độ cận âm, dễ bị đánh chặn bởi các hệ thống phòng không hiện đại.
Với Nga, thứ vũ khí này không còn xa lạ, trong cuộc không kích Syria tháng 4/2018, một quả Tomahawk không phát nổ đã bị Syria thu giữ và chuyển giao cho Nga. Việc tiếp cận mẫu tên lửa thật giúp giới kỹ sư quốc phòng Nga "giải mã" toàn bộ cấu trúc truyền thông, định vị và điều khiển của Tomahawk, từ đó phát triển các biện pháp gây nhiễu điện tử chuyên biệt.
Dù chưa rõ Nga đã hoàn thiện các hệ thống gây nhiễu như thế nào, nhưng không quân nước này đang sở hữu những khí tài chống tên lửa hành trình hàng đầu như MiG-31BM - tiêm kích đánh chặn siêu thanh được thiết kế riêng để tiêu diệt mục tiêu bay thấp tốc độ chậm như Tomahawk. Với tầm radar lớn và khả năng bắn tên lửa R-37M từ khoảng cách hơn 300 km, MiG-31BM có thể tạo ra "vành đai diệt Tomahawk" dọc biên giới phía Tây nếu được triển khai hợp lý.
Tomahawk hôm nay, tên lửa siêu vượt âm ngày mai?
Dù hiện tại Typhon chỉ sử dụng Tomahawk và SM-6, tiềm năng nâng cấp của hệ thống này trong tương lai vẫn là vấn đề khiến Moskva đặc biệt quan ngại. Với nền tảng bệ phóng đa năng, Typhon hoàn toàn có thể tích hợp các loại tên lửa mới, thậm chí là vũ khí siêu vượt âm nếu Mỹ phát triển thành công. Điều này sẽ làm thay đổi hoàn toàn thế trận chiến lược châu Âu, khi mọi thành phố Nga kể cả những khu vực xa xôi như vùng Ural, đều nằm trong tầm bắn của hệ thống được triển khai tại Đông Đức, Ba Lan hoặc vùng Baltic.
Trong khi Moskva vẫn đang loay hoay duy trì năng lực răn đe bằng các hệ thống S-400, MiG-31BM và các đòn đánh trả phi đối xứng như vũ khí điện từ hoặc tác chiến không gian mạng, NATO và đặc biệt là Đức đang bám sát lộ trình vũ trang toàn diện.
Cuộc đua không còn dừng ở tên lửa hành trình thế hệ cũ, mà là một chiến lược chuyển dịch - nơi các quốc gia từng "đứng sau cánh gà" như Đức bắt đầu tiến lên hàng đầu trận tuyến. Với Typhon, Berlin đã có bước tiến rõ ràng: không chỉ bảo vệ lãnh thổ, mà còn đủ sức chạm tới trái tim nước Nga - một điều cấm kỵ suốt nhiều thập kỷ.