Kể từ khi Budapest đảm nhiệm chức vụ chủ tịch luân phiên Hội đồng Liên minh châu Âu (EU), nhà lãnh đạo Hungary Viktor Orban đã có nhiều chuyến công du tới các nước như Ukraine, Nga và Trung Quốc.
Chuyến công du bất ngờ của Thủ tướng Hungary
Thủ tướng Hungary cho rằng chương trình ngoại giao toàn cầu của mình là nhằm mục đích mang lại hòa bình cho Ukraine. Tuy nhiên, những chuyến công du bất ngờ của ông Orban đã khiến lãnh đạo các nước châu Âu lo ngại.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel đều chỉ trích nhà lãnh đạo Hungary bởi những hành động được cho là khuấy động tình hình ở Brussels.
Trong đó, chuyến thăm của Thủ tướng Hungary tới Moscow đặc biệt gây tranh cãi. Các nhà lãnh đạo EU nhanh chóng lên tiếng đính chính rằng ông Orban không đại diện cho khối này. Bất chấp sự phản đối từ Brussels, Thủ tướng Orban vẫn tự hào tuyên bố rằng ông đã đến Moscow với tư cách là một phái viên của EU.
"Chúng ta không thể đạt được hòa bình nếu không có đối ngoại và các kênh ngoại giao", ông Orban phát biểu tại Điện Kremlin. "Tôi thấy rằng lập trường các bên còn xa nhau nhưng để khôi phục đối thoại, bước quan trọng đầu tiên đã được thực hiện ngày hôm nay".
Thủ tướng Hungary cũng thực hiện chuyến thăm Trung Quốc vào hôm 8/7. Trong cuộc gặp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, ông Orban cho biết: "Trung Quốc là cường quốc duy nhất trên thế giới cam kết rõ ràng về hòa bình. Điều này quan trọng đối với Hungary và toàn bộ EU".
Thủ tướng Hungary Viktor Orban. Ảnh: Getty
Lo ngại ngày càng tăng ở EU
Một nhà ngoại giao EU tiết lộ với tờ Politico rằng khối này đang có những lo ngại ngày càng tăng về Thủ tướng Orban: "Rõ ràng là ông ấy chỉ đại diện cho đất nước của mình nhưng thay vào đó, ông ấy cố tình gây ra nhiều sự mơ hồ".
Nhà ngoại giao này cho biết thêm rằng, căng thẳng đang gia tăng sau tuần đầu tiên của nhiệm kỳ chủ tịch luân phiên của Hungary và dự kiến sẽ tiếp tục gia tăng khi Hội đồng Ngoại giao họp vào ngày 20/7 bởi Hungary tiếp tục chặn nguồn tài trợ giúp Ukraine có tiền mua vũ khí từ EU.
Một nhà ngoại giao EU khác chia sẻ với Politico: "Vào hôm 10/7 chúng tôi sẽ thảo luận về những việc phải làm. Có một sự phản đối chính trị rất rõ ràng đang diễn ra ở EU".
Politico nhận định, Brussels khó có thể trừng phạt Hungary ngay lập tức vì những chuyến thăm của ông Orban đối với các nước, mặc dù các nhà phân tích cho rằng có những cơ chế để tước chức Chủ tịch luân phiên của Hungary.
Thành viên cấp cao của Quỹ Marshall Đức Dániel Hegedűs cho hay: "Nếu họ (các nhà lãnh đạo EU) thể hiện quyết tâm đưa ra phản ứng thích đáng trước chính sách ngoại giao 'gây sốc và kinh ngạc' của ông Orban, họ có thể tước chức chủ tịch luân phiên của Hungary trong vòng vài tuần".
Để chấm dứt nhiệm kỳ chủ tịch của Hungary, cần phải có 4/5 phiếu trong Hội đồng châu Âu đồng ý, ngay sau đó, nhiệm kỳ chủ tịch tiếp theo của Ba Lan sẽ bắt đầu trong vài tháng.
Quan điểm của Thủ tướng Hungary
Thủ tướng Orban đã bác bỏ lời chỉ trích cho rằng ông không có nhiệm vụ đại diện cho EU bằng cách nói rằng các sứ mệnh hòa bình của ông không phải là các cuộc đàm phán như truyền thống. Nhà lãnh đạo Hungary cho biết hôm 5/7 rằng các cường quốc có thể chấm dứt xung đột, và Hungary có thể là "một công cụ tốt" để thúc đẩy hòa bình.
Hungary từ lâu đã là một trong số ít các thành viên của EU chỉ trích sự ủng hộ của khối đối với Ukraine, thay vào đó nước này thúc giục Brussels thúc đẩy hòa bình. Budapest đã chặn các kế hoạch tài trợ cho việc mua vũ khí của Kiev, từ chối tham gia chương trình huấn luyện quân đội Ukraine và từ chối vận chuyển vũ khí và thiết bị đến Ukraine qua lãnh thổ của mình.
Hungary tiếp tục phản đối các nguồn tài trợ cho Ukraine. Ảnh: Getty
Politico nhận định, về phần mình, Thủ tướng Orban không có dấu hiệu nào cho thấy ông sẽ lắng nghe lời kêu gọi kiềm chế của Brussels. Ông Orban đã tới Washington để tham dự hội nghị thượng đỉnh NATO diễn ra vào tuần này.