Mất Avdiika, Ukraine rơi vào tình thế bất lợi
Nga đã kiểm soát hoàn toàn thành phố Avdiivka sau khi quân đội Ukraine rút lui vào cuối tuần qua và giành được lợi thế chiến trường tương đối lớn kể từ khi chiếm được Bakhmut vào tháng 5/2024. Sự thất thủ của Avdiivka là dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy cán cân trên chiến trường đang nghiêng về hướng có lợi cho Nga trong bối cảnh Ukraine nỗ lực khôi phục lực lượng và đảng Cộng hòa tại Mỹ ngăn cản gói viện trợ bổ sung dành cho Kiev.
Binh sỹ Ukraine tại Avdiivka. Ảnh: CNN
Ukraine ngày 19/2 cho biết, các lực lượng nước này đã chiếm giữ những vị trí phòng thủ mới ở phía Đông sau khi rút lui khỏi thành trì chiến lược Avdiivka, đồng thời đẩy lùi nỗ lực của Nga nhằm gia tăng các cuộc tấn công.
Trong thông báo trên Telegram, Chuẩn tướng Oleksandr Tarnavskyi – Tư lệnh lực lượng tác chiến Tavriia của Ukraine cho biết: “Quân đội nước này đã thiết lập được tuyến phòng thủ mới và đang đẩy lùi nỗ lực tấn công của đối phương”.
Còn người phát ngôn của quân đội Ukraine, ông Dmytro Lykhovy nói rằng, Nga đang tập hợp lại lực lượng và tìm kiếm các nhóm kháng cự ở Avdiivka, đồng thời tấn công gần thị trấn Mariinka ở phía Đông và một ngôi làng phía Đông Nam do Ukraine nắm giữ. Việc giành quyền kiểm soát Avdiivka sẽ đẩy các lực lượng Ukraine ra xa khỏi pháo đài phòng thủ của Nga tại Donetsk, đồng thời cũng là một trung tâm hậu cần quan trọng, được Moscow sử dụng để hỗ trợ các hoạt động trên khắp miền Đông Ukraine.
Ông Serhiy Zgurets, Giám đốc công ty tư vấn Defense Express có trụ sở tại Kiev dự đoán, Nga sẽ cố gắng “san phẳng” tiền tuyến xung quanh Mariinka và tiến hành cuộc tấn công mới xung quanh thị trấn Vuhledar do Ukraine nắm giữ. Theo ông Zgurets, Nga đang triển khai khoảng 80.000 binh sỹ xung quanh Bakhmut và 40.000 binh sỹ xung quanh Avdiivka. Họ có thể cố gắng tiến về thị trấn Chasiv Yar.
Tổng thống Nga Putin mô tả việc giành quyền kiểm soát Avdiivka là một “chiến thắng quan trọng”, đồng thời nói rằng, quá trình rút quân của Ukraine vô cùng “hỗn loạn, gấp rút, nhiều binh sỹ và vũ khí đã bị bỏ lại”.
Trong khi đó ông Serhiy Zgurets đánh giá, quá trình rút quân diễn ra rất thuận lợi và quyết định này được thúc đẩy bởi mối đe dọa Nga sẽ đạt được sự đột phá lớn và cắt đứt tất cả các tuyến đường tiếp tế cho các đơn vị Ukraine ở phía Đông Avdiivka”.
Maksym Zhoryn – một chỉ huy của Ukraine cho biết: “Có thời điểm một số binh sỹ thuộc Lữ đoàn xung kích số 3 của Ukraine – được điều tới tiếp viện cho lực lượng Avdiivka, đã bị bao vây, nhưng họ nhanh chóng tìm cách thoát ra ngoài”. Còn ông Pavel Mogila – chỉ huy một đơn vị thiết giáp của Ukraine nói rằng, họ đã sơ tán các lực lượng ra khỏi Avdiivka bằng 3 loại phương tiện.
Trong khi Lữ đoàn 110 nỗ lực “làm kiệt sức” đối phương bằng cách chia nhỏ lực lượng thành từng nhóm nhỏ gồm 3 đến 4 binh sỹ để tấn công, sử dụng bom dẫn đường trên không. Oleh Zhdanov, một nhà phân tích quân sự ở Kiev cho rằng: “Nhiều khả năng Nga sẽ cố gắng giành thêm các vùng lãnh thổ trong tương lai gần”.
Theo giới phân tích, thất bại của Ukraine tại Avdiivka không phải con bài quyết định tương lai của Kiev vì thành phố này chỉ có tầm quan trọng vừa phải về mặt chiến lược. Nhưng đây được coi là thành trì kiên cố mà Ukraine đã trấn thủ trong một thập kỷ, kể từ năm 2014.
Những người chỉ trích chính sách của Ukraine lập luận rằng, việc cố gắng chiến đấu tại thành phố Bakhmut vào năm 2023 đã làm tiêu hao nhiều nguồn lực của Kiev, khiến họ không thể thành công khi tiến hành các cuộc phản công ở phía Nam, cũng như để mất Avdiivka
Phương Tây có nguy cơ “trắng tay”
Hiện, Ukraine đang đối mặt với sự gia tăng lợi thế của Nga. Sau khi chiếm Avdiivka, Moscow có thể cố gắng giành các khu vực xung quanh thị trấn này, chẳng hạn như khu vực Vulehdar ở phía Nam, Robotyne ở phía Tây, hay khu vực Kupiansk ở rìa Kharkov. Hiện vẫn chưa rõ ý định và khả năng của Nga. Nhưng Moscow chắc chắn sẽ quyết tâm giành thêm một thắng lợi mới trước cuộc bầu cử dự kiến diễn ra chưa đầy một tháng nữa. Tổ hợp công nghiệp-quân sự của Nga dường như đang tích cực hoạt động để sản xuất trang thiết bị và vũ khí sử dụng cho chiến dịch quân sự đặc biệt.
Các nguồn tin của Ukraine và phương Tây đều cho rằng, tình trạng thiếu đạn dược trầm trọng, chủ yếu là đạn pháo và hệ thống phòng không đã góp phần dẫn đến sự sụp đổ của thành trì Avdiivka. “Việc thiếu hụt trầm trọng trang thiết bị do phương Tây cung cấp cũng nỗi lo Mỹ sẽ ngừng hoàn toàn viện trợ quân sự đã buộc Ukraine phải chật vật rải rác binh lực toàn bộ mặt trận. Điều này có thể khiến Nga lợi dụng điểm yếu và tiến hành những cuộc tấn công hạn chế bên ngoài Avdiivka”.
Theo giới phân tích, động lực quan trọng nhất hiện nay đối với các lực lượng Nga là sự kiên trì và quyết tâm. Ngoài ra, Moscow còn có một thứ mà Ukraine đang thiếu là nguồn tân binh dồi dào cho tiền tuyến và nguồn lực này có thể được bổ sung với tốc độ đáng kinh ngạc.
Trái lại, Ukraine thiếu nhân lực trầm trọng và vẫn chưa thông qua quyết định hạ độ tuổi huy động thanh niên nhập ngũ, từ 27 xuống 25. Tình trạng thiếu đạn dược đang khiến các đội quân của Ukraine trên tuyến đầu gặp nguy hiểm. Viện trợ của phương Tây đang sụt giảm dần do rạn nứt trong Liên minh châu Âu và nội bộ nước Mỹ. Trong khi đó, Nga liên tục được bổ sung đạn dược và vũ khí nhờ việc tăng cường sản xuất trong nước cũng như nhập khẩu từ các đối tác nước ngoài.
Một số nhà quan sát châu Âu cho rằng, Nga sẽ tiếp tục thực hiện tham vọng của nước này, còn Ukraine sẽ bị suy yếu nếu không có thêm hàng tỷ USD tiền viện trợ của phương Tây. Xung đột chắc chắn sẽ kéo dài và khi đó phương Tây phải đối mặt với câu hỏi liệu họ có nên cung cấp nhiều sự trợ giúp hơn cho Kiev khi mà nỗ lực viện trợ bấy lâu nay có thể không gặt hái được kết quả như mong muốn và họ cần làm gì để ngăn chặn cuộc xung đột tại Ukraine lan rộng thành cuộc xung đột trên toàn châu Âu.