Trung tá Trần Quốc Trung, nguyên Đội trưởng Đội điều tra trọng án, hiện là Phó trưởng phòng Cảnh sát hình sự (PC45) Công an Hà Nội nhớ lại: Giao thừa cách đây 2 năm, rất nhiều cán bộ chiến sĩ (CBCS) Đội điều tra trọng án (Đội 9) đã không thể tham gia đón giao thừa với đồng đội như truyền thống đã có hàng chục năm của đơn vị. Trong cái lạnh tê tái, các chiến sĩ phải rong ruổi trên nhiều tuyến đường, quyết tâm phá án trong thời gian nhanh nhất.
Bắt nghi can giết người đúng ngày mùng 1 Tết
Trước đó, ngày 2/2/2013 (tức ngày 22 tháng Chạp năm Nhâm Thìn), người dân phát hiện thi thể nam giới đang trong giai đoạn phân hủy tại nhà trọ ông Nguyễn Hữu Hòa trên đường Phan Trọng Tuệ (xã Tam Hiệp, huyện Thanh Trì, Hà Nội).
Sau khi nhận tin báo, nhiều cán bộ, trinh sát PC45 có mặt tại hiện trường, phối hợp cùng Phòng kỹ thuật hình sự, Công an huyện Thanh Trì cùng nhiều đơn vị nghiệp vụ khác khám nghiệm hiện trường, tử thi, rà soát nhân chứng.
Thi thể được xác định là Mai Xuân Nghị (42 tuổi, quê Thái Bình, tạm trú tại huyện Thanh Trì). Qua khám nghiệm hiện trường, lực lượng điều tra xác định nhiều khả năng đây là vụ giết người, cướp tài sản.
Tuy nhiên, vụ án là bài toán không hề dễ giải bởi thi thể nạn nhân được phát hiện chậm (đang trong quá trình phân hủy mạnh), nạn nhân là người đồng tính, sống độc thân.
Anh ta hầu như không quan hệ với hàng xóm, ngay chủ nhà trọ là ông Hòa cũng chỉ biết rằng nạn nhân quê Thái Bình, lên Hà Nội làm ăn được khoảng chục năm. Gia đình anh Nghị cũng cung cấp được rất ít thông tin, đặc biệt những mâu thuẫn của nạn nhân thì lại càng mù mờ.
Khi vụ án gần như lâm vào bế tắc thì người dân cung cấp một thông tin quan trọng, anh Nghị thường ngày buôn bán thuốc chữa xương, khớp qua mạng Internet. Lập tức, các chuyên gia giỏi nhất về mạng máy tính của Đội 9 được trưng dụng để lần theo đầu mối này.
Trên cơ sở đó, cơ quan điều tra dựng lên được một số kẻ nghi vấn, có quan hệ làm ăn buôn bán với nạn nhân.
Sau 5 ngày khẩn trương điều tra, công an khoanh vùng được một nghi can là nam thanh niên - người có mặt nhiều giờ tại nhà nạn nhân, trước khi anh Nghị tử vong.
Mặc dù lúc đó là ngày 27 tháng Chạp, song toàn bộ hơn 30 CBCS Đội 9 cùng với Đội điều tra tội phạm về trật tự xã hội, Công an huyện Thanh Trì đã được huy động, chia làm nhiều tổ công tác nhanh chóng có mặt tại nhiều địa phương như Hải Dương, Quảng Ninh, Thái Nguyên, Cao Bằng, Bắc Cạn… để truy lùng nghi phạm.
Mặc dù rất quyết tâm phá án trước giao thừa, song do nhiều khó khăn khách quan mà Cơ quan điều tra vẫn chưa xác định chính xác được địa điểm nghi can lẩn trốn.
Các tổ công tác của PC45, Công an huyện Thanh Trì vẫn phải giữ nguyên vị trí, tiếp tục thực hiện các biện pháp nghiệp vụ. Thời khắc bước sang năm mới, lãnh đạo PC45 và Đội 9 lần lượt chúc mừng các CBCS qua điện thoại.
Cũng theo trung tá Trung, mặc dù đã nhấp nhổm muốn lên đường cùng đồng đội truy bắt nghi phạm từ sáng 30 tháng Chạp, song anh được đại tá Đào Thanh Hải (nguyên Trưởng phòng PC45, hiện là Phó giám đốc Công an Hà Nội) giữ lại để đón giao thừa cùng với đơn vị.
Sáng mùng 1 Tết, ngay khi nghe tin báo nghi can nhiều khả năng trốn tại Thái Nguyên, trung tá Trung lập tức xin phép lãnh đạo đơn vị lên đường.
Trưa cùng ngày, qua công tác trinh sát, tổ công tác nắm được thông tin nghi can có thể đang trốn tại lán nhỏ trên núi Mỏ Ba (huyện Đồng Hỷ, Thái Nguyên). Đây là một khu vực cách xa khu dân cư, đường đi cheo leo, hiểm trở.
Để bảo đảm an toàn cho công tác truy bắt, tổ công tác nhờ người thân của nghi can vận động ra trình diện, tuy nhiên anh ta vẫn kiên quyết không rời nơi ẩn nấp.
Chập tối, thông tin báo về chính xác nghi can có mặt tại lán của một đơn vị địa chất, mặc dù đang nấu dở bữa cơm song các chiến sĩ trong tổ công tác lập tức lên kế hoạch bắt giữ, bủa vây quanh khu vực.
Đồng thời nhanh chóng tổ chức lực lượng ập vào lán, tóm gọn Bàn Phúc Trung (24 tuổi, ngụ Thái Nguyên).
Khi dẫn giải nghi can an toàn, đồng thời thu thập được nhiều vật chứng, thiếu tá Trung (hồi đó) gọi điện thông báo cho lãnh đạo Phòng PC45, đại tá Hải còn ngỡ "lính" của mình nói đùa.
Cuộc đọ súng ngày giáp Tết
18h30 ngày 13/1/2004 (ngày 22 tháng Chạp) một tổ công tác thuộc Đội điều tra trọng án nhận lệnh rời Hà Nội lên Sơn La để truy tìm một trùm ma túy khét tiếng ở Tây Bắc. Cũng ít ai ngờ được rằng đây lại là một chuyến đi sinh tử của của đơn vị.
Thiếu tá Đặng Việt Quảng (nguyên điều tra viên PC45, hiện là Trưởng công an phường Thanh Nhàn) vẫn còn nhớ như in chuyến đi "săn sói" mà anh và đồng đội suýt chút nữa đã không có ngày trở về.
Đêm hôm ấy, mưa lạnh thấu xương, Quảng và đồng đội lên 4 chiếc xe đặc chủng của Công an Hà Nội bám theo con đường chạy ven lòng hồ sông Đà ngược lên Tây Bắc theo tuyến Trung Hòa - Thanh Sơn - Mường Cơi - Phù Yên.
Con đường này hiểm trở vô cùng khi chúng được nối nhau bằng những đường cua tay áo lên tục. Xe đến Mường Cơi thì sương mù dày đặc phủ kín cả đường đi.
Tất cả đều được bao phủ bởi một màu trắng đặc sệt khiến không thể phân biệt được bên nào là vách núi, bên nào là vực thẳm.
Cuộc hành quân lần này là đoạn cuối của một chuyên án mang bí số 199C đã được Công an Hà Nội xác lập từ trước.
Tháng 8/2003, thông qua hoạt động nghiệp vụ các trinh sát của Công an huyện Thanh Trì phối hợp cùng với PC47 đã phát hiện, bắt giữ Nguyễn Ngọc Khánh (37 tuổi, ngụ Hà Nội), thu được 177 gram heroin.
Cùng thời gian đó, Cơ quan điều tra cũng bắt giữ Đinh Mạnh Cường (39 tuổi, ở thị trấn Mộc Châu, tỉnh Sơn La) về hành vi Buôn bán trái phép chất ma túy. Tuy nhiên, ông trùm tên Sồng A Gia còn lẩn trốn.
Thông tin trinh sát báo về gã trùm tuy là người dân tộc nhưng lắm âm mưu. Để tránh sự phát hiện của công an, hắn thường cố thủ trong nhà, rất ít đi ra ngoài. Trong nhà ông trùm bao giờ cũng có súng và sẵn sàng bắn trả nếu cần.
Tại nhà người này luôn thường trực hàng chục tay chân để báo động khi có người lạ, và sẵn sàng tiếp chiến bằng vũ khí nóng.
Nguồn ma túy cung cấp cho hắn là một bản bên kia biên giới Việt - Lào. Chuyến đánh án lần này, mục tiêu quan trọng nhất của lực lượng Công an Hà Nội là phải bằng mọi cách lọt vào hang ổ để bắt bằng được ông trùm, triệt phá tận gốc đường dây buôn bán "cái chết trắng".
Khoảng 1h hôm 23 Tết, lực lượng đánh án đã vào địa điểm tập kết. Theo kế hoạch của Ban chuyên án, việc đột kích vào hang ổ của tên trùm sẽ do các điều tra viên Đội điều tra trọng án, Công an huyện Thanh Trì cùng Công an Sơn La thực hiện.
Theo thông tin trinh sát, ông trùm tên Sồng A Gia đang ẩn náu tại bản Tà Dê (Lóng Luông, Mộc Châu, Sơn La) cách trung tâm xã hàng chục km. Các chiến sĩ phải đỗ xe tại một nơi kín đáo.
Sau nhiều giờ đi bộ dưới trời mưa tầm tã, cuối cùng họ cũng đã tiếp cận được ngôi nhà của tên trùm. Lúc đó trời rạng sáng, trong nhà vẫn bày tiệc rượu, ông trùm đãi một vị khách từ Lào mang "hàng trắng" sang.
7 trinh sát đã chia nhau chốt chặn ở tất cả các lối có thể ra vào ở xung quanh nhà rồi bất ngờ đạp cửa xông vào bên trong. Đồng thời tránh việc ông trùm báo hiệu ra bên ngoài ứng cứu, các trinh sát sau khi lọt vào bên trong đã lập tức chốt kín tất thảy các cửa.
Bị tấn công bất ngờ, ông trùm rất hoảng hốt nhưng vốn là kẻ mưu cao nên lấy lại bình tĩnh rất nhanh. Y vờ xin phép ra pha nước mời khách để định lấy súng chống trả lực lượng truy bắt hòng thoát thân, nhưng ý đồ của ông trùm đã không qua được mắt các trinh sát.
Một khẩu súng kíp và một khẩu colt đã lập tức bị thu giữ; 30 bánh heroin, 800 viên hồng phiến và rất nhiều tài liệu ghi chép việc buôn bán ma túy bị thu giữ.
Ngay sau đó tên sói già và vị thượng khách người Lào (sau này được làm rõ là Gư A Sông) cùng hòm tang vật đã bị các trinh sát áp giải rời bản Tà Dê.
Lúc này trời đã sáng, nhóm người cảnh giới dọc theo con đường độc đạo vào bản đã phát hiện được lực lượng truy bắt và từ trên vách núi chúng dùng súng bắn thẳng vào các trinh sát nhằm giải thoát cho ông trùm.
Trong tình thế vô cùng nguy hiểm đó, các chiến sĩ quả cảm đã xác định dù khó khăn đến đâu cũng quyết tâm phải đưa bằng được ông trùm cùng hòm tang vật về trụ sở.
Các trinh sát điều một công nông từ đỉnh dốc Lũng Xá xuống chở tên trùm cùng hòm tang vật, lực lượng truy bắt phải bám 2 bên thành xe bắn yểm trợ để ra khỏi bản.
Cùng ngày hôm đó, một tổ công tác khác của Phòng cảnh sát điều tra cũng đã có mặt kịp thời tại Mộc Châu để tiếp ứng, dẫn giải các nghi can về Hà Nội.
Thiếu tá Quảng khi đó ngồi ở hàng ghế sau xe U- oát cùng một đồng đội "kẹp" chặt Gư A Sông. Có lẽ do đã rất mệt mỏi, cộng với đường trơn cua gấp, cán bộ lái xe không làm chủ tốc độ và lao vào một ổ voi bên vách núi.
Một tiếng phanh cháy đường vang lên, trục sau xe gãy gập. Cú đạp phanh khiến thiếu tá Quảng đập mạnh người vào ghế lái gây chấn thương vùng mặt.
Sau khi được sơ cứu, thiếu tá Quảng cùng đoàn công tác tiếp tục lên đường về Hà Nội. Khi đến cổng số 7 phố Thiền Quang, các anh mới có thể thở phào nhẹ nhõm…
