Chỉ hai giờ đồng hồ sau bài phát biểu của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter, trong đó có nhiều chi tiết nhắm vào các hành vi bành trướng phi pháp của Trung Quốc trên Biển Đông, đại diện nước này tham dự diễn đàn an ninh khu vực - Shangri-La 2016, đã lập tức tổ chức họp báo.
Theo phóng viên SCMP có mặt tại Shangri-La, bà Minnie Chan, cánh nhà báo đã không giấu nổi sự ngạc nhiên khi người đại diện Trung Quốc họp báo lại là Thiếu tướng Hải quân Quan Hữu Phi, Chủ nhiệm Văn phòng hợp tác quân sự quốc tế, thuộc Quân ủy trung ương Trung Quốc, thay vì phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc Dương Vũ Quân như thường lệ.
Bà Chan cho biết, khác với ông Dương, người thường đọc nguyên văn các phát biểu đã chuẩn bị trước, ông Quân "nói vo" khi trả lời báo chí, và nói khá trôi chảy.
Tại Shangri-La năm ngoái, phái đoàn Trung Quốc chỉ tổ chức họp báo trong ngày cuối cùng, sau khi trưởng phái đoàn của họ, Đô đốc Tôn Kiến Quốc, đã phát biểu xong.
Nhưng năm nay, bà Chan cho biết, phái đoàn Trung Quốc thậm chí còn chủ động tiếp cận phóng viên nước ngoài và gọi vào họp báo (!).
Bản thân Đô đốc Tôn Kiến Quốc cũng có những thay đổi đáng chú ý.
Trong hơn 10 cuộc gặp song phương bên lề diễn đàn, ông Tôn luôn mỉm cười và tỏ ra rất lịch thiệp.
"Tôi có thể ôm ông được không, ông bạn cũ?" - đó là cách mà ông Tôn chào đón Bộ trưởng Quốc phòng New Zealand Gerry Brownlee hôm 3/6 vừa qua. Đô đốc Trung Quốc thậm chí còn nhường ông Brownlee phát biểu trước vì "quân hàm của ông cao hơn tôi".
"Trông ông vẫn trẻ khỏe như hồi chúng ta gặp nhau năm ngoái, còn tôi thì già hơn rồi" - ông Tôn nói với Nguyên soái Không quân Australia Mark Binskin.
Còn khi gặp Thứ trưởng Quốc phòng Nga Anatoly Antonov, Đô đốc Trung Quốc nói rằng kể từ lần đầu gặp nhau tại Shangri-La năm ngoái, ông luôn rất ấn tượng với "đôi mắt sáng" của đại diện đến từ Moscow.
Anatoly Antonov (trái) và Tôn Kiến Quốc (phải, tay cầm ly nước) trao đổi bên lề Đối thoại Shangri-La 2016. Ảnh: AFP
Theo bà Chan, hình ảnh cởi mở này của Tôn Kiến Quốc khác hẳn với thái độ cứng nhắc và có phần lảng tránh mà ông từng thể hiện tại Shangri-La năm ngoái.