Ngày 30.10, tại Hội đồng Nhân quyền Nga (thuộc chính phủ), khi một quan chức nêu vấn đề có “bên thứ ba” chụp ảnh công dân Nga, ông Putin xoa dịu nỗi lo ngại này, nhưng gợi ý có những vấn đề đáng lo hơn.
Hãng tin nhà nước RIA Novosti dẫn câu hỏi của nhà lãnh đạo Nga: “Chuyện chụp ảnh thì không sao. Quý vị có biết chuyện thu thập mẫu sinh học trên toàn quốc? Đây là câu hỏi: tại sao họ làm thế?”.
Ông Putin không cho biết ai là thủ phạm của hiện tượng lạ lùng này, và dạng dữ liệu họ thu thập là gì. Nhưng ông lưu ý: “Chúng” nhắm vào các cộng đồng sắc tộc ở Nga, “hoạt động có chủ đích và chuyên nghiệp”.
Ngày 31.10, người phát ngôn Điện Kremlin giải thích Cơ quan an ninh liên bang Nga (FSB) đã báo cáo tổng thống về vấn đề này, theo hãng tin Interfax.
Ông Dmitry Peskov nói: “Sự thực là vài nhà ngoại giao, đại diện các tổ chức phi chính phủ cùng những tổ chức khác đang thực hiện hành vi này. Cơ quan an ninh đã ghi nhận những vụ việc và dĩ nhiên tổng thống đã có thông tin”.
Tuyên bố của Điện Kremlin gây hoang mang và cảnh giác ở Nga, nơi mà vài nhóm xã hội vẫn nhắc đến sự lo ngại thời Liên Xô: thế lực thù địch nước ngoài âm mưu phá hoại.
Thượng nghị sĩ Franz Klintsevich, Phó chủ nhiệm Ủy ban An ninh-quốc phòng Hội đồng Liên bang Nga (Thượng viện) là người đầu tiên lên tiếng ai là thủ phạm, trong một tuyên bố trên Facebook của ông:
“Tôi không nói chúng ta đang đề cập về một sự chuẩn bị một cuộc tấn công sinh học chống lại nước Nga. Nhưng không nghi ngờ gì nữa, kịch bản này đang được phát triển”.
Ông cho rằng các cộng đồng sắc tộc phản ứng khác nhau về vũ khí sinh học và “có lẽ đó là do phương Tây tỉ mẩn thu thập nguyên liệu trên toàn Nga. Các cơ quan liên quan của phương Tây cần biết rằng chúng ta biết rõ sự quan tâm của họ”.
Tại Viện Duma quốc gia (Hạ viện Nga) Phó chủ nhiệm Ủy ban Giáo dục-Y tế Gennadiy Onishchenko đề xuất soạn một luật “an ninh sinh học”. Ông nói: “Ngày nay, chúng ta có nhiều phòng thí nghiệm thực hiện các xét nghiệm lâm sàng cho các phòng thí nghiệm của nước ngoài. Tại nhiều thành phố lớn của ta, họ thực hiện các xét nghiệm rất tốt, nhưng họ cũng có cơ hội nghiên cứu nguyên liệu và chuyển các dữ liệu ra nước ngoài”.
Công ty chăm sóc y tế tư nhân Invitro (Nga) đã ra một tuyên bố, trấn an khách hàng rằng họ không hề chuyển thông tin sinh học của họ ra nước ngoài.