Sự cải tổ bất ngờ của Tổng thống Nga
Vào đêm 12/5, hãng thông tấn Nga RIA Novosti đưa tin Tổng thống Nga Vladimir Putin đã bổ nhiệm ông Andrey Belousov vào vị trí Bộ trưởng Quốc phòng, thay thế người tiền nhiệm Sergei Shoigu.
Đây là động thái được đánh giá là rất bất ngờ bởi ông Andrey Belousov là một quan chức dân sự. Ông giữ chức Phó Thủ tướng thứ nhất từ năm 2020 cho đến khi toàn bộ nội các Nga từ chức hôm 7/5 sau lễ nhậm chức của Tổng thống Vladimir Putin, theo Hiến pháp Nga.
Giải thích về việc bổ nhiệm tân Bộ trưởng Quốc phòng, Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết, ông Belousov được Tổng thống Putin chọn vì phù hợp với nhu cầu "đổi mới".
"Ngày nay trên chiến trường, người chiến thắng là người cởi mở hơn với sự đổi mới.... Bộ Quốc phòng phải tuyệt đối cởi mở với đổi mới, tiếp thu mọi ý tưởng tiên tiến, tạo điều kiện cho khả năng cạnh tranh kinh tế. Rõ ràng đây là lý do tại sao tổng thống chọn ứng cử viên Andrey Belousov".
Tân Bộ trưởng Quốc phòng Nga Andrey Belousov. Ảnh: AP
Ông Peskov cho biết thêm, sự thay đổi này có ý nghĩa vì Nga đang tiến gần đến tình huống giống như Liên Xô vào giữa những năm 1980, khi tỷ trọng chi phí cho khối an ninh trong nền kinh tế là 7,4%. "Nó chưa đạt đến giới hạn nhưng cực kỳ quan trọng [đối với nền kinh tế Nga]", quan chức Nga nhấn mạnh.
Ông này cho biết ngân sách quốc phòng Nga hiện nay tăng cao lên tới 6,7% GDP và việc tích hợp nền kinh tế quân đội vào nền kinh tế quốc gia là rất quan trọng, nhằm đảm bảo chi tiêu quân sự phù hợp với nền kinh tế quốc gia.
Theo Người phát ngôn Điện Kremlin, trước bối cảnh này Nga cần có phản ứng thích hợp và việc bổ nhiệm ông Belousov vào vị trí Bộ trưởng Quốc phòng là bước đi rất hợp lý.
"Đây không chỉ là nhân vật dân sự, mà là một người đã lãnh đạo rất thành công Bộ Phát triển Kinh tế Nga. Trong thời gian dài, ông ấy là trợ lý các vấn đề kinh tế cho Tổng thống, đồng thời cũng là Phó Thủ tướng thứ nhất của Chính phủ trước đây".
Ông Peskov nói thêm, việc bổ nhiệm mới này không báo hiệu sự thay đổi trong hệ thống quân sự hiện tại của Nga vì dự kiến sẽ không có thay đổi nhân sự nào trong Bộ Tổng tham mưu.
"Đối với bộ phận quân sự, việc bổ nhiệm này sẽ không làm thay đổi hệ tọa độ hiện tại. Bộ phận quân sự luôn là đặc quyền của Tổng tham mưu trưởng [Valery Gerasimov], và ông sẽ tiếp tục các hoạt động của mình. Hiện tại không có thay đổi nào về vấn đề này".
Theo Reuters, tân Bộ trưởng Belousov được biết là người rất thân thiết với Tổng thống Putin. Ông thường chia sẻ với nhà lãnh đạo Nga về tầm nhìn xây dựng một quốc gia hùng mạnh, cũng như thường xuyên làm việc với các nhà kỹ trị hàng đầu của Tổng thống Putin - những người muốn có sự thay đổi và cởi mở hơn với các công nghệ mới.
Ông Belousov cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giám sát chương trình máy bay không người lái của Nga.
"Tin xấu" với Ukraine
Reuters cho rằng, cho đến nay, các nhà kinh tế Nga phần lớn đã đảm bảo được sự ổn định và tăng trưởng kinh tế bất chấp các biện pháp trừng phạt cứng rắn nhất của phương Tây.
Chuyên gia kinh tế - cựu quan chức ngoại giao Nga hiện là thành viên cấp cao tại Trung tâm Á-Âu Carnegie Russia, Alexander Baunov, cho biết:
"Đề xuất bổ nhiệm một trong những nhà kinh tế chính của nội các, người đứng đầu trong khối kinh tế làm người đứng đầu Bộ Quốc phòng có thể có nghĩa là [Tổng thống] Putin đang lên kế hoạch giành chiến thắng trong cuộc chiến giành các nhà máy công nghiệp quốc phòng và thị trường quốc tế".
"Chiến lược chiến thắng trong trường hợp này sẽ không phải là huy động và đột phá, mà là gây áp lực chậm rãi lên Ukraine bằng cách sử dụng lợi thế của tổ hợp công nghiệp-quân sự và toàn bộ nền kinh tế Nga, điều này rõ ràng sẽ cho phép Nga hoạt động hiệu quả hơn ở cả hai lĩnh vực".
Nga thay Bộ trưởng Bộ quốc phòng vì nhu cầu đổi mới. Ảnh: TASS
Ông Mark Galeotti, giám đốc công ty tư vấn Mayak Intelligence có trụ sở tại London, cho biết công việc của Bộ trưởng Quốc phòng Nga trong thời chiến là đảm bảo quân đội có mọi thứ cần thiết.
"Về cơ bản, đây là công việc của một nhà quản lý tài chính và ông Belousov có thể làm điều đó", ông Galeotti nói.
Giới phân tích đánh giá, sự thay đổi này có thể được coi là một nỗ lực của Tổng thống Putin nhằm giám sát chặt chẽ hơn vấn đề chi tiêu quốc phòng hiệu quả sau khi Thứ trưởng Timur Ivanov bị cáo buộc nhận hối lộ gần 11 triệu USD.
Trong khi đó, hãng tin Strana.ua (Ukraine) cho rằng, việc bổ nhiệm Phó Thủ tướng thứ nhất Andrei Belousov làm Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Nga là "tin rất xấu" đối với Ukraine.
Chuyên gia kinh tế Ukraine Alexey Kushch nhận định, hiện tại mọi thứ ở Nga đang hướng tới sự gia tăng mạnh mẽ động lực của tổ hợp công nghiệp quân sự cũng như tăng trưởng sản xuất quân sự, và ông Belousov là người đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra mô hình tăng trưởng kinh tế, chuyển đổi cơ cấu sâu sắc và thích ứng với các biện pháp trừng phạt của Nga.
Nhà kinh tế Ukraine cảnh báo: "Đó là một tin rất xấu đối với chúng tôi".