Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence đã đưa ra những cáo buộc về việc Trung Quốc can thiệp vào cuộc bầu cử Mỹ trong bài phát biểu gay gắt hôm 4/10, báo hiệu một phản ứng cứng rắn hơn của Mỹ nhằm vào Bắc Kinh trong bối cảnh lo ngại về thương mại đè nặng lên kỳ bầu cử quốc hội giữa nhiệm kỳ sắp diễn ra của Washington.
"Những gì người Nga làm vẫn còn mờ nhạt so với Trung Quốc"
Ông Pence cáo buộc Trung Quốc về "một phương án tiếp cận kiểu tổng-thể-chính-phủ" nhằm tác động tới dư luận Mỹ, gồm hoạt động gián điệp, thuế, các biện pháp cưỡng ép và một chiến dịch tuyên truyền.
Theo ông Pence, Bắc Kinh đã lưu hành một tài liệu nhạy cảm hồi tháng 6, trong đó trình bày một chiến lược nhằm "tấn công chính xác và cẩn trọng, chia rẽ nhiều nhóm khác nhau" ở Mỹ.
"Có thể là không còn gì nghi ngờ", ông Pence nói, "Trung Quốc đang can thiệp vào nền dân chủ Mỹ".
"Bắc Kinh đã huy động những nhân vật bí mật, các tổ chức độc lập và các cơ sở tuyên truyền để thay đổi quan điểm của người Mỹ về chính sách Trung Quốc", ông Pence cho hay.
"Đúng như một thành viên cấp cao trong cộng đồng tình báo của chúng tôi nói với tôi mới đây, những gì người Nga đang làm vẫn còn mờ nhạt so với những gì Trung Quốc đang làm trên khắp đất nước này".
Bài phát biểu của ông Pence được đưa ra sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump cáo buộc Trung Quốc tìm cách can thiệp vào cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ 2018. Những phát ngôn này cho thấy chính quyền Mỹ sợ rằng tình trạng lo lắng về chiến tranh thương mại có thể ảnh hưởng tiêu cực tới Đảng Cộng hòa trong cuộc bỏ phiếu ngày 6/11.
Kỳ thực, nhà lãnh đạo Mỹ không đưa ra nhiều bằng chứng để phụ trợ cho cáo buộc của mình, mà chỉ nhắc tới một mẩu quảng cáo Trung Quốc trả tiền để đăng tải trên một tờ báo Iowa, trong đó công kích các chính sách thương mại của ông Trump.
Còn Phó Tổng thống Mike Pence thì đề cập tới danh mục thuế đáp trả của Bắc Kinh sau khi ông Trump áp thuế lên 250 tỉ hàng hóa xuất khẩu của Trung Quốc.
Ông Pence cho rằng các mức thuế của Trung Quốc "đặc biệt nhằm vào các ngành công nghiệp và các bang có vai trò quan trọng trong cuộc bầu cử 2018".
"Theo ước tính, hơn 80% quận ở Mỹ mà Trung Quốc nhắm tới đều bỏ phiếu cho Tổng thống Trump và tôi vào năm 2016. Hiện giờ Trung Quốc muốn những cử tri ấy đối đầu với chính quyền chúng tôi".
"Trung Quốc muốn một Tổng thống Mỹ khác"
Thậm chí, Phó Tổng thống Mỹ còn cho rằng Trung Quốc muốn tìm cách thay thế Tổng thống Mỹ.
"Trung Quốc đã khởi động một nỗ lực chưa từng thấy để tác động tới dư luận Mỹ, những cuộc bầu cử năm 2018 và hoàn cảnh dẫn tới các cuộc bầu cử Tổng thống 2020", ông Pence nói, "Sự lãnh đạo của Tổng thống Trump đang phát huy tác dụng và Trung Quốc muốn một Tổng thống Mỹ khác".
Phó Tổng thống Mỹ cho rằng mục tiêu của Trung Quốc là "không gì khác ngoài đẩy Mỹ khỏi Tây Thái Bình Dương và cố gắng ngăn Mỹ tới hỗ trợ đồng minh".
Ông Pence kêu gọi Google hủy dự án "Dragonfly", một hệ thống tìm kiếm trên mạng internet dành cho người dùng Trung Quốc với khả năng lọc những kết quả mà chính phủ Trung Quốc có thể phản đối.
Ông Pence cho rằng ứng dụng này sẽ củng cố chương trình kiểm duyệt của Bắc Kinh và có hại cho quyền riêng tư của người dùng Trung Quốc.
Ngoài ra, ông Pence cũng công kích Trung Quốc vì những hoạt động ngang ngược mà nước này thực hiện trên Biển Đông, đồng thời khẳng định:
"Mặc dù gặp phải những động thái thiếu thận trọng như vậy, Hải quân Mỹ vẫn sẽ tiếp tục bay, di chuyển bằng tàu và hoạt động ở bất cứ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép và đáp ứng nhu cầu lợi ích quốc gia Mỹ".
"Chúng tôi sẽ không bị hăm dọa và chúng tôi sẽ không rút lui", ông Pence nói. Mới đây, một tàu khu trục của Trung Quốc đã có hành vi "không an toàn và thiếu chuyên nghiệp" khi chạm trán ở khoảng cách "nguy hiểm" với tàu chiến Mỹ ở gần quần đảo Trường Sa (thuộc chủ quyền Việt Nam), trong lúc tàu Mỹ thực hiện hoạt động tự do hàng hải.
Bài phát biểu của ông Pence tại Viện Hudson ở Washington nằm trong số những phát ngôn chỉ trích gay gắt nhất về Trung Quốc từ một quan chức cấp cao trong chính quyền Mỹ thời gian gần đây.
Theo Boston Globe, đây là dấu hiệu mới nhất cho thấy sự tụt dốc trong quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc, giữa thời điểm 2 cường quốc hạt nhân mâu thuẫn về mọi thứ, từ thương mại cho tới vấn đề Đài Loan và Biển Đông.
Những mâu thuẫn đã khiến người ta phải lo ngại về khả năng cuộc chiến tranh thương mại Mỹ-Trung, nếu không được kiềm chế, sẽ dẫn tới một cuộc Chiến tranh Lạnh mới giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới.