Thành thạo tiếng Anh hiện đã trở thành một kỹ năng bắt buộc, giúp trẻ tự tin trong việc tiếp cận tri thức mới. Do đó, hầu hết các bậc cha mẹ đều quan tâm đến việc dạy hoặc đầu tư cho con học tiếng Anh từ nhỏ.
Anh Nguyễn Kim Phương (thường được biết đến trên MXH với bút danh Trần Phương qua các bài viết về đề tài giáo dục), admin Nhóm Đồng hành cùng các kỳ thi HSG tiếng Anh cũng đã có quá trình đồng hành cùng con trai Nguyễn Triệu Hoàng Minh học tiếng Anh từ khi con chỉ bập bõm một vài từ cho đến lúc đạt được những thành tích xuất sắc. Anh cho rằng, dù xuất phát muộn trong việc học tiếng Anh, nhưng nếu phụ huynh bình tâm và kiên trì đồng hành cùng con ắt sẽ có kết quả như ý.
Anh Nguyễn Kim Phương.
Anh Phương chia quá trình học tiếng Anh của con qua các giai đoạn:
1. Trạng nhí tiếng Anh - nơi bắt đầu chinh phục các kỳ thi HSG
Anh Phương không chủ trương cho con học tiếng Anh quá sớm. Giai đoạn "tiền lớp 1, 2", Hoàng Minh không học một chữ tiếng Anh nào, chỉ thỉnh thoảng được mẹ cho xem một vài đĩa hoạt hình để giải trí. Con lên lớp 3, vợ anh nghe giới thiệu có một trung tâm dạy tiếng Anh tốt mà rẻ, thế là hai vợ chồng thống nhất cho con đi học.
Vậy là cứ 1 tuần một buổi, anh Phương đưa đón con học 1 tiếng rưỡi. Mỗi ngày ngồi chờ con học, ra về lại thấy một cô giáo trẻ măng dắt cả lớp theo đuôi và dán cho mỗi em mẩu dán bé xíu vào má, vào vở. Em nào cũng vui khi được học tiếng Anh kiểu thưởng dán sticker.
Giai đoạn này, anh cho con kiểu học mà chơi, hoàn toàn không áp đặt: "Trong trí nhớ của tôi thì hồi đó, con học tiếng Anh vui vui, chứ tôi không nhớ nổi con học sách vở gì, học hành ra sao. Mỗi buổi đưa và đón con đi học, trên đường đi thỉnh thoảng tôi hay đố con vài từ đơn giản nên cả hai đều rất vui vẻ", anh kể.
Tình cờ giữa năm học lớp 3, có bạn A.M lớp trưởng và Hoàng Minh được cô cho đi thi "Trạng nhí tiếng Anh" của một trung tâm liên kết. Cả hai về đều được giải. Cậu bé A.M được giải 3, con anh Phương được giải khuyến khích. Cháu về nhà đi thẳng lên tầng 3 nằm ngửa mặt nhìn lên trần nhà và khóc.
Anh động viên con: "Oài, được giải thế là giỏi hơn bố rồi, biết mấy chữ tiếng Anh mà đi thi được giải chứng tỏ là tinh thần tốt!". Thời điểm này, dù được động viên nhưng anh Phương vẫn "nói không" với các cuộc thi vì không muốn con chịu áp lực thi cử quá sớm.
Hoàng Minh (ở giữa) được cô cho đi thi "Trạng nhí tiếng Anh"
2. Bắt đầu xây dựng chiến lược vào trường cấp 2 CLC
Con học hết lớp 3, nghe thông tin các trường cấp 2 chất lượng cao (như THCS Cầu Giấy, Trường THCS & THPT Lương Thế Vinh, đặc biệt là trường THCS Hà Nội - Amsterdam) xét tuyển vào cấp 2 chứ không thi như những năm trước, anh Phương về bàn với vợ, dự định cho con thi vào trường cấp 2 Lương Thế Vinh hoặc vẫn đăng ký theo tuyến hộ khẩu là vào trường THCS Kim Giang gần nhà.
"Bắt đầu từ mùa hè lớp 3 lên 4, tôi bắt đầu nghĩ con nên thi cái gì đó để lấy thành tích xét vào cấp 2 và tìm hiểu về 2 cuộc thi hồi đó là VIO và IOE. Đầu tiên, hai vợ chồng tìm trên mạng thông tin về IOE trước. Nhưng tôi lại vào nhầm một trang web http://violympictienganh.vn - một cuộc thi rất khó.
Hai vợ chồng nhìn nhau ngao ngán bảo: 'Thi thế này bố mẹ còn không thi được nói gì thằng nhóc biết mấy từ tiếng Anh như con mình'. Thế là thôi, tôi lại bảo vợ: 'Thôi cấm không cho con thi nữa, thi thế này bố mẹ làm còn không nổi'. Nhưng cuối hè năm đó, con thi Movers và được điểm gần tuyệt đối nên bố mẹ tự dưng phấn khởi hẳn lên và tôi chợt nghĩ có khi con mình có thể dự thi IOE được, không việc gì phải ngại".
Vào năm học lớp 4, anh Phương quyết định cho con đi thi cấp trường VIO, IOE và VIO Toán tiếng Anh. Bất ngờ, con được giải Nhất cấp trường cả 2 kỳ thi này. Lúc này, anh mới chính thức bắt đầu chiến dịch tìm hiểu về các cuộc thi dành cho học sinh tiểu học.
Năm đó con thi VIO và được giải Khuyến khích cấp Quận (không ôn luyện hay học thêm cũng như đầu tư). Bên cạnh đó, anh cũng cho con tham gia các kỳ thi giành học bổng của các trung tâm tiếng Anh. Đặc biệt có kỳ thi viết thư cho ông già Noel của một trung tâm, Hoàng Minh giành được giải Nhất với học bổng toàn phần cho một khóa học trị giá gần 20 triệu.
Để đạt thành tích trên, anh Phương rút ra kinh nghiệm quan trọng nhất: Khi xác định con tham gia các kỳ thi tiếng Anh, phải chọn cho con lớp học tiếng Anh phù hợp. Nhờ chọn đúng giáo viên, đúng lớp, Hoàng Minh bắt đầu tự tin, ham thích học tiếng Anh và có sự tiến bộ rất lớn.
3. Chiến lược cho "mùa hè rực lửa"
Hè lớp 4 lên 5, anh Phương đã xây dựng hẳn một chiến lược cho con với mục tiêu 2 bước cụ thể để nâng cao khả năng tiếng Anh:
1 - Luyện tập bản lĩnh thi cử, coi đi thi như đi trải nghiệm
Ngay từ đầu hè năm lớp 4 lên lớp 5, anh Phương đã list ra khoảng 10 trung tâm tiếng Anh và lần lượt liên hệ đặt lịch đến làm bài kiểm tra trình độ. Lắng nghe sự tư vấn, note lại và lập bảng phân tích điểm mạnh yếu của con.
Thêm nữa anh cũng thường thả con tại cổng để con tự vào gặp các cô xin test theo lịch hẹn, qua đó tự nhiên con hình thành sự tự tin và bản lĩnh thi cử. (Lúc này anh Phương mới nhận ra bản lĩnh thi cử cực kỳ quan trọng để đạt tới thành công). Con tạo được khả năng giao tiếp tự tin khi đến test, bản lĩnh thi cử, và anh có được kết quả về các điểm yếu và mạnh của con để lên kế hoạch cho năm lớp 5.
2 - Đọc tất cả các loại truyện đơn giản đến phức tạp như bộ Harry Porter
Để giúp con có động lực học, việc mua sách, tài liệu cho con học là điều quan trọng. Hè lớp 4 lên 5, anh Phương được chị Nguyễn Quỳnh Chi - mẹ của nhà vô địch tất cả các cuộc thi tiếng Anh tiểu học chỉ ra một hàng sách ở phố Hoàng Quốc Việt. Anh đã mua không biết bao nhiêu sách và truyện về cho con tham khảo.
Để giúp con có động lực học, việc mua sách, tài liệu cho con học là điều quan trọng.
Anh Phương chia sẻ, nhiều khi mua sách về, nhìn sách đẹp và quý thì thích, nhưng cũng chẳng có thời gian cho con làm. Nhưng cứ mua, để đó, thi thoảng mở ra, con lại đọc một chút truyện, làm một vài trang. Nhờ đó con cũng yêu đọc sách, đọc truyện từ đó.
"Lúc đầu tôi không có kinh nghiệm nên mua toàn những cuốn truyện tiếng Anh rất nhiều chữ, cứ đưa là con lắc đầu. Nhưng tôi vẫn kiên trì đưa đi các hiệu sách. Tình cờ tôi để ý thấy con rất quan tâm đến cuốn sách Wimpy Kid bằng tiếng Anh và đọc ngấu nghiến. Nhìn bìa thấy mấy trăm ngàn, tôi cố gắng 'cắn răng' mua 1 cuốn.
Sau đó tôi có đặt một bộ sách in lại rẻ hơn, con đọc mê mẩn. Nhân đà đó, tôi tìm những bộ sách ít chữ, có hình cho con đọc. Qua một vài bộ thì tôi thấy con thích đọc những bộ truyện đơn giản, có hình, hài hước nhất là liên quan đến khoa học, máy bay, trái đất hay sinh học. Dần dần con thích đọc và đọc được tầm 5 bộ cả một mùa hè, tôi nâng cấp lên bộ Harry Porter nhưng con vẫn lắc đầu vì khó, tôi lại quay lại phương án ban đầu là đọc những cuốn vui vẻ, hài hước để nuôi đam mê trước đã".
Sách nhiều chữ con đọc không nổi là do vốn từ vựng yếu, anh Phương đã tìm ra những bộ sách sau để cải thiện:
A. Bộ Sách đọc tăng từ vựng
- Bộ sách Daily Reading Comprehension của Evan Moor Grade. Bộ này phát triển kỹ năng đọc và bổ sung thêm từ vựng rất nhiều.
- Bộ sách chuyên đề về luyện kỹ năng đọc Tiếng Anh: Daily warm-up reading. Bộ này, đọc tăng từ vựng, kiến thức về các lĩnh vực mà các con quan tâm.
B. Bộ sách tăng Grammar, Vocabulary, Comprehension và Test
- Bộ Ultimate Guide tổng hợp và hướng dẫn tất cả kiến thức gồm 3 phần: Grammar, Vocabulary, Comprehension (Bước 1).
- Bộ Complete giúp luyện tập thành thục 3 phần Grammar, Vocabulary, Comprehension của bộ Ultimate Guide phía trên (Bước 2).
- Bộ Challenging (grade 1-6) tương ứng với các lớp cấp tiểu học từ 1-6. (Bước 3).
Theo anh Phương, phụ huynh nên đi theo bước 1-2-3, tức là làm cuốn 1 (tương ứng lớp 1) của bộ 1, xong thì làm cuốn 1 của bộ 2, rồi làm cuốn 1 của bộ số 3.
C. Các bộ truyện đã đọc
- Doctor Who là một series truyện khoa học viễn tưởng. Truyện kể về những cuộc phiêu lưu của một người ngoài hành tinh có hình dạng giống con người, thuộc chủng tộc Time Lord tên là The Doctor.
- Little House on the Prairie - Ngôi nhà nhỏ trên thảo nguyên của tác giả người Mỹ, bà Laura Ingalls Wilder (1867-1957) gồm có 9 tập.
- Diary of a Wimpy Kid/ bộ đầy đủ 13 quyển. Lối kể chuyện hóm hỉnh rất có duyên cùng những bức hình minh hoạ ngộ nghĩnh của tác giả Jeff Kinney đã tạo cho tác phẩm sức cuốn hút kỳ lạ, đưa nó lên giữ kỷ lục best-seller của New York Times trong 75 tuần liền với số lượng tiêu thụ lên đến 2 triệu cuốn.
Đọc xong các bộ này, anh Phương nhận thấy khả năng đọc của con tăng lên rất rõ. Con thích thú và đòi mua thêm những bộ tiếp theo.
Với sự đồng hành của bố, con trai anh Phương - em Nguyễn Triệu Hoàng Minh từng xuất sắc giành được học bổng A*star Singapore, học bổng TH School 100% và HB ISV 90% năm 2020; vô địch GLobal Champions năm 2020. Đặc biệt, Hoàng Minh đã đạt IELTS 8.0 ngay từ năm học lớp 7.