Đại diện VAMA, ông Phạm Anh Tuấn, Tổng trưởng ban kế hoạch chiến lược Toyota Việt Nam mới đây đã cho hay, Bộ Giao thông Vận tải đã chấp nhận mẫu giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ôtô do Chính phủ Thái Lan cung cấp cho xe xuất khẩu từ nước này vào Việt Nam. Điều đó có nghĩa là rào cản khó khăn trong Nghị định 116 với các dòng xe nhập khẩu từ khu vực Asean vào Việt Nam đã được tháo gỡ.
Nút thắt được tháo gỡ với thị trường Thái Lan có thể sẽ giúp các mẫu xe từ quốc gia này vốn được ưa chuộng ở Việt Nam tái xuất sau thời gian ngắn gián đoạn. Các nhà nhập khẩu và thị trường kỳ vọng Ford, Toyota, Honda... sẽ sớm nối lại hoạt động xuất khẩu, để bù lập cơn khát của thị trường kể kéo dài từ trước Tết nguyên đán đến nay.
Sáng cửa nhất là mẫu xe được chờ đợi Honda CR-V 2018 của nhà sản xuất Nhật Bản. Được thị trường kỳ vọng và đang cháy hàng trên mọi phiên bản, mẫu xe này có thể cập cảng Việt Nam ngay trong tháng 3, mất thêm từ 1 đến 2 tháng cho quá trình kiểm định trước khi có thể có mặt tại các đại lý vào giữa quý II/2018.
Trước đó, trong thông tin gửi tới Nikkei Asian Review, hai ông lớn sản xuất và kinh doanh ô tô hàng đầu của Nhật Bản là Toyota Motor và Honda Motor quyết định ngừng lại toàn bộ hoạt động xuất khẩu xe sang Việt Nam từ các nhà máy ở khu vực Asean kể từ đầu năm 2018.
Ngay sau đó, Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Indonesia (Gaikindo) cũng than phiền về những vấn đề do quy định mới trong Nghị định 116 nhằm tăng cường các biện pháp kiểm tra nghiêm ngặt các dòng xe nhập khẩu mà Việt Nam áp dụng từng tháng 10/2017.
Hai trong số các quy định vấp phải phản đối mạnh mẽ nhất là quy định về giấy chứng nhận về xuất xứ, kiểu loại được chứng nhận bởi cơ quan nước ngoài, và quy định kiểm định theo từng lô đối với xe nhập khẩu. Theo các doanh nghiệp nước ngoài, những quy định này có thể phát sinh thêm 10.000 USD chi phí và tiêu tốn 2 tháng lưu cảng của các lô xe.
Sáng 26/2, Văn phòng Chính phủ đã tổ chức hội nghị để ghi nhận các ý kiến của các doanh nghiệp xuất nhập khẩu xe xoay quanh quy định mới trong Nghị định 116 và Thông tư 03. Lắng nghe và ghi nhận các ý kiến trong hội nghị, Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng khẳng định Nghị định 116 được xây dựng công phu, trước khi ban hành đã lấy ý kiến các doanh nghiệp, các đối tượng tác động.
Với chủ trương tạo cơ chế thu hút vốn FDI vào ngành ô tô, hỗ trợ phát triển công nghiệp phụ trợ trong nỗ lực cải thiện môi trường kinh doanh, cắt bỏ rào cản, Bộ trưởng nhấn mạnh rằng với các nhà đầu tư trong lĩnh vực ô tô, Việt Nam đã có những chủ trương, cơ chế, chính sách hết sức nhất quán để các doanh nghiệp mở rộng đầu tư, sản xuất tại Việt Nam.
Tuy nhiên, Việt Nam tạo điều kiện cho các nước xuất khẩu ô tô, nhưng cũng cần bảo đảm nền sản xuất tự chủ, nên không đặt vấn đề bảo hộ tuyệt đại đa số với sản xuất trong nước dù cũng phải có quan tâm một mức độ nào đó.