Người dân tham dự buổi biểu diễn âm nhạc hôm 11/9 tại Copenhagen, Đan Mạch. Ảnh: AFP
Tỷ lệ tiêm chủng tại Đan Mạch khá cao với 86% công dân đủ điều kiện tiêm vaccine từ 12 tuổi trở lên đã tiêm ít nhất một mũi vaccine và 95% dân số từ 50 tuổi trở lên đã tiêm chủng đầy đủ.
Số người tử vong tại Đan Mạch trong đại dịch Covid-19 là 450 người trên 1 triệu dân, trong khi con số này tại Mỹ là 1.982 người trên 1 triệu dân. Dưới đây là những yếu tố giúp Đan Mạch, quốc gia Bắc Âu với 5,8 triệu dân, vượt qua đại dịch Covid-19.
Sự tin tưởng của người dân
Một dự án nghiên cứu về Covid-19 đã khảo sát hơn 400.000 người ở Đan Mạch và 7 quốc gia khác. Kết quả nghiên cứu cho thấy, sự tin tưởng của người dân đối với cơ quan y tế là một yếu tố quan trọng dẫn đến thành công của Đan Mạch trong đại dịch Covid-19. Sự tin tưởng của người dân đã làm tăng tỷ lệ tiêm chủng và giúp chính phủ thực hiện thành công các chính sách quan trọng như xét nghiệm diện rộng và cấp thẻ xanh vaccine.
Nghiên cứu về sự do dự vaccine cho thấy, sự thiếu tin tưởng vào chính quyền và các chuyên gia y tế là một trong những lý do chính khiến người dân từ chối tiêm chủng. Tuy nhiên, người dân Đan Mạch lại rất tin tưởng vào giới chức y tế quốc gia. Theo dữ liệu khảo sát của Washington Post, hơn 90% người Đan Mạch tin tưởng vào các nhà chức trách y tế quốc gia. Vào mùa thu năm 2020, hơn 80% dân số đủ điều kiện sẵn sàng tiêm những loại vaccine đã được phê duyệt, trong khi đó con số này ở Mỹ chưa tới 50%.
Mặc dù chiến dịch tiêm chủng tại Đan Mạch khởi đầu với mức độ tin cậy cao, nhưng việc duy trì sự tin tưởng này là một thách thức. Thông tin minh bạch về tất cả các đặc điểm của vaccine, bao gồm cả những điểm tiêu cực, là chìa khóa để duy trì sự tin tưởng, ngay cả khi điều này có thể làm giảm sự chấp nhận vaccine trong thời gian ngắn.
Các nhà chức trách Đan Mạch đã thẳng thắn nói về mức độ nghiêm trọng và những bất ổn trong đại dịch Covid-19. Họ cũng nói về những tác dụng phụ tiềm ẩn của một số loại vaccine.
Các biện pháp mang tính tập thể
Một yếu tố chính giúp Đan Mạch kiểm soát sự lây lan của virus SARS-CoV-2 là xét nghiệm diện rộng . Vào mùa xuân năm nay, Đan Mạch thực hiện 4 triệu xét nghiệm mỗi tuần, tương đương 75 người xét nghiệm trong số 100 người. Giới chức Đan Mạch đã thúc đẩy việc tuân thủ hướng dẫn phòng Covid-19 và tham gia xét nghiệm như một nghĩa vụ đạo đức đối với người dân. Đó là điều đúng đắn người dân cần làm, xây dựng trên cách tiếp cận tập thể để đánh bại đại dịch.
Một trong những mối đe dọa đối với một biện pháp mang tính tập thể là sự tranh cãi giữa các đảng phái. Đan Mạch có những thuận lợi trong việc ứng phó với đại dịch vì các đảng chính trị của nước này có bề dày lịch sử hợp tác với nhau. Các cuộc khảo sát của Washington Post cho thấy, ban đầu 80% người Đan Mạch cảm thấy các nhà lãnh đạo đoàn kết chống lại Covid-19. Tuy nhiên, sự đoàn kết này đã bị lung lay hai lần. Vào tháng 11/2020, chính phủ Đan Mạch đã quyết định tiêu hủy tất cả chồn để phòng dịch, điều này đã gặp phải chỉ trích về pháp lý và y tế.
Vài tháng sau, vào tháng 2, phe đối lập bất đồng với chính phủ về việc lên kế hoạch tốt nhất để mở cửa trở lại. Tuy nhiên, sau các cuộc đàm phán sâu rộng, các bên của Đan Mạch đã tìm được sự hiểu biết chung và tình trạng phân cực giữa công chúng đã giảm dần. Phe đối lập Đan Mạch đã ưu tiên kiểm soát dịch bệnh hơn những lợi ích về bầu cử mà sự phân cực có thể mang lại.
Sự hiểu biết chung này một phần được tạo ra bởi sự cam kết chung giữa giới chính trị tuân theo khoa học, bao gồm nghiên cứu y tế, mô hình dịch bệnh, kinh tế học và khoa học hành vi.
Về đích trong cuộc đua với Covid-19
Thách thức cuối cùng của Đan Mạch là giảm bớt các biện pháp hạn chế. Nghiên cứu của Washington Post cho thấy, gánh nặng xã hội, tài chính và sức khỏe trong đại dịch đã thúc đẩy sự phản đối các hạn chế. Nhưng ở Đan Mạch, sự tuân thủ của người dân và sự hỗ trợ cao của chính phủ đã làm cho các biện pháp hạn chế trở nên nhẹ nhàng và có ý nghĩa, đồng thời giảm bớt gánh nặng cho người dân. Kết quả là, người Đan Mạch ít bị thiệt hại hơn trong đại dịch nhờ các biện pháp hạn chế và họ coi thẻ xanh vaccine là công cụ để bảo vệ lẫn nhau.
Washington Post nhận định rằng, sự tin tưởng và hợp tác giữa người dân và chính phủ Đan Mạch chính là yếu tố quan trọng giúp đất nước vượt qua đại dịch. Người dân Đan Mạch tin tưởng vào chính phủ và giới chức y tế trong việc đưa ra những biện pháp ứng phó với đại dịch. Chính phủ Đan Mạch và các nhà chức trách cũng tin tưởng người dân trong việc tuân thủ các hướng dẫn phòng Covid-19./.