Sau khi sinh con, người mẹ cần một khoảng thời gian để hồi phục sức khỏe và làm quen với cuộc sống có thêm thành viên mới. Lúc này, sự quan tâm của gia đình có vai trò vô cùng quan trọng, giúp mẹ bỉm dễ dàng vượt qua những stress, mệt mỏi trong quá trình ở cữ.
Hiểu được điều này, chị Vĩnh Quyên (58 tuổi, Nguyên Phó Tổng Giám đốc Truyền hình QHVN, hiện đang sống tại Hà Nội) đã luôn lo lắng, chăm sóc chu đáo cho con gái mới sinh. Đã từng có kinh nghiệm trong 2 lần chăm con dâu nên việc lên thực đơn và hoàn thiện các món ăn trong quá trình ở cữ với chị Quyên không quá khó khăn.
Chị Quyên và cháu ngoại.
Là một người thích nấu ăn và hiểu rõ khẩu vị của con gái, chị Quyên đã nấu rất nhiều món ngon, đầy đủ dinh dưỡng. Con gái chị cũng rất thích và thường ăn hết suất của mình. Nhờ được mẹ quan tâm, chiều chuộng, con gái chị Quyên sau khi sinh không tăng cân, vóc dáng sau một tháng đã thon gọn trở lại khi giảm được 4kg.
"Phụ nữ sau sinh mất máu và sức khoẻ suy yếu rất nhiều. Nhất là tháng đầu tiên vừa sinh xong đã phải chăm con, lo có sữa cho con bú. Thế nên các cụ mới gọi là cữ, cữ dài là 3 tháng, cữ ngắn là một tháng. Trong thời gian ở cữ người mẹ cần có chế độ ăn đặc biệt để vừa bồi bổ sức khoẻ cho mẹ vừa đảm bảo nguồn sữa tốt cho con.
Các món ăn trong ảnh: Chim câu non hầm cốm, hạt sen; Cá hồi, măng tây áp chảo; Bí đỏ xào bò băm; Đậu Nhật xào tràng, trứng
Mặc dù quan điểm hiện đại nhiều mẹ cho rằng bà đẻ ăn không cần kiêng khem gì nhưng trước đây con dâu và bây giờ là con gái khi ở cữ mình luôn chú trọng nấu các món ăn bổ dưỡng, đủ chất cho các cháu. Vì hay nấu nên mình nấu nhanh, không mất quá nhiều thời gian. Yếu tố quan trọng nhất khi làm cơm cữ là phải đảm bảo nguồn nguyên liệu sạch, thức ăn đủ dinh dưỡng", chị Quyên tâm sự.
Theo chị Quyên, ngày xưa ở cữ thường chỉ có mấy món như canh rau ngót thịt nạc, thịt thăn rim, trứng luộc, ruốc, cháo móng giò đu đủ xanh. Tuy nhiên, bây giờ điều kiện và kinh tế tốt hơn nên chị làm các món phong phú hơn, đa dạng hơn nhưng vẫn dựa trên kinh nghiệm của các cụ như:
Các món ăn trong ảnh: Rau bí xào tôm tươi; Ức gà hầm ngô non, nấm đùi gà, nấm hương; Cải rốc két cuộn thịt hầm; Khoai tây xào thịt bò
- Tránh đồ uống có cồn, cafein, có ga.
- Tránh đồ ăn có vị hàn như trâu, cải xanh, bắp cải, dưa hấu, cam.
- Tránh đồ ăn có hàm lượng thủy ngân cao thường có nhiều trong cá biển.
Các món ăn trong ảnh: Tốm sú bóc nõn rim thịt nạc; Củ cải đỏ hầm sườn non; Bí non nhồi thịt hầm; Thăn bò, măng tây áp chảo.
- Tránh đồ ăn lạnh, đồ ăn chưa chín.
- Tránh các loại đồ ăn, uống có vị chua, cay.
- Tránh các loại đồ uống có ga.
Các món ăn trong ảnh: Tốm sú bóc nõn rim thịt nạc; Củ cải đỏ hầm sườn non; Bí non nhồi thịt hầm; Thăn bò, măng tây áp chảo.
Các món ăn trong hình: Cá quả ta kho nghệ; Bí nắp vung nhồi thịt băm, nấm hương hầm nhừ; Chim câu hầm hạt sen, củ sen, nấm hương; Sa kê kho sườn non.
- Tránh các loại gia vị nồng như tỏi, tiêu, mù tạt.
- Tránh các loại thuỷ sản nhất là cá mè, cua, lươn, trai, hến, nhộng, rươi...
"Điều quan trọng nhất là mẹ khỏe, đủ sữa, không tăng cân, thậm chí còn giảm cân từ từ. Từ những món này, các mẹ có thể phối thành các bữa ăn cho phù hợp sở thích, điều kiện và thể trạng của mình. Lưu ý mâm cơm nên hài hoà: rau, thịt, tôm, cá. Món ăn có món khô, món nước, chú trọng món nước, món hầm vì ăn đồ nước ra sữa nhanh và nhiều hơn. Các bữa ăn đổi món không nấu một món quá nhiều ăn trong mấy ngày không tốt cho bà đẻ.
Người phụ nữ khi sinh con là đã vượt qua cửa tử, chẳng thế các cụ đã nói "chửa là cửa mả". Phụ nữ sinh mổ thì ảnh hưởng sức khoẻ sau này, phụ nữ sinh thường trải qua những cơn đau đẻ khủng khiếp ai đã trải qua mới thấu hiểu. Sau sinh cơ thể họ yếu đi nhiều và tâm sinh lý cũng thay đổi. Nên những ngày tháng sau sinh họ cần được những người thân quan tâm, chăm sóc.
Các món ăn trong hình: Trứng cuộn; Đậu non sốt nấm, thịt băm; Hoa bí đỏ nhồi thịt hấp và Ớt Palermo nhồi cá thác lác hấp.
Những bữa cơm cữ thuần Việt không chỉ là món ăn mà sâu xa hơn là biểu hiện của sự yêu thương, sự thấu hiểu của các bà mẹ, các ông chồng dành cho sản phụ. Khi họ nhận được sự quan tâm họ sẽ hồi sức nhanh chóng, có đủ sữa cho con bú, thấy vui vẻ thay vì stress hay trầm cảm. Và mình mong rằng những em bé lớn lên bằng những bầu sữa hạnh phúc sẽ là các em bé khoẻ mạnh và thông minh. Mong các bà mẹ bỉm sữa có những món ăn bổ dưỡng, ngon miệng, đẹp mắt nhé", chị Quyên gửi gắm.