Tính cạnh tranh của thị trường tuyển dụng ngày càng khốc liệt khi tỷ lệ ứng viên có bằng cấp tăng lên đáng kể. Để lựa chọn được các ứng viên sáng giá, nhiều công ty đặt ra những câu hỏi hóc búa hay các bài toán mẹo để kiểm tra kỹ năng của ứng viên.
Những câu hỏi tình huống này thường không có một đáp án cụ thể bởi mỗi người sẽ có các cách suy nghĩ và lập luận khác nhau để bảo vệ quan điểm của mình. Việc đặt ra các câu hỏi tình huống như vậy là nhằm đánh giá các kỹ năng mềm hay chỉ số EQ, IQ của ứng viên. Họ yêu cầu nhân viên của mình không chỉ giỏi chuyên môn mà cần nhanh nhạy với mọi vấn đề.
Vì thế, hàng nghìn câu hỏi có 1-0-2 ra đời. Nhiều câu hỏi hài hước, hóc búa và thậm chí là kỳ quặc khiến nhiều ứng viên có thể sẽ lúng túng. Đôi khi, một số câu hỏi không có đáp án đúng hay sai, phần nhiều phụ thuộc vào cách giải thích của người trả lời nhằm thuyết phục được người nghe. Song nhờ vậy, công ty mới tìm được những ứng viên biết cách xử lý tình huống khôn khéo.
Cách đây không lâu, Trung Khánh (25 tuổi, Trung Quốc) đã quyết định nghỉ việc ở công ty cũ vì đề xuất tăng lương không được chấp thuận sau 2 năm cống hiến. Giống như mọi người, sau khi nghỉ việc, anh tìm kiếm công việc yêu thích trên các chuyên trang tìm việc làm và nộp CV.
Vài ngày sau khi nộp hồ sơ, anh đã nhận được lời mời phỏng vấn cho vị trí truyền thông tại một công ty. Trong buổi phỏng vấn đó, 3 ứng viên khác cũng tham gia.
Như thường lệ, nhà tuyển dụng tìm hiểu hoàn cảnh của từng cá nhân và hỏi một số câu hỏi chuyên môn. Sau đó, vị sếp này đã đưa ra một yêu cầu lạ nhằm kiểm tra khả năng thích ứng tại chỗ của ứng viên: "Hãy xuống dưới công ty, mua giúp tôi quả táo".
Ngay khi nhận yêu cầu này, cả 3 ứng viên đều cảm thấy hoang mang không hiểu thử thách này có liên quan gì đến chuyên môn hay đem lại lợi ích gì cho công việc sau này. Tuy nhiên, vì đây là vòng phỏng vấn cuối cùng nên dù cảm thấy vô cùng khó hiểu thì Trung Khánh cũng như các ứng viên thực hiện yêu cầu này.
Sau 10 phút, người đầu tiên quay lại, tay xách 1 túi táo kèm thêm 1 túi nho. Anh này nói: “Tôi mua thêm 1 chùm nho. Trời nóng, anh ăn thêm cho mát”. Ngay sau đó, nhà tuyển dụng gửi tiền hoá đơn mua táo. Nhưng nam ứng viên này nhất định không nhận.
Vài phút sau, ứng viên thứ 2 cũng quay lại với túi táo. Cô không quên nói với người phỏng vấn: “Đây là những quả táo ngọt nhất tôi đã mất rất nhiều công để lựa chọn”. Sau khi nhà tuyển dụng nghe xong, anh ta không nói gì mà chỉ thanh toán hoá đơn mua táo.
Trung Khánh là người quay lại cuối cùng. Điều đặc biệt là anh không cầm bất kỳ túi táo nào trên tay nhưng lại rất tự tin khi bước vào. Tất cả mọi người trong phòng khá ngạc nhiên. Không phải chờ nhà tuyển dụng hỏi, chàng trai này nói luôn: “Tôi đã xuống dưới nhà để mua táo. Theo lời của người bán, cửa hàng có 2 loại táo, gồm táo to nhưng không ngọt và táo nhỏ nhưng ngọt. Tôi không biết bạn thích táo chua hay ngọt nên chưa mua trước. Bạn có thể nói lại với tôi loại táo bạn thích để có thể mua đúng ý”.
Ngay khi nghe thấy câu trả lời này, nhà tuyển dụng đứng dậy vỗ tay và nói: “Mục đích chính của yêu cầu này là nhằm đánh giá khả năng ứng biến của các bạn. Cách xử lý tình huống của Trung Khánh có lẽ là tốt nhất, thể hiện sự chu đáo và đem lại hiệu quả cao nhất. Ngày mai, bạn có thể đến làm luôn”.
Sau đó, nhà tuyển dụng cũng giải thích lý do 2 ứng viên còn lại bị loại, chỉ duy nhất Trung Khánh được chọn. Theo đó, 2 ứng viên làm theo đúng yêu cầu là mua túi táo về. Tuy nhiên, đó chưa phải là kết quả tốt nhất. Bởi nhà tuyển dụng có thể thích loại táo chua thay vì loại táo ngọt như 2 người mang về.
Trong khi đó Trung Khánh biết khảo sát hiện trạng và báo cáo để hiểu được mong muốn thực sự của nhà tuyển dụng. Như vậy, không những đáp ứng được yêu cầu mà còn mang về kết quả tốt nhất. “Đó thực sự là những ứng viên mà công ty nào cũng mong muốn mời về làm việc. Bởi họ không chỉ mang về kết quả tốt nhất mà còn đúng ý nhất, tránh được việc sửa chữa, tốn thời gian”, trưởng bộ phận tuyển dụng của công ty chia sẻ.
Theo phân tích của nhà tuyển dụng này, đôi khi có một số trường hợp, bạn cần có cách tiếp cận vấn đề và hướng giải quyết mới thay vì mãi đi vào lối mòn. Ngoài ra người này cũng dành lời khuyên cho các ứng viên có thể ứng tuyển thành công khi gặp phải những yêu cầu "khó hiểu" tương tự.
Điều đầu tiên là phải cẩn trọng và chú ý đến từng lời người phỏng vấn nói. Bởi có thể buổi phỏng vấn là cơ hội duy nhất và cuối cùng để bạn ứng tuyển vào doanh nghiệp này. Vậy nên việc cẩn thận trong hành động, suy nghĩ thể hiện bạn là người vô cùng trân trọng cơ hội của mình.
Điều thứ 2 là hãy thoát khỏi suy nghĩ coi mọi thứ là điều hiển nhiên. Các ứng viên trả lời sai cũng là bởi họ bị kinh nghiệm trong quá khứ đánh lừa. Vậy nên càng dễ "sập bẫy" của người phỏng vấn. Ngoài việc vận dụng trải nghiệm của bản thân, hãy nghĩ đến việc giải quyết vấn đề mới mẻ, sáng tạo để bản thân khác biệt so với các đối thủ khác.
Thêm nữa, với những câu hỏi lập dị này, điều mà nhà tuyển dụng muốn hướng đến là xem cách phản ứng của bạn với những tình huống không dự tính trước. Bằng cách này, họ hy vọng sẽ thấy được tính cách và con người của bạn.