Quân đội Ukraine đang có kế hoạch tiến hành một cuộc phản công lớn vào mùa xuân năm nay. Đã có những dấu hiệu cho thấy phía Ukraine đang thực hiện một số cuộc trinh sát để đặt nền móng cho cuộc phản công này. Nhưng giới phân tích cảnh báo rằng, bất cứ nỗ lực nào của Kiev nhằm chuyển từ thế phòng thủ sang tấn công cũng tiềm ẩn nhiều nguy hiểm và những cuộc trinh sát mà họ đang thực hiện có thể tiêu tốn nhiều nguồn lực.
Kíp lái xe tăng T-64 của Ukraine tại chiến trường gần Bakhmut.Ảnh: Washington Post
Kể từ mùa thu năm 2022, quân đội Ukraine chủ yếu chiến đấu ở thế phòng thủ, bám trụ tại những vị trí mà họ dành nhiều tháng xây dựng và củng cố lực lượng. Để tiến lên, họ phải rời bỏ những vị trí này và phơi mình trước hỏa lực của Nga. Nguy cơ rủi ro sẽ rất cao, đặc biệt ở những nơi địa hình bằng phẳng và thoáng đãng.
Nhiều nhà quan sát dự đoán, cuộc phản công của Ukraine sẽ bắt đầu ở khu vực Zaporizhzhia, miền nam nước này. Một cuộc tấn công bên cánh trái bắt đầu từ Zaporizhzhia, tiến về phía Nam tới Biển Đen, rồi xoay vòng về phía Tây đến cửa sông Dnipro, có thể chia cắt quân đội Nga và giúp Ukraine tạo ra bàn đạp vững chãi để giành quyền kiểm soát bán đảo Crimea.
Trong một bài phân tích trên tờ Forbes, cây bút David Axe cho rằng, với kịch bản trên, Ukraine cần phải tiến hành hoạt động trinh sát tại khu vực Zaporizhzhia khoảng vài tuần trước cuộc tấn công. Các hoạt động này chủ yếu do Lữ đoàn số 128 của Ukraine, đồn trú ở phía Nam thành phố Zaporizhzhia thực hiện. Lữ đoàn 128 đang gia tăng các hoạt động trinh sát quy mô lớn với việc thăm dò tuyến phòng thủ của Nga dọc theo khu vực Zaporizhzhia. Đây là điều kiện tiên quyết cho cuộc phản công cuối cùng.
Nhưng các hoạt động trinh sát, thăm dò gần chiến tuyến của đối phương đã khiến rất nhiều binh sỹ Ukraine bị thương vong. Một số nguồn tin cho biết, lực lượng trinh sát của Ukraine dọc theo hướng Robotyne, cách tiền tuyến phía Nam hơn 8km về phía Nam đã phải đối đầu với hỏa lực dữ dội của quân đội Nga và bị mất ít nhất 4 xe bọc thép bánh xích YPR-765 vào tuần trước. Vẫn chưa rõ Ukraine tổn thất bao nhiêu binh sỹ trong vụ việc này. Thông thường, một chiếc YPR-765 có kíp lái 3 người và chở tối đa 7 binh sỹ bộ binh. Video ghi được tại hiện trường cho thấy, một chiếc YPR-765 bốc cháy, có thể là do bị trúng tên lửa chống tăng hoặc đạn xe tăng.
YPR-765 là một phiên bản do Hà Lan phát triển dựa trên mẫu xe thiết giáp chở quân M113 nổi tiếng do Mỹ sản xuất. Xe bọc thép này được giới thiệu từ năm 1975 và chỉ có khoảng 500 chiếc được xuất xưởng. Hà Lan đã chuyển giao cho Kiev một số xe bọc thép YPR-765 còn sót lại trong kho dự trữ của họ vào giữa năm 2022.
Lý do khiến Ukraine chịu tổn thất lớn
Theo các nhà quan sát, có nhiều lý do khiến lực lượng của Ukraine chịu tổn thất nặng nề. Thứ nhất, Ukraine thường tấn công vào ban ngày, dọc theo những cánh đồng trống trải ở phía bắc Robotyne. Với địa hình như vậy, máy bay không người lái của Nga rất dễ quan sát chuyển động của họ. Thứ hai, Ukraine không có lực lượng pháo binh lớn để trấn áp đối phương, vì thế những chiếc xe bọc thép YPR-765 với lớp giáp mỏng có thể dễ dàng trở thành mục tiêu tấn công của tên lửa và đạn pháo của Nga.
Xét về tương quan lực lượng, cả Nga và Ukraine đều triển khai một lực lượng khá mỏng ở miền Nam Ukraine. Quân đội Nga và phe ly khai chỉ có 9 trung đoàn, mỗi trung đoàn có khoảng vài nghìn binh sỹ, đồn trú ở khu vực dài hơn 80km giữa sông Dnipro và thị trấn Staromlynivka. Trong khi đó, Ukraine có khoảng 9 đến 10 lữ đoàn trong khu vực. Vì không bên nào có lợi thế về nhân lực, nên việc duy trì thế phòng thủ được cho là tốt hơn so với hoạt động tấn công.
Giới phân tích cho rằng, để tránh những tổn thất tương tự như tổn thất tại khu vực Robotyne, quân đội Ukraine cần phải củng cố lực lượng ở phía Nam, đồng thời triển khai thêm pháo binh.
Kiev được cho là đang điều động thêm quân tiếp viện đến miền Nam. Ngay cả khi các cuộc giao tranh ác liệt đang diễn ra bên trong và xung quanh thành phố Bakhmut ở vùng Donbass, Bộ Tổng tham mưu Ukraine vẫn không triển khai những lữ đoàn mới nhất cho trận đánh này, đồng thời giữ lại một số lữ đoàn kỳ cựu để tái trang bị xe tăng và phương tiện chiến đấu do phương Tây cung cấp, nhằm chuẩn bị cho cuộc tấn công lớn.
Một số ý kiến cho rằng, Ukraine đang thực hiện chiến thuật “câu giờ” tại Bakhmut để có thời gian lên kế hoạch cho cuộc phản công nhằm đẩy lùi quân đội Nga. Tướng Oleksandr Syrsky, Tư lệnh lực lượng mặt đất của Ukraine cho biết, chiến sự kéo dài hơn 6 tháng qua tại một thành phố riêng lẻ đã giúp họ bổ sung kho đạn dược và vạch ra chiến lược cho giai đoạn tiếp theo của cuộc chiến. Theo cây bút David Axe, một khi đội quân tiếp viện của Ukraine tới miền Nam, cuộc phản công này có thể sẽ diễn ra./.