Mua nhà, tậu xe là một trong những mục tiêu mà nếu bạn hoàn thành được trước tuổi 35 (hoặc 40 đi cho xông xênh), bạn nghiễm nhiên được xếp vào hàng "những người (trẻ) thành công". Tự mua được nhà ở độ tuổi U30, U40 mà không cần dựa quá nhiều vào sự hỗ trợ của gia đình là một nỗ lực lớn, rất đáng được ghi nhận. Đây là sự thật hiển nhiên, không cần phải bàn cãi nữa.
Câu hỏi cần đặt ra lúc này là liệu rằng những người trẻ đã tạm gác lại giấc mơ sở hữu căn nhà của riêng mình, xác định đi thuê nhà lâu dài có được coi là thiếu ý chí, là thất bại hay không?
Giá bất động sản tăng cao, mua nhà trở thành mộng ước xa vời
Báo cáo thống kê của Cục Bất động sản Hàn Quốc công bố vào năm 2022 cho biết: 60% những người sinh vào thập niên 90 (1990-1999) không thực hiện được ước mơ "mua nhà ở tuổi 30s".
Ở Úc, những người có thu nhập trung bình nói chung và người trẻ nói riêng đã từ bỏ ý định mua nhà. Năm 2021, tờ Sydney Morning Herald trích dẫn kết quả cuộc khảo sát do Resolve Political Monitor thực hiện với 1609 người trong độ tuổi 20-36. Khi được hỏi về dự định mua nhà, 66.6% người tham gia chọn những đáp án có tính phủ định như "Tôi không chắc" hoặc "Không bao giờ", "Không nghĩ tới".
Năm 2020, giá nhà trung bình ở Sydney và Melbourne - 2 thành phố lớn ở Úc đã tăng gấp 3,5 lần tỷ lệ lạm phát và gấp 2,5 lần mức tăng trưởng thu nhập trung bình hàng tuần. Điều này khiến việc "mua nhà" biến mất khỏi danh sách mục tiêu của những người trong độ tuổi 20-36.
Tờ The Wall Street Journal cho biết ở Mỹ, chưa bao giờ người trẻ khó chen chân vào thị trường bất động sản như lúc này vì lãi suất vay mua nhà đang ở mức cao gần kỷ lục. Phân tích của CBRE (Coldwell Banker Richard Ellis - Công ty đầu tư và dịch vụ bất động sản thương mại lớn nhất thế giới) cho thấy chi phí mua nhà đang ở mức cực đoan nhất kể từ năm 1996 tới nay, khi tiền trả khoản vay mua nhà hàng tháng cao hơn 52% giá tiền thuê một căn hộ.
Còn tại Việt Nam, theo một cuộc khảo sát của batdongsan.com.vn vào năm 2022, có đến 58% số người được khảo sát trong nhóm 20 – 29 tuổi và 43% nhóm 30 – 39 tuổi chưa có nhà và vẫn ấp ủ mong muốn mua nhà trong vòng từ 3 - 5 năm tới.
Bà Giang Huỳnh - Phó Giám đốc Bộ phận Nghiên cứu thị trường & S22M Savills (TP.HCM) từng chia sẻ trên VnEconomy: "Nếu không nhận được sự hỗ trợ về tài chính từ gia đình, mức thu nhập tối thiểu cần có để mua nhà là từ 30-45 triệu đồng/tháng. Đây được coi là mức thu nhập đủ để có thể tích lũy được một khoản tiền trả trước và trả thêm lãi ngân hàng" .
Xác định gắn bó lâu dài với cảnh ở thuê vì chưa tự tin gánh nợ
Đây có lẽ là lời miêu tả ngắn gọn nhất về lý do những người trẻ có thu nhập dưới 30 triệu/tháng, lựa chọn ở nhà thuê, thay vì tìm mọi cách để mua nhà.
Thanh Ngân (28 tuổi, còn độc thân, đang sinh sống ở Hà Nội) chia sẻ: "Bản thân mình đang cố gắng tiết kiệm hết mức có thể, làm cả việc chính lẫn job ngoài, thu nhập trung bình một tháng của mình dao động trong khoảng 23-25 triệu đồng. Sau khi trừ đi chi phí thuê nhà (5 triệu/tháng) và chi phí ăn uống/đi lại (5,5 triệu/tháng), mỗi tháng mình tiết kiệm được khoảng 12-14 triệu đồng. Mình tiết kiệm để có sự an tâm tài chính nhiều hơn là vì mục đích mua nhà. Nếu mua nhà, mình vẫn phải vay ngân hàng tiền tỷ. So với việc ở trong căn nhà của mình mà phải gánh nợ ngân hàng mỗi tháng, mình chọn đi thuê nhà vì như thế mình thấy thoải mái hơn" .
Văn Long (29 tuổi, đã lập gia đình, đang sinh sống ở Hà Nội) cho biết: "Vợ chồng mình xác định có con rồi vẫn phải ở thuê thêm tầm 4-5 năm nữa, mới dám nghĩ đến chuyện mua nhà. Lúc đó, nếu có phải vay ngân hàng thì số tiền cũng sẽ giảm đi do vợ chồng có thời gian tích lũy, chứ giờ mua luôn thì hơi căng, thực sự mình không dám liều".
Trên Zhihu - Một MXH của giới trẻ Trung Quốc, topic "Chúng ta có nhất thiết cần phải mua được nhà trước tuổi 35 hoặc trước khi lập gia đình hay không?" thu hút tới hơn 1,3 triệu bình luận. Phần lớn các comment đều cho rằng nếu không có sự hỗ trợ của gia đình, việc tự mua nhà trước khi kết hôn hoặc trước tuổi 35 là thách thức quá lớn.
Tạm kết
Trong bối cảnh suy thoái kinh tế như hiện nay, việc người trẻ lựa chọn thuê nhà thay vì "đánh liều" mua nhà bằng mọi cách có thể coi là một nước đi an toàn. Khi không có sự hỗ trợ từ gia đình, cũng chưa có nền tảng tài chính vững chắc ổn định, mua nhà có thể sẽ trở thành áp lực kinh tế nặng nề, lấn át cả niềm vui sướng khi cầm "sổ hồng" trong tay.
Đáp án cho câu hỏi đặt ra ban đầu - "Những người trẻ tạm gác lại giấc mơ sở hữu căn nhà của riêng mình, xác định đi thuê nhà lâu dài có được coi là thiếu ý chí, là thất bại hay không?", có lẽ, đã quá rõ ràng.