Người dân di chuyển trên đồi phủ đầy tuyết trắng ở Waco, bang Texas, Mỹ ngày 18/2. Ảnh: AFP/TTXVN
Giờ đây khi ánh sáng đèn điện đã quay trở lại tại Texas, chính quyền bang này vẫn chưa thể xác định ai sẽ là người gánh chịu chi phí cho cuộc khủng hoảng năng lượng khiến hàng triệu người lâm vào cảnh tối tăm, rét buốt tuần trước. Nhiều khả năng, đó chính là người dân thường ở Texas.
Theo ước tính của tờ Bloomberg, chi phí bán điện từ sáng 15/2 đến sáng 19/2 tại Texas đã lên đến con số khổng lồ 50,6 tỷ USD, vượt gấp nhiều lần so với mức 4,2 tỷ USD tuần trước đó.
Người tiêu dùng đã phải gánh chịu một phần chi phí khổng lồ trên đã sau khi không ít khách hàng nhận toán hóa đơn tiền điện theo giá bán buôn lên tới 8.000 USD trong tuần qua. Những khách hàng khác vẫn biết điều gì sẽ xảy ra cho đến khi họ nhận hóa đơn tiền gas và tiền điện vào cuối tháng này.
Một công nhân sửa đường dây điện tại Austin, Texas. Ảnh: Bloomberg
Ông Michael Webber, Giáo sư tại Đại học Texas kiêm Giám đốc khoa học của công ty điện Engie SA ở Pháp cho rằng cuối cùng, “nỗi đau” tài chính trên có thể sẽ được chia chonhững người đóng thuế.
Nếu lấy những sự cố điện lớn ở Mỹ trước đây làm căn cứ thì người Texas có thể rơi vào cảnh nợ nần trong nhiều thập kỷ. Ví dụ, người dân California từng mất 20 năm để chi trả cho cuộc khủng hoảng điện năng thời Enron 2000-2001 thông qua phụ phí hóa đơn điện nước.
Công ty CPS Energy, do thành phố San Antonio sở hữu và điều hành, tuyên bố trên Twitter rằng họ đang tìm cách phân bổ chi phí bán điện của tuần trước trong vòng 10 năm tới. Điều này không làm hài lòng khách hàng của họ - những người đã phản đối đề xuất của công ty tại cuộc họp hội đồng quản trị ngày 22/2.
Aaron Arguello, thành viên tại tổ chức Move Texas, cho biết: “Việc dàn trải chi phí điện đợt này trong hơn một thập kỷ là không thể chấp nhận được. Khách hàng vốn mắc nợ các khoản vay sinh viên, thế chấp cùng những khoản thanh toán khác”.
Tuy nhiên, các công ty chịu thua lỗ lớn do chi phí điện tăng vọt vào tuần trước chắc chắn sẽ cố gắng bù đắp những khoản đó thông qua khách hàng, người đóng thuế hoặc mua trái phiếu của họ. Người dân Texas sẽ thanh toán nhanh hay chậm như thế nào tùy thuộc vào nhà cung cấp của họ là ai.
Toby Shea, nhân viên tín dụng cấp cao tại công ty Moody’s Investors Service, cho hay dịch vụ cung cấp gas thường chuyển chi phí cho khách hàng vào cuối chu kỳ thanh toán hàng tháng. Trong khi đó, các dịch vụ tiện ích đô thị, hợp tác xã và cung cấp điện theo quy định có khả năng phân bổ chi phí trong một khung thời gian dài hơn. Ông nói: “Rất dễ dàng để một chính phủ dàn trải điều này trong nhiều năm hay chỉ vài tháng”.
Giám đốc điều hành CPS, bà Paula Gold-Williams từng phát biểu rằng công ty này có thể phát hành trái phiếu để giúp thanh toán cho lượng khí đốt tự nhiên mà họ đã mua với giá tăng cao.
Scott Sagen, Phó giám đốc phụ trách tài chính công Mỹ tại S&P Global Ratings, cho biết một số đơn vị cung cấp dịch vụ tiện ích đang tìm cách đảm bảo thanh khoản hàng trăm triệu USD để dàn trải chi phí trong 10 - 20 năm. Điển hình, Rayburn Country Electric HTX Inc. đã rút hết hạn mức tín dụng hợp vốn 250 triệu USD cũng như tham gia hạn mức tín dụng song phương 300 triệu USD với Tập đoàn Tài chính Hợp tác Nông thôn Quốc gia 1 một năm.
Một số nhà cung cấp dịch vụ đang đàm phán với các ngân hàng của họ để có được tính thanh khoản để trả các khoản nợ hiện tại nhằm mục đích thực hiện một khoản vay cầu nối mà họ sẽ chuyển đổi thành trái phiếu dài hạn.
Cơ quan quản lý dịch vụ công của bang Texas hôm 20/2 đã ngăn cản bên bán điện ngừng cung cấp dịch vụ cho khách hàng không thanh toán hóa đơn, cùng tuyên bố rằng thống đốc và các nhà lập pháp cần thời gian để đưa ra kế hoạch giải quyết các hóa đơn cao ngất trời, trước tiên. Các nhà lập pháp Texas có thể sẽ thảo luận về việc cứu trợ người tiêu tại phiên điều trần dự kiến diễn ra vào tuần này.