Anh được biết tới là một đạo diễn tài hoa, sở hữu gia tài nghệ thuật rất đồ sộ với hàng loạt phim, show diễn âm nhạc, nghệ thuật, show diễn ngoài trời hoành tráng mà nhiều người làm nghề ao ước. Mặc dù vậy, anh từng chia sẻ rằng ban đầu chọn vào trường Ngoại giao. Vậy, lý do nào khiến anh quyết định rẽ hướng sang Điện ảnh?

Thực ra, ngoại giao không phải lựa chọn số một của tôi khi thi đại học. Nói đúng hơn, thời điểm đó tôi chưa nhìn rõ được hướng đi của bản thân, thấy ngoại giao là ngành hướng ngoại nên tôi thích thôi.

Về đam mê thì từ ngày bé tôi đã thích chụp ảnh, thích những gì liên quan tới phim ảnh. Đam mê nghệ thuật có trong tôi từ nhỏ, nhưng gia đình tôi không ai làm nghệ thuật nên tôi không có điều kiện phát hiện khả năng thực sự của mình, cho tới mãi sau này mới quyết thi vào trường Sân khấu Điện ảnh.

Ngày đó, việc theo đuổi nghệ thuật còn rất mơ hồ nên gia đình tôi khá lo lắng, không biết tương lai sẽ ra sao. Tuy nhiên, tôi vẫn quyết tâm theo đuổi đam mê của mình.

Nhiều nghệ sĩ trưởng thành từ cái nôi nghệ thuật, riêng anh thì không. Vậy, quá trình theo đuổi nghệ thuật của anh có gặp nhiều khó khăn?

Tất nhiên là phải có khó khăn. Tôi không có bệ đỡ sẵn, không có môi trường nghệ thuật từ gia đình để làm cơ sở, truyền thống tiếp nối, thiếu môi trường và quan hệ để học hỏi trong khi tuổi còn quá trẻ khi đó.

Nhưng các khó khăn đó gộp vào lại thành thuận lợi. Nó giúp tôi phải mạnh mẽ, nghị lực hơn và đặt 100% trách nhiệm vào bản thân mình để phấn đấu tốt hơn, nỗ lực hơn. Thậm chí, tôi nghĩ nếu có bệ đỡ sẵn, chưa chắc tôi đã được như bây giờ.

Cơ duyên nào đã giúp anh vượt qua nhiều trở ngại khi ra trường và ở lại với nghề?

Chỉ có đam mê sáng tạo - động lực chính và lớn nhất để vượt mọi khó khăn, trở ngại. Cứ chăm chỉ làm việc và kiên trì trên con đường mình đi thì sẽ tới đích. Nhiều người hay nghĩ đến và sợ khó khăn nhưng tự bản thân tôi thì nhìn thấy đó là động lực.

Sau đó người ta cũng bất ngờ khi đang phát triển sự nghiệp tốt ở nước ngoài anh lại trở về Việt Nam?

Đối với tôi, làm nghệ thuật ngoài đam mê cần có ý nghĩa cống hiến, cống hiến cho khán giả, cho quê hương nơi mình đã sinh ra và lớn lên, cho thế giới biết về Việt Nam, để Việt Nam tự hào với thế giới. Nghệ thuật và sáng tạo không có biên giới địa lý.

Sống và làm việc ở nước ngoài để tiếp thu kiến thức mới, có thêm kinh nghiệm và học hỏi công nghệ tiên tiến. Từ đó, đem những cái đã học, đã xem khi đi khắp nơi trên thế giới về nước để kết hợp với giá trị văn hóa, truyền thống dân tộc, lịch sử, làm nên những sản phẩm nghệ thuật độc đáo, giàu văn hoá Việt. Đó là mong muốn và cũng là con đường tôi chọn.

Anh được biết tới là một đạo diễn tài hoa, sở hữu gia tài nghệ thuật rất đồ sộ với hàng loạt phim, show diễn âm nhạc, nghệ thuật, show diễn ngoài trời hoành tráng mà nhiều người làm nghề ao ước. Mặc dù vậy, anh từng chia sẻ rằng ban đầu chọn vào trường Ngoại giao. Vậy, lý do nào khiến anh quyết định rẽ hướng sang Điện ảnh?

Điện ảnh là nghề tôi được đào tạo bài bản đầu tiên với vai trò giám đốc hình ảnh. Vì vậy, ngay từ khi còn làm phim tôi đã đam mê sáng tạo về hình ảnh hơn câu chữ và diễn xuất. Đó cũng là đam mê của tôi từ nhỏ.

Tôi dừng lại phim điện ảnh vì cảm giác chưa tìm được cách làm gì mới hơn trong sáng tạo và đề tài, nhất là trong thời kỳ đó. Sau này, các bạn trẻ có nhiều tài năng và biên độ sáng tạo rộng và phong phú hơn nhiều thời đó, và tôi cũng rất hạnh phúc được có một thời gian tham gia đào tạo, giảng dạy trong trường Sân khấu Điện ảnh để phát hiện và hướng dẫn cho các tài năng mới.

Hơn nữa, tôi dừng phim điện ảnh cũng vì vấn đề sức khỏe. Tôi gặp tai nạn rất nặng, ảnh hưởng tới sức khỏe nên không đi theo đoàn phim dài ngày được. Tôi chọn làm đạo diễn show vì nó giúp tôi vẫn theo đuổi đam mê, mà vẫn được làm nghề.

Theo anh, làm đạo diễn phim điện ảnh và đạo diễn show, vai trò nào nhiều thử thách, áp lực hơn?

Vai trò nào cũng có thử thách và áp lực riêng. Làm phim điện ảnh mất khá nhiều thời gian. Từ lúc thai nghén, ra đời tác phẩm tới khi thực hiện rất lâu. Sau đó phải qua nhiều công đoạn khác nhau. Tác phẩm ra đời rồi vẫn phải sửa đi sửa lại đến khi nào hoàn thiện mới thôi.

Làm sân khấu hay làm show không có nhiều thời gian để chỉnh sửa. Show đã lên sân khấu thì không thể sửa được, phải phụ thuộc vào sự nhanh nhạy, xử lý ngay tại chỗ.

Thời gian của một show diễn chỉ bằng một bộ phim, khoảng 2 tiếng đồng hồ. Nhưng trong 2 tiếng đó, nếu làm phim thì rất dài, có thể cắt gọt, thử đi thử lại nhiều lần trước khi công chiếu. Làm show diễn thì đã ra trước khán giả là phải đi theo nó, không sửa được, sai một lỗi cũng thành nghiêm trọng và phải sửa ngay.

Nhưng dù làm phim điện ảnh hay show diễn thì điểm chung cuối cùng vẫn là đem lại cảm xúc cho khán giả.

Trong quá trình làm nghề, anh đã từng tiếp xúc, làm việc chung với nhiều nghệ sĩ nổi tiếng. Anh có kỷ niệm nào đáng nhớ với họ?

Tôi làm quá nhiều show, không thể nhớ nổi. Tôi là người làm show đầu tiên cho nhiều nghệ sĩ từ hải ngoại trở về nước như Tuấn Ngọc, Khánh Ly, Thu Phương… Ở mỗi nghệ sĩ đều có những cảm xúc riêng vì đã quá lâu rồi họ mới trở về quê hương.

Tuy nhiên, về kỷ niệm thì tôi có sự gắn bó sâu đậm nhất với cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. Hiếm có một con người nào đặc biệt như anh. Từ đó ảnh hưởng tới cảm hứng, suy nghĩ trong tôi cũng như những sáng tạo của tôi sau này.

Nhiều người vẫn còn nhớ tới MV Đóa hoa vô thường của anh, một trong những MV xuất sắc Việt Nam thời đó. Anh có thể chia sẻ về quá trình thực hiện MV này?

Đó là bộ phim ca nhạc đúng với phong cách tôi theo đuổi, nhiều ẩn dụ, thể hiện nhiều triết lý thông qua hình ảnh. Thời gian đó, tôi mới du học ở nước ngoài về, người ta cứ nghĩ tôi sẽ làm phim kiểu Tây, nhưng tôi lại thích những chất liệu thuần Việt.

Sống và đi nước ngoài nhiều nên tôi cảm nhận rõ hơn những giá trị Việt. Cách làm hướng ngoại là cần thiết về phương pháp, tính hệ thống và kiến thức, nhưng nếu chỉ dùng ảnh hưởng hoặc bắt chước nước ngoài kiểu thời thượng để ăn khách thì không phải đường dài để phát triển. Bản chất của nền văn hóa vững mạnh phải đi từ gốc. Đó là lý do vì sao tôi trở lại Việt Nam và phụ trách mảng sáng tạo cho Sun Group – nơi có tầm nhìn và quan điểm giống tôi.

Ở Sun Group có điều gì để Phạm Hoàng Nam gắn bó và dốc tâm sức như vậy?

Cả tôi và lãnh đạo Sun Group đều là lứa học trò đi học tại Nga cùng thời nên biết nhau từ lâu rồi, mỗi người một ngành. Tới khi về nước, ai làm việc nấy.

Đến khi nghe các anh trở về Việt nam và chia sẻ về ước mơ làm đẹp các vùng đất, thay đổi vị thế đất nước trên bản đồ thế giới, tôi bị thuyết phục.

Điều khiến tôi hiểu và muốn gắn bó với Sun Group là ước mơ lớn, tầm nhìn của những người dám nghĩ, dám làm. Họ dám làm những điều khác thường, chưa ai làm, muốn biến Việt Nam thành một tên tuổi lớn trên thế giới về du lịch, văn hóa.

Bài toán phát triển du lịch của Sun Group gồm các triết lý đơn giản. Đầu tiên là phát hiện, khai thác tiềm năng của những vùng đất đẹp đẽ, tiềm năng, trong đó có mảng giải trí, du lịch để phát hiện, bảo tồn và khai thác cho xứng tầm.

Thứ hai là triết lý đứng trên vai người khổng lồ. Sun Group không tự thân làm mọi thứ, cũng cần có cả một đội ngũ, quy tụ những con người tài giỏi khắp nơi trên thế giới để tạo nên sức mạnh. Tôi cũng bị thuyết phục bởi điều đó.

Sun Group cho tôi hứng thú, ước mơ, cơ hội làm chung với những con người thú vị.

Làm việc với Sun Group, tôi được mở mang, làm việc, tiếp xúc với người giỏi trên thế giới – những người mà tôi nghĩ sẽ không bao giờ có cơ hội để tiếp xúc. Họ đến từ các tập đoàn giải trí lớn tại Âu, Mỹ, Á… Tôi học được rất nhiều.

Ở tuổi này, thay vì đi dạy người khác thì tôi vẫn được đi học, và tìm mọi cơ hội để học hỏi. Đó là những giá trị lớn nhất.

Với Sun Group, anh đã tạo nên những show diễn là sản phẩm du lịch độc đáo, những thỏi nam châm làm phong phú trải nghiệm của du khách tại các điểm đến. Tại sao lại là những show diễn quy mô và lâu dài chứ không phải là các dạng show thường làm khác trước đây?

Tôi không chọn mà đó là con đường ban lãnh đạo Sun Group chọn. Họ muốn tạo ra hình ảnh mới cho du lịch Việt Nam.

Việt Nam mình còn nhiều vẻ đẹp tiềm năng chưa được khai thác. Sun Group đã lập nên những địa điểm du lịch như mọi người đã biết để khách trong nước lẫn quốc tế biết tới và ghé thăm.

Tôi trở thành người Sun Group bởi chung lý tưởng: Đưa thế giới về Việt Nam và mang Việt Nam ra thế giới.

Mang thế giới về Việt Nam là mang công nghệ, hình ảnh, kiến thức… của họ về, giúp những người Việt không có cơ hội ra nước ngoài có thể thưởng thức ngay trong nước.

Ngược lại, mang Việt Nam ra thế giới là tôn vinh các giá trị văn hóa, lịch sử, thiên nhiên của nước mình cho khách quốc tế đến và cảm nhận được các giá trị đó .

Vũ hội Ánh Dương và mới đây là Trận chiến ở Vương quốc Mặt trăng ở Sun World Ba Na Hills là những show diễn thực cảnh quy mô, hoành tráng, liên tục trong một thời gian dài và phải nói là đặc biệt chưa từng có ở Việt Nam. Anh gặp những khó khăn, thử thách gì khi thực hiện những chương trình này tại một điểm đến đặc biệt như Bà Nà?

Tất nhiên, công việc sáng tạo, làm những cái mới luôn là khó. Nhưng nếu thấy khó khăn thì rất khó làm việc, phải thấy mọi khó khăn là bình thường mới làm được mọi thứ.

Tôi không muốn bàn nhiều về khó khăn, phải biến khó khăn thành thuận lợi.

Vậy còn với Vũ điệu trên mây ở Sun World Fansipan Legend (Sa Pa), anh đã giải bài toán khó đó như thế nào?

Đó là một loại hình văn hóa khác với Bà Nà Hills. Nếu ở Sun World Ba Na Hills, tôi sử dụng chất liệu văn hóa châu Âu trung cổ thì tới Vũ điệu trên mây tại Sun World Fansipan Legend, tôi phải dùng chất liệu văn hóa của các dân tộc thiểu số vùng Tây Bắc.

Đó là một bài toán khó. Phải có cái nhìn toàn diện về các công viên chủ đề ở Sun World để phát triển thành nhiều mã văn hóa khác nhau.

Quan trọng nhất là mỗi khi tới với một địa điểm du lịch của Sun Group xây dựng một show diễn thực cảnh chủ đề, tôi phải dàn dựng sao cho hòa hợp với văn hóa tại địa điểm đó. Ví dụ, sắp tới đây, khi xây dựng Công viên giải trí tại Sầm Sơn, chúng tôi sẽ khai thác văn hóa người Mường qua trường ca "Đẻ đất đẻ nước và văn hoá Đông Sơn – Thanh Hoá, rồi tới Hà Nội, Hạ Long, Điện Biên, Tây Ninh, Hoà Bình… lại là những chất liệu văn hóa và các câu chuyện khác.

Ê kíp chúng tôi đã phải nghiên cứu rất kỹ để kết hợp tinh hoa dân tộc, văn hóa bản địa với những nền văn hóa khác nhau, kết hợp văn hoá với tâm linh… Chỉ có cách đó mới vừa hấp dẫn du khách, vừa mang tính giáo dục và bảo tồn khiến các công viên chủ đề tồn tại lâu dài mà không bị cũ.

Ở trong nước hiện tại có rất ít show diễn kéo dài lâu như các show thực cảnh mà anh và Sun Group đã thực hiện, chẳng hạn như show Vũ điệu Ánh dương tại Bà Nà Hills kéo dài tới 4 tháng trời. Điều gì giúp anh giữ được nhiệt huyết từ đầu tới cuối với những show diễn dài hơi như vậy?

Nhiệt huyết trong tôi đến từ chính khán giả. Chỉ cần nhìn thấy khán giả hào hứng, say mê, tương tác với nghệ sĩ là tôi vui. Quan trọng nhất, khi khán giả có cảm xúc thì tôi càng say mê làm.

Ví dụ, khi bạn yêu một ai đó và làm điều khiến người đó hạnh phúc, bạn càng có động lực để làm tiếp, thì tôi cũng vậy. Tôi quan trọng cảm xúc của khán giả hơn việc "tự sướng" về chuyên môn, kỹ thuật…

Khi làm show anh và Sun Group chú trọng tính thương mại hay nghệ thuật hơn?

Chắc chắn chúng tôi chú trọng tới nghệ thuật, văn hóa nhiều hơn. Chúng tôi mong muốn gia tăng trải nghiệm cho du khách, và phải là những trải nghiệm đẳng cấp, độc đáo không đâu có, phát huy được thế mạnh văn hóa của các điểm đến. Bởi suy cho cùng, ngoài thiên nhiên thì văn hóa mới là gốc rễ của sức hấp dẫn mà mỗi điểm đến có. Làm du lịch bền vững cũng cần bắt nguồn từ gốc rễ đó.

Nếu chỉ chăm chăm vào tính thương mại thì không những không ra tiền mà còn lỗ. Quan trọng là hoài bão, ước mơ, tầm nhìn cao hơn về văn hóa – nghệ thuật để làm được những điều lớn lao.

Người ta thường nhận thấy một nét đặc trưng trong các show diễn của anh, đặc biệt các show diễn rất thành công tại các Sun World, là sự kết hợp giữa hồn cốt, văn hóa vùng đất với cách làm nghệ thuật hiện đại, khác biệt. Anh có thể chia sẻ sâu hơn về quan điểm nghệ thuật này của mình?

Tôi có điều kiện được làm việc với những người giỏi giang từ nước ngoài được Sun Group mời về. Họ giỏi ở chỗ là đi đến đâu cũng tận dụng được văn hóa bản địa trên cơ sở tri thức, công nghệ hiện đại họ có được. Tức là, dù có áp dụng công nghệ, chiêu trò gì thì vẫn phải đưa được văn hóa địa phương vào, nâng cao nó lên. Điều này giúp các show diễn có giá trị, tồn tại lâu dài. Đó cũng là quan điểm nghệ thuật của tôi.

Nếu chỉ khai thác tính văn hóa truyền thống đơn thuần để làm show thì sẽ bị nhàm chán. Phải kết hợp được cả tính hiện đại, hội nhập quốc tế vào văn hóa lịch sử để tạo cảm xúc cho khán giả. Chúng tôi luôn đưa hơi thở Việt Nam vào những hình thức biểu diễn mới.

Ngược lại, khi tiếp thu tri thức, công nghệ hiện đại rồi cũng phải sáng tạo thêm, không được sao chép một cách nhàm chán. Lúc nào trong đầu tôi cũng phải nghĩ tới cái mới. Đó là con đường tôi đang đi cùng Sun Group.