Theo tờ Kiến Thức, đền Chavin de Huantar nằm trong một thung lũng hẹp thuộc vùng núi Andes, cao hơn mực nước biển 3.200m.Ta không thể thấy ngôi đền cho đến khi bước vào hẳn bên trong.
Những người kiến tạo đền đã cố tình chọn địa hình dốc đứng nghẹt thở làm nơi xây công trình tinh tế này. Đáy thung lũng nổi bật trên nền địa hình phẳng xung quanh cũng là nơi hai dòng sông hoà vào làm một, khiến ta không thể không để ý dù còn ở cách cách đó nhiều dặm đường.
Người ta tin rằng ngôi đền bắt đầu được đưa vào sử dụng cách đây 5.000 năm và đã trở thành trung tâm văn hoá của người Peru cổ đại sống khoảng 1.000 năm trước Công Nguyên.
Phó giáo sư ngành Nhân chủng học John Rick của Đại học Stanford nói: “Đền Chavin được xây dựng ở nơi có địa hình hiểm trở, dễ bị ngập lụt. Những người kiến thiết ngôi đền hiểu rõ về nguy cơ lụt lội, nhưng họ xây ngay trên đó thay vì tìm cách né tránh.
Mục đích không chỉ nhằm gây ấn tượng mạnh mẽ mà còn để tuyên bố với thiên hạ rằng họ dám thách thức thiên nhiên. Và họ đã rất thành công”.
Dẫn nguồn thông tin từ báo Công an nhân dân, không phải là lớn nhất so với các ngôi đền khác, nhưng đây có lẽ là nơi chứa những bí mật thú vị nhất.
Công trình được xây dựng với cấu trúc cao 25m bao quanh một diện tích rộng bằng cả sân bóng đá. Những khối đá granite được trang trí một cách nghệ thuật.
Phần giữa đền là một thế giới tách biệt. Quần thể phức hợp gồm những khối không gian ngầm và đường hầm đưa con người vào nơi tâm trí trở nên nhạy cảm một cách kỳ lạ trước các hoạt động nghi lễ, âm thanh và hiệu ứng hình ảnh.
Dường như các thầy tế đền Chavin đã truyền tới cho người khác những cảm giác khó lý giải. Sức mạnh quyền uy này khiến giới giáo sỹ nơi đây được tôn kính như bậc á thần.
Mê cung các đường ngầm chỉ được chiếu sáng bằng ánh mặt trời, nơi có những tác phẩm được chạm trổ vào đá đầy thần khí như muốn gầm thét và dòng nước như thể sẽ đột ngột xô cuốn đi, dễ dàng lạc lối và hoàn toàn mất phương hướng.
Các nghiên cứu cho thấy, đó là một hệ thống vô cùng… quái dị, phản ánh sự sáng tạo trong việc áp dụng công nghệ tân tiến.
Người Peru cổ đại đã kết hợp các kỹ thuật thủy lực, kỹ xảo âm thanh, các tấm gương và các loại thuốc gây tác động tới thần kinh. Họ khiến nước như đang nhảy múa, ca hát khi chảy qua các con kênh.
Chưa hết, giới chuyên gia còn phát hiện thấy hình vẽ người mang theo xương rồng, hay hình vẽ những khoang mũi, mắt mở to nhìn chằm chằm và những biểu cảm đau đớn, cùng những thứ đồ dùng khác, như ống hít, thuốc viên và cối giã.
Đây chính là "bản ghi" các loại dược liệu đáng tin cậy của người cổ đại.
Trên thực tế, chúng không tác động mạnh đến mức làm con người mất hẳn tri giác về thế giới. Người sử dụng không bị đờ đẫn, mà sẽ quen dần với chúng và trở nên nhạy cảm hơn, dễ bị tác động tâm lý hơn.
Chúng rất hoàn hảo khi được đưa vào sử dụng trong ngôi đền này, tạo nên những bí ẩn chưa thể giãi mã hết ở Chavin.
Đền Chavin là một trong những biểu hiện sớm nhất của Saman giáo - loại tôn giáo có nhiều yếu tố giống ma thuật và quyền lực được cho là tập trung vào tay các vị thần.
Thứ khiến đền Chavin đặc biệt là các tu sĩ đã lưu lại nhiều dấu ấn về những nghi thức tế lễ, với cảm giác đáng sợ, được đặc ân và sự hứng khởi xen lẫn hồi hộp.
Vậy ai là những người không quản xa xôi tìm đến cao nguyên hẻo lánh, khó tới của dãy Andes, chỉ để được vào ngôi đền mê cung của những vị thầy tế đầy ma lực này?
Vào thời đó, những người quyền thế của làng hay những người ở địa phương đều muốn tìm cách tăng cường quyền lực cá nhân. Sức mạnh chiến chinh không hiệu quả cho lắm.
Chính vì vậy, các thủ lĩnh địa phương cai quản quá nhiều người và quyền lực ở những nền văn hóa dựa vào chiến tranh thường bị thay đổi chóng vánh, đẫm máu.
Giải pháp là cần tạo ra được niềm tin tôn giáo cho người dân và khiến người dân tin rằng sức mạnh của người nắm quyền chính là do Thượng đế ban xuống.
Có những bằng chứng cho thấy nhiều người từ rất xa tìm đến nơi này, mang theo những đồ vật từ cách đó 500km.
Những người đến đây là những nhân vật quan trọng. Đây từng là một giáo phái dành cho tầng lớp hạng nhì trong xã hội khi đó mới nổi lên, và đền Chavin rất phù hợp với cách họ nhìn thế giới.
Các thủ lĩnh địa phương mang đến thợ lành nghề để giúp xây dựng ngôi đền phức tạp. Vẫn còn dấu tích của những đồ gốm tinh tế và các món đồ làm từ đá được mang từ nơi xa.
Ai là người càng quyền cao chức trọng hoặc cung tiến nhiều, người đó sẽ càng được tiến vào sâu hơn trong nghi lễ thụ pháp.
Nhờ đó, những người này tự cảm thấy gắn bó nhiều hơn với giáo phái, và được Thượng đế ban sức mạnh thông qua cái chạm tay của các giáo sĩ ở Chavin...
(T/h)