Chiếc ô ngày mưa
Trong những năm gần đây, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Erdogan là nhân vật mà Tổng thống Nga Vladimir Putin đã gặp mặt nhiều hơn bất kỳ nhà lãnh đạo nước ngoài nào khác.
Thực tế, mọi cuộc gặp giữa hai người đều mang đến những hình ảnh thú vị. Lần này, ông chủ Điện Kremlin đã chiêu đãi Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ và phái đoàn một chầu kem Nga.
Cả hai nhà lãnh đạo rõ ràng thích sự chú ý của truyền thông và biết làm cách nào để thu hút sự chú ý đó vào mối quan hệ đặc biệt của họ. Cho đến lúc này, sau nhiều cuộc gặp, cả hai vẫn có khả năng gây bất ngờ cho công chúng.
Tuy nhiên, quan trọng nhất là hai người biết cách liên kết mối quan hệ cá nhân đặc biệt này để cải thiện quan hệ Nga-Thổ Nhĩ Kỳ, cây bút bình luận Maxim A. Suchkov viết trên Al-Monitor.
Chỉ mới tuần trước, đã có những phản ứng trái chiều về mối quan hệ đang trải qua sóng gió của Nga-Thổ.
Một số cảm thấy vui mừng, nhưng số khác lại cảm thấy lo ngại, khi Moscow và Ankara đang có nguy cơ rơi vào những bất đồng không thể thỏa hiệp và sắp trải qua một cuộc khủng hoảng mới, tương tự như vụ bắn hạ máy bay năm 2015.
Quyết định đến thăm Nga của Tổng thống Erdogan là một điều bất ngờ và gần như được coi là một dấu hiệu cho thấy Ankara đang đi vào ngõ cụt trong các chính sách của mình ở Idlib - và do đó muốn tìm cách thỏa hiệp ở Moscow.
Tại triển lãm hàng không và vũ trụ quốc tế lần thứ 14 MAKS-2019, Tổng thống Putin đã chào đón nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ một cách nồng nhiệt, đưa ông đi tham quan các thiết bị quân sự, dân dụng tiên tiến nhất của Nga và mua cho phái đoàn Thổ Nhĩ Kỳ những cây kem vani và sô cô la.
Tuy nhiên, kem là thứ duy nhất Tổng thống Erdogan nhận được miễn phí ở Moscow: Những thứ khác – nếu muốn có - phải trả tiền, mặc cả hoặc đánh đổi.
Tổng thống Putin đã có những tính toán chắc chắn khi bắt đầu chuyến thăm của ông Erdogan tới Nga bằng màn trình diễn và chào mời các thiết bị quân sự của Nga thay vì thảo luận về Idlib.
Cả hai mặc dù vẫn đang đối đầu nhau ở Syria, nhưng Nga vẫn có sự độc lập chiến lược trong các vấn đề quân sự và chính sách quốc phòng trong quan hệ với Ankara. Không phải ngẫu nhiên mà lô hàng hệ thống phòng không S-400 thứ hai của Nga đã chuyển tới Thổ Nhĩ Kỳ cùng ngày.
"Nga đóng vai trò là nhà cung cấp chủ quyền cho Thổ Nhĩ Kỳ", Andrey Sushentsov, người đứng đầu Viện Nghiên cứu Quốc tế tại Viện Quan hệ Quốc tế Nhà nước Moscow, nói với Al-Monitor.
"Nói một cách ẩn dụ, Moscow mang đến chiếc ô trong những ngày mưa cho những người đang cần. Nhiều quốc gia tìm cách bảo vệ chủ quyền của mình sẽ coi Nga là nhà cung cấp điều đó", chuyên gia Sushentsov nói thêm.
"Ngoại giao cây kem"
Ông Erdogan khám phá máy bay Nga
Việc tập trung phát triển hợp tác trong lĩnh vực kỹ thuật quân sự được Tổng thống Putin đặt lên tầm quan trọng hàng đầu trong mối quan hệ Nga-Thổ Nhĩ Kỳ. Và dường như điều này đã phát huy tác dụng.
Ít nhất nó đã giúp thiết lập giai điệu cho các cuộc thảo luận tiếp theo về Idlib và giúp đưa ra các giải pháp đúng ý hơn với Moscow.
Tổng thống Putin đã đưa ra ý tưởng thiết lập vùng đệm dọc biên giới Thổ Nhĩ Kỳ với Idlib để giúp nước này tránh khỏi làn sóng tị nạn của hàng chục nghìn người và cho phép Tổng thống Assad tiếp quản một trong những thành trì cuối cùng của phe đối lập.
Tuy nhiên, Tổng thống Erdogan cũng không đặc biệt hào hứng về triển vọng phải tiếp tục thực hiện các cam kết của mình theo hiệp định Sochi, trong khi muốn tìm ra cách phản ứng với các cuộc tấn công của quân đội Syria tại đây mà không gây ra một cuộc cãi vã lớn hơn với Moscow.
Tóm tắt kết quả của các cuộc đàm phán về vấn đề này, ông Putin cho biết: "Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đang hợp tác chặt chẽ trong định dạng Astana cùng với Iran. Chúng tôi tin rằng định dạng này là công cụ hiệu quả nhất để vượt qua cuộc khủng hoảng ở Syria. Ở Idlib những kẻ khủng bố tiếp tục bắn phá các vị trí của quân đội Chính phủ Syria và liên tục tấn công các cơ sở quân sự của Nga.
Chúng tôi tin rằng khu vực giảm leo thang không nên đóng vai trò là nơi trú ẩn cho các chiến binh, hoặc là đầu cầu cho các cuộc tấn công mới. Trong bối cảnh này, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ và tôi đã vạch ra các biện pháp chung để vô hiệu hóa các điểm nóng khủng bố ở Idlib và bình thường hóa tình hình ở cả khu vực này và phần còn lại của Syria".
Trên thực tế, kết luận trên đồng nghĩa với việc Nga và Thổ Nhĩ Kỳ sẽ cùng nhau đóng băng tình hình ở Idlib cho đến khi hội nghị thượng đỉnh ba bên Putin-Erdogan-Rouhani ở Ankara diễn ra vào ngày 16/9.
Để giữ nguyên tình hình lúc này, cách tốt nhất đó là các cuộc tiến công liên tục của quân đội Syria trong khu vực sẽ ít nhằm mục tiêu hơn vào các vị trí quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ.
Nếu đây những gì mà Nga đang hướng tới, "ngoại giao cây kem" của ông Putin lại đang giống với các quán "kem trêu" mà du khách thường thấy trên đường phố Thổ Nhĩ Kỳ.
Ở đó, các du khách mua kem thường sẽ không nhận được kem ngay mà bị người bán kem liên tục dùng chiếc gậy kẹp kem trêu đùa. Theo cây bút Maxim A. Suchkov, Tổng thống Putin có thể đưa cho Thổ Nhĩ Kỳ những điều mà nước này muốn ở Idlib, nhưng giờ chưa phải lúc. Và tất nhiên, mọi thứ đều có cái giá của nó.