Số 0, hay khái niệm tượng trưng cho việc “không tồn tại một giá trị nào” là phát minh của con người . Sự thật này càng khiến việc động vật có thể hiểu được số 0 càng thêm ấn tượng.
Qua thử nghiệm, các nhà khoa học có bằng chứng cho thấy ong và khỉ rhesus macaque hiểu số lượng cũng có thể có giá trị không. Và theo một nghiên cứu mới do Đại học Tübingen, Đức công bố trên tạp chí Journal of Neuroscience, quạ cũng có khả năng đặc biệt này.
Loài chim khôn ngoan này không chỉ hiểu được số lượng bằng không, hiểu được rằng "không có gì" cũng là một cái gì đó, mà còn có thể tự hình thành khái niệm về giá trị nhỏ nhất trong một dãy giá trị tưởng tượng ra trong đầu.
“Những con vật này không cần tới khái niệm về số không trong cuộc sống thường ngày”, đồng tác giả nghiên cứu Andreas Nieder nói với ILF Science. “Nhưng chúng đủ thông minh để học được thứ trừu tượng này”.
Các nhà nghiên cứu huấn luyện cho các con quạ chơi trò chơi điện tử, ngồi trước hai màn hình hiển thị, một chiếu bốn chấm và một không có chấm nào. Trong lúc chim thực hiện thử nghiệm, các chuyên gia theo dõi hoạt động não bộ của chúng. Những thử nghiệm trước đây cho thấy chim thuộc họ quạ chứa những neuron sẽ bị kích thích khi nhìn vào số lượng chấm nhất định trên màn hình, tuy nhiên chưa có thử nghiệm nào cho thấy neuron cũng phản ứng tương tự khi nhìn vào màn hình không có chấm.
Sau thí nghiệm, họ phát hiện ra não quạ chứa những neuron cụ thể kích hoạt mỗi khi con chim nhìn thấy số không - nhưng đây không phải khám phá duy nhất. Khi thấy quạ nhầm lẫn, ví dụ như khi nhận định nhầm màn hình ba chấm đang hiển thị bốn chấm, đội nghiên cứu mới đánh giá đúng khả năng nhận thức phức tạp của con chim.
Quạ thực hiện thử nghiệm.
“Quạ bối rối nhận nhầm màn hình không chấm là một chấm, số lần xảy ra nhiều hơn việc nhầm giữa không chấm và hai”, giáo sư Nieder nhận định. "Điều này sẽ dễ xảy ra khi quạ có thể hiểu không chấm đồng nghĩa với giá trị nhỏ nhất trong dãy số”.
Theo giáo sư, một điểm đáng chú ý nữa là sự khác biệt giữa não quạ và não linh trưởng. Tổ tiên chung gần nhất của hai loài đã tồn tại cách đây 320 triệu năm, và quạ không sở hữu các tân vỏ não nằm trong vỏ đại não của loài có vú. Vậy mà quá trình tiến hóa vẫn ban cho quạ khả năng nhận ra khái niệm trừu tượng như số không.
Giải mã được bài toán xoay quanh giá trị không này, có thể khoa học sẽ tìm ra cơ chế tiến hóa khiến con người tiến hóa được đến mức nắm bắt và sử dụng khái niệm số không như một thứ công cụ.