Thời tiết đã chuyển sang mùa đông, câu hỏi "Đi ngủ có nên mang tất?" lại trở thành chủ đề nóng trong các gia đình. Có người ủng hộ vì tin rằng mang tất giữ ấm, giúp ngủ ngon hơn. Ngược lại, một số người cho rằng mang tất ảnh hưởng đến tuần hoàn máu, đặc biệt là ở trẻ em. Vậy sự thật là gì?
Theo một nghiên cứu của các bác sĩ Hàn Quốc được đăng tải trên tạp chí Nhân chủng học Sinh lý học chỉ ra rằng, nhiệt độ phòng lý tưởng cho giấc ngủ là từ 18 độ C đến 21 độ C.
Tuy nhiên, con số này không tuyệt đối, mỗi người có mức độ thoải mái khác nhau. Giới tính cũng ảnh hưởng đến nhiệt độ lý tưởng khi ngủ. Nữ giới có tốc độ trao đổi chất khi nghỉ ngơi thấp hơn nam giới, nên nhạy cảm hơn với môi trường ngủ lạnh (nữ giới thích ấm áp). Nam giới thường chịu được nhiệt độ phòng lạnh hơn (nam giới sợ nóng).
Theo kết quả nghiên cứu, mang tất khi ngủ có thể phần nào làm giảm cảm giác lạnh này, ngay cả khi bạn để chân ra ngoài chăn.
Nhiệt độ phòng lý tưởng cho giấc ngủ là từ 18 độ C đến 21 độ C. (Ảnh: CCTV)
Ngoài việc giữ ấm cho đôi chân, giảm cảm giác khó chịu do lạnh, mang tất khi ngủ còn có những lý do sinh lý sâu xa hơn. Nhiệt độ cơ thể chúng ta thay đổi theo nhịp sinh học trong ngày.
Khi thức, nhiệt độ cơ thể khoảng 37 độ C, dao động trong ngày có thể lên đến 0,5 độ. Vào ban đêm, cơ thể tự nhiên hạ nhiệt độ lõi để giúp chúng ta đi vào giấc ngủ. Đây cũng là lý do tại sao nhiệt độ phòng thấp hơn lại có lợi cho giấc ngủ.
Chân lạnh có phải là dấu hiệu của nhiệt độ lõi thấp? Câu trả lời là không. Nếu chân quá lạnh, cơ thể sẽ phản ứng bằng cách đưa máu và nhiệt đến các bộ phận trung tâm, làm tăng nhiệt độ lõi lên một hoặc hai bậc.
Chân lạnh chỉ đơn giản là nhiệt độ ngoại vi thấp, chứ chưa chắc nhiệt độ lõi đã thấp. Lúc này, việc mang một đôi tất thoải mái không chỉ làm ấm chân mà còn giúp giãn nở các mạch máu ngoại vi (tăng lưu lượng máu đến tay và chân, làm giãn các mạch máu bị co lại do lạnh), cải thiện tuần hoàn máu toàn thân, giúp giải phóng nhiệt qua da nhiều hơn. Từ đó, nhiệt độ lõi cơ thể giảm nhanh hơn, giúp chúng ta dễ đi vào giấc ngủ hơn.
Một nghiên cứu cho thấy những người tham gia thí nghiệm sử dụng tất hoặc các phương pháp làm ấm chân khác không chỉ ngủ nhanh hơn mà còn ngủ lâu hơn và chất lượng giấc ngủ tổng thể tốt hơn.
Vậy đối với người rối loạn giấc ngủ, mang tất khi ngủ có tốt hơn không? Điều này chưa chắc chắn. Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu cũng chỉ ra rằng làm ấm chân trước khi đi ngủ có thể làm giảm các triệu chứng mất ngủ.
Tác động của việc làm ấm chân đến giấc ngủ
Cũng theo nghiên cứu, bạn chỉ cần làm ấm chân trong 20 phút trước khi đi ngủ có thể làm giảm các triệu chứng mất ngủ và mệt mỏi. Một nghiên cứu khác cho thấy người bị mất ngủ ngủ ngon hơn sau khi làm ấm tay và chân.
Tuy nhiên, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc làm ấm chân không làm thay đổi các triệu chứng ở bệnh nhân mất ngủ cao tuổi. Có thể tuổi tác có ảnh hưởng tới tác dụng của việc làm ấm chân trước khi ngủ.
Ngoài việc giúp ngủ nhanh hơn và ngủ lâu hơn, một số kết quả còn cho thấy mang tất khi ngủ còn mang lại nhiều lợi ích khác. Mang tất có thể giúp ngăn ngừa cơn bốc hỏa ở phụ nữ mãn kinh. Cơn bốc hỏa mãn kinh là do nhiệt độ lõi cơ thể tăng cao, có thể xảy ra khi thức hoặc khi ngủ.
Mặc dù còn có các yếu tố khác ảnh hưởng đến cơn bốc hỏa, chẳng hạn như nồng độ hormone, nhưng việc mang tất khi ngủ giúp giảm nhiệt độ lõi cơ thể nên có thể giúp bạn tránh được cơn bốc hỏa vào nửa đêm.
Ngoài việc giúp ngủ nhanh hơn và ngủ lâu hơn, một số kết quả còn cho thấy mang tất khi ngủ còn mang lại nhiều lợi ích khác. (Ảnh: CCTV)
Mang tất khi ngủ cũng có thể làm giảm các triệu chứng của hội chứng Raynaud. Hội chứng Raynaud là tình trạng giảm lưu lượng máu đến các mạch máu do co thắt mạch máu, ảnh hưởng đến cả tay và chân, thường do tiếp xúc với môi trường lạnh.
Tình trạng này có thể gây đau, đổi màu (tái nhợt) da và cảm giác lạnh hoặc tê ở tay và chân. Mang tất khi ngủ có thể giúp chống lại cái lạnh, đặc biệt là vào mùa đông, và có thể giúp giảm các triệu chứng của hội chứng Raynaud.
Trẻ em có nên mang tất khi ngủ?
Hiện các nghiên cứu về việc mang tất khi ngủ chỉ giới hạn ở người trưởng thành. Do đó, khó có thể đưa ra khuyến nghị dựa trên bằng chứng về việc trẻ em và trẻ sơ sinh có nên mang tất khi ngủ hay không.
Nhìn chung, tất quá chật gây hạn chế tuần hoàn máu, điều này có thể gây nguy hiểm. Nếu bạn có vấn đề về tuần hoàn máu, sưng chân hoặc lưu lượng máu đến chân bị hạn chế thì mang tất khi ngủ có thể không phù hợp với bạn.
Khi chọn tất, nên chọn loại rộng rãi, thoáng khí để đảm bảo máu lưu thông bình thường, tránh mang tất bó chặt. (Ảnh: CCTV)
Vì vậy, khi chọn tất, bạn nên chọn loại rộng rãi, thoáng khí để đảm bảo máu lưu thông bình thường, tránh mang tất bó chặt (trừ khi có chỉ định điều trị, nhưng nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa). Thông thường, tất làm từ chất liệu tự nhiên tốt hơn so với chất liệu tổng hợp (như polyester). Bạn nên chọn tất len cashmere hoặc len merino, tất cotton hoặc tất lười.
Theo các bác sĩ, nếu bạn không muốn mang tất mà vẫn muốn ngủ ngon giấc, hãy thử những mẹo nhỏ sau: ngâm chân hoặc tắm nước nóng trước khi đi ngủ.