Chưa bao giờ Anthony Tan, đồng sáng lập kiêm CEO Grab, tưởng tượng được rằng mình sẽ có ngày ngồi vào chiếc ghế mà Jack Ma từng ngồi nhiều năm trước, và nói chuyện với Masayoshi Son về chuyện gọi vốn ngay tại nhà ở Tokyo của ông chủ SoftBank. Nhưng năm 2014, cuộc gặp gỡ kỳ lạ này đã diễn ra.
"Chúng tôi gặp nhau ở tầng cao nhất tại tòa nhà của ông ấy, toàn bộ Tokyo nằm dưới chân chúng tôi. Tôi nhìn ông ấy, một người quý ông lịch thiệp. Phía này có một bộ trang phục Samurai, phía kia là bộ gậy đánh golf và chiếc gậy bóng chày ở một góc khác. Rồi ông ấy nói: "Tôi thích kinh doanh. 14 năm trước, Jack đã ngồi ở chính chiếc ghế cậu đang ngồi"", Tan kể lại với khán giả tại hội nghị 2017 Wild Digital vừa diễn ra.
Sau đó, Tan kể rằng tỷ phú người Nhật đã đi thẳng vào vấn đề chính và nói với anh: "Nếu cậu nhận vốn của tôi, tốt cho tôi, tốt cho cậu. Nếu cậu không nhận tiền của tôi, không tốt cho cậu chút nào".
Anthony Tan, sáng lập kiêm CEO Grab
Tuy nhiên, điều khiến Tan không thể nào quên chính là việc không có bất cứ bản hợp đồng nào được ký trong cuộc gặp này. "Tôi không cần xem các điều khoản, chỉ cần bắt tay thôi là xong", Tân nhớ lại những gì Son nói.
Cái bắt tay trong tình huống này có giá trị ngang ngửa với mọi hợp đồng, hay văn bản pháp lý. Tháng 12/2014 SoftBank đã "bơm" cho Grab 250 triệu USD và còn trở lại trong các vòng gây vốn sau này. Tháng 9/2016, gã khổng lồ Nhật Bản tiếp tục đầu tư cho Grab 750 triệu USD.
Luôn giữ gìn danh dự chính là bài học đáng giá nhất mà Tan học được từ người đàn ông giàu nhất Nhật Bản.
"Hãy luôn tin cậy, luôn giữ gìn danh dự. Tôi đã tôn trọng những thỏa thuận và được đền đáp xứng đáng khi Son có mặt ở mọi vòng gây vốn. Bạn có thể nghĩ kỹ về các câu chữ, dấu chấm phảy trong hợp đồng và luôn muốn không bị thiệt, nhưng quan trọng hơn, trong lúc bắt tay ông ấy nhìn vào mắt tôi và nói rằng anh ấy sẽ giữ lời".
Tỷ phú người Nhật, Masayoshi Son
Hãy quan tâm tới các mối quan hệ của bạn
Tan chia sẻ rằng mình đã gặp rất nhiều nhà đầu tư và khoảng 80% trong số đó hiện đang là cổ đông của Grab.
"Khá nhiều lần họ chưa sẵn sàng ở vòng gây vốn đầu tiên nhưng rồi họ quay lại ở vòng tiếp theo. Họ có thể chưa sẵn sàng trong lần quay lại tiếp theo nhưng sau này họ sẽ còn quay lại và trở thành cổ đông của chúng tôi. Điều người sáng lập cần suy nghĩ là đảm bảo rằng sẽ phát triển được những mối quan hệ thực sự", Tan nói.
Tan chia sẻ rằng trong vài năm qua những mối quan hệ mà anh tôn trọng đã hỗ trợ anh trong việc đưa Grab lên vị thế hiện tại.
Tan cũng rất tôn trọng tình bạn của anh với Jean Liu và Cheng Wei, hai đồng sáng lập Didi Chuxing. Grab cũng gặp những khó khăn mà Didi từng trải qua do vậy mỗi lần gặp khó Tan lại tham khảo cách Didi giải quyết vấn đề.
"Có những lúc họ sợ rằng không thể trả lương trong những ngày tiếp theo, họ đã phải đến nhờ vậy các doanh nhân lớn để gọi vốn nhằm có tiền trả lương. Họ là những anh chàng thực sự cứng cỏi và sắc bén trong kinh doanh", Tan nói.
Cùng với SoftBank, Didi là một trong số cổ đông lớn nhất của Grab. Didi đầu tư vào Grab trong vòng gây vốn E và F.
"Hiện tại, họ cung cấp 18 tới 20 triệu chuyến xe mỗi ngày và chúng tôi chỉ dừng ở mức gần 3 triệu chuyến. Với sự giúp đỡ của họ, lần tới khi tôi ngồi ở đây, chúng tôi có thể đạt 10 triệu chuyến", Tân dự đoán.
Grab và Didi là một sự kết hợp hoàn hảo. Hai startup gọi xe ở châu Á này đang hợp tác với nhau để chống lại Uber.
Tan tin rằng tài sản quý giá nhất mà Grab và Didi có chính là sự am hiểu thị trường, điều mà Uber đang phải tiếp thu một cách nhọc nhằn. Tại Đông Nam Á, Tan nói, Grab thực sự am hiểu khách hàng. Tan nghĩ khách hàng ở đây thích phương thức thanh toán tiền mặt và trao đổi thông tin qua tin nhắn nên Grab đã tiên phong hỗ trợ các tính năng này.
Nhờ am hiểu thị trường địa phương, Didi đã đánh bại Uber tại Trung Quốc. Startup gọi xe của Mỹ phải bán lại mảng kinh doanh của mình tại đất nước tỷ dân cho chính đối thủ Didi với giá 35 tỷ USD.
"Giống như tình anh em vậy, chúng tôi đang chiến đấu cùng nhau: Hãy cho họ thấy sức mạnh của châu Á", Tan nói.
Những bóng hồng giúp Tan khởi nghiệp
Chia sẻ sâu hơn về đời sống cá nhân, Tan kể về vợ, mối quan hệ tuyệt vời nhất đời mình. Khi anh gặp vợ Chloe Tong lần đầu, anh không có cả tiền và thời gian. "Này các quý cô, nhớ là đừng yêu những anh chàng doanh nhân khởi nghiệp chẳng có tiền lẫn thời gian. Đó là một lựa chọn tồi", Tan pha trò.
Nhưng những điều đó không phải là vấn đề: "Quan trọng là chúng tôi đã chia sẻ cùng một giá trị, cùng một niềm tin. Chúng tôi muốn tạo ra một sự thay đổi cho thế giới", Tan kể.
Anthony Tan và vợ
Ngoài vợ mình, Tan còn dành những lời tốt đẹp cho một người phụ nữ mạnh mẽ khác trong đời mình, đồng sáng lập Hooi Ling Tan. "Cô ấy không phải là em gái tôi nhưng tôi yêu cô ấy như em gái mình. Cô ấy là một phụ nữ tuyệt vời, rất tò mò, thông minh và lại còn có một trái tim bao dung", Tan kể.
Tan và Hooi Ling khá khác biệt. Trong khi Hooi Ling quan tâm tới cả những thứ nhỏ nhặt thì Tan để ý tới những thứ rộng lớn hơn. Tuy nhiên, khi nói tới những giá trị cả hai đều đồng tình với nhau 100%. "Mỗi lần không thống nhất được điều gì đó chúng tôi sẽ nói rằng "oke, bây giờ hãy trở lại với những nguyên tắc và những giá trị" và điều đó khiến mọi thứ hòa hợp", Tan nói.
Toàn bộ ý tưởng về Grab được khởi xướng khi đang theo học cùng nhau tại Harvard Business School Tan và Hooi Ling nảy ra ý tưởng làm cho taxi tại Malaysia trở nên an toàn hơn.
Từ khi thành lập vào năm 2012 tới nay Grab đã phát triển thành một công ty trị giá hơn 3 tỷ USD, thu hút được số vốn hơn 1 tỷ USD. Từ dịch vụ chuyên để gọi taxi Grab đã mở rộng sang cung cấp dịch vụ gọi cả xe máy và xe hơi riêng. Số lượng tài xế mà Grab đang có lên tới 800.000 tại 6 thị trường Đông Nam Á, phục vụ 40 triệu khách hàng.
Về những ngày đầu khó khăn của Grab, Tan nói: "Khởi đầu hoàn hảo đâu quan trọng. Kết thúc hoàn hảo mới là điều đáng nói".