Hết việc vì AI
Donald Bengu trở thành nhà thiết kế web tự do vào năm 2018, ngay sau khi tốt nghiệp đại học. Đến năm 2022, anh có sự nghiệp bùng nổ với những hợp đồng liên tục thông qua nền tảng công việc Fiverr.
Khách hàng gồm các doanh nghiệp nhỏ và tập đoàn lớn trên khắp Nam Phi giúp anh kiếm được tới 45.000 rand (khoảng 56 triệu đồng) mỗi tháng.
Nhưng đến đầu năm 2023, tình thế bắt đầu đổi chiều. Bengu nhận thấy sự sụt giảm đáng kể số lượng dự án mới – trái ngược hoàn toàn với khối lượng công việc dồi dào trước đây.
Hiện tại, anh chỉ nhận được hai hợp đồng mỗi tháng và kiếm được khoảng 5.000 rand (hơn 6 triệu đồng). Bengu đổ lỗi cho sự phát triển của các công cụ trí tuệ nhân tạo đã gây ra hoàn cảnh khó khăn cho mình.
"Có được hợp đồng thiết kế web không còn dễ dàng nữa và thị trường giờ đây trở nên rẻ mạt nhờ AI. Thị trường việc làm cho các nhà thiết kế web ở Nam Phi rất hay thay đổi. Với sự ra đời của AI… tiền công cho các nhà thiết kế web đang chạm đáy", anh nói.
Hiện Bengu đang tìm kiếm công việc toàn thời gian để có thể tận dụng kỹ năng bản thân nhằm kiếm thu nhập ổn định.
Các nhà thiết kế web Nam Phi nói với Rest of World rằng họ phải vật lộn để tìm việc làm và kiếm đủ tiền khi các công cụ AI miễn phí đang dần thay thế mọi thứ.
Theo Bengu và những người trong ngành, bất kỳ ai cũng có thể trở thành nhà thiết kế web bằng cách sử dụng các dịch vụ miễn phí như ChatGPT, WordPress và React, dẫn đến thị trường quá đông đúc. Bây giờ họ khó có thể yêu cầu mức giá hợp lý cho công việc của mình.
"Thị trường thiết kế web trở nên không ổn định", Sikhulile Dube, nhà thiết kế web tự do tại Johannesburg, nói với Rest of World. Dube đã làm việc với các dự án thông qua các nền tảng như Indeed và Fiverr trong 12 năm qua.
"Những người chuyên nghiệp như tôi có nhiều thứ để làm hơn về mặt chất lượng. Nhưng mức giá thấp được đưa ra bởi người mới đang giết chết thị trường", anh nói.
Hiện Dube đang tìm kiếm khách hàng bên ngoài Nam Phi, bao gồm các quốc gia như Ethiopia và Mozambique, để duy trì hoạt động.
Người được hưởng lợi
Theo Jupiter Punungwe, nhà nghiên cứu công nghệ tại Discovery, công ty dịch vụ tài chính Nam Phi, 5 năm trước, thiết kế web là một trong những công việc hot nhất ở Nam Phi với nhiều cơ hội được trả lương cao.
"Chỉ là một nhà thiết kế web thôi chưa đủ và bạn thấy rằng các nhà thiết kế mới có thể dễ dàng tạo trang web cơ bản bằng cách sử dụng công cụ AI miễn phí", Punungwe nói.
Mức lương trung bình hàng tháng của dân thiết kế web ở Nam Phi là khoảng 38.000 rand (khoảng 47 triệu đồng) vào năm 2018.
Công việc tự do hiện đang cạn kiệt và rất ít công ty địa phương muốn thuê nhà phát triển web toàn thời gian, Tatenda Chatukuta, giám đốc thu hút nhân tài kỹ thuật tại đơn vị tuyển dụng Takora cho biết.
Mức lương của nhà thiết kế web trong nước hiện giảm xuống chỉ còn hơn 12.000 rand (15 triệu đồng). "Học các xu hướng AI mới sẽ tăng cơ hội được tuyển dụng", Chatukuta giải thích.
Trong khi các nhà thiết kế web có kinh nghiệm coi AI là mối đe dọa thì những người khác lại được hưởng lợi từ công nghệ mới.
Thabiso Malatji, nhà thiết kế web tự học 20 tuổi đến từ Pretoria, bắt đầu làm công việc tự do vào tháng 1. Anh sử dụng ChatGPT để viết mã và tạo ra các thiết kế cơ bản, đồng thời cảm thấy rất vui khi tính phí thấp để có được công việc.
Malatji nói: "Dịch vụ của tôi rẻ vì tôi chủ yếu sử dụng các công cụ trực tuyến miễn phí. Đã qua rồi cái thời mọi người phải trả rất nhiều tiền cho một trang web".
Anh học cách xây dựng trang web thông qua các hướng dẫn trên YouTube và làm việc trên WordPress. Malatji cho biết việc tạo ra toàn bộ trang web không khiến anh tốn kém gì.
Anh tính phí 1.500–2.000 rand (1,8 đến 2,5 triệu) cho các dịch vụ của mình, bao gồm cả chi phí đăng ký tên miền và lưu trữ web cơ bản.
Scott Wentworth, nhà phân tích và chiến lược tiếp thị trực tuyến, nói rằng các nhà thiết kế web có nguy cơ trở nên lỗi thời nếu họ không nâng cao kỹ năng.
"Tương lai của thiết kế web ở Nam Phi đang ở giai đoạn cân bằng mà trong tương lai, các nhà thiết kế web nên phát triển để tránh lỗi thời", Wentworth nhận định.
"Mặc dù AI giúp thiết kế web trở nên dễ dàng hơn nhưng không gì có thể thay thế được bàn tay của con người. Các nhà thiết kế web nên chuẩn bị sẵn sàng cho tương lai sử dụng AI".