Từ tuần này, một lượng tiền lớn trong tổng số hơn 110.700 tỷ đồng sẽ được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) bơm trả lại hệ thống ngân hàng, khi các lô tín phiếu kỳ hạn 91 ngày phát hành từ trung tuần tháng 2 lần lượt đáo hạn.
Trước đó, từ ngày 15/2, NHNN đã triển khai việc phát hành tín phiếu kỳ hạn 91 ngày để hút bớt thanh khoản hệ thống trong bối cảnh lãi suất liên ngân hàng liên tục giảm sâu. Sau gần 1 tháng ròng rã hút thanh khoản, lượng tín phiếu 91 ngày lưu hành đến giữa tháng 3 đạt gần 110.700 tỷ đồng. Lượng tín phiếu lưu hành trên thị trường không thay đổi từ đó đến nay khi NHNN nhất quán với định hướng dừng phát hành tín phiếu mới, hỗ trợ thanh khoản hệ thống.
Với kỳ hạn khoảng 3 tháng, 110.700 tỷ đồng tín phiếu 91 ngày sẽ bắt đầu đáo hạn từ tuần này và kéo dài đến giữa tháng 6. Qua đó làm dồi dào hơn thanh khoản hệ thống ngân hàng, góp phần giảm thêm các loại lãi suất trên thị trường.
Lượng tín phiếu lưu hành trên thị trường (Nguồn: Wichart)
Thời gian qua Ngân hàng Nhà nước đã có những động thái đảo chiều chính sách nhanh và rõ hơn từ tháng 3/2023.
Đầu tiên có thể kể đến hai lần điều chỉnh lãi suất điều hành vào giữa tháng và cuối tháng. Theo đó, lãi suất tái chiết khấu và lãi suất tái cấp vốn giảm lần lượt là 1 điểm % và 0,5 điểm % trong tháng qua. Một số lãi suất định hướng khác cũng giảm như trần lãi suất tiền gửi không kỳ hạn và kỳ hạn từ 1-6 tháng giảm 0,5 điểm % về lần lượt là 0,5%/năm và 5,5%/năm; và trần lãi suất cho vay ngắn hạn bằng VND đối với một số lĩnh vực ưu tiên cũng giảm 1 điểm % về còn 4,5%/năm.
Bên cạnh hỗ trợ thanh khoản trên thị trường mở, NHNN cũng tăng lượng tiền cung ứng thông qua kênh mua ngoại tệ. Theo số liệu của NHNN, cơ quan này đã mua được khoảng 6 tỷ USD từ đầu năm tới nay. Với giá chào mua 23.450 đồng/USD duy trì suốt từ đầu năm đến nay, ước tính khoảng 140.000 tỷ VND được Nhà điều hành bơm đối ứng vào hệ thống ngân hàng thông qua kênh mua ngoại tệ.
Sau các động thái chính sách của NHNN, từ tháng 3 đến nay, các ngân hàng liên tục giảm lãi suất huy động với mức giảm lên tới 0,5 – 1 điểm % ở tất cả các kỳ hạn. Hiện, hơn một nửa ngân hàng trong hệ thống đã giảm lãi suất huy động 12 tháng xuống dưới mức 8%/năm.
Lãi suất cho vay chung của các ngân hàng trong cả hệ thống theo thống kê của NHNN cũng đã giảm 0,5 - 0,65% kể từ đầu năm.
Chia sẻ tại cuộc họp báo cuối tháng 4, ông Phạm Chí Quang, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ cho biết, trong thời gian qua, NHNN đã điều hành liên tục tăng lượng tiền cung ứng trên thị trường mở, giảm lãi suất trên thị trường này từ 6% xuống còn 5%. Thanh khoản hệ thống dồi dào với số dư tiền gửi dự trữ của các ngân hàng tại NHNN thường xuyên dư thừa, lãi suất liên ngân hàng giảm nhanh tạo điều kiện giảm lãi suất trên thị trường 1.
Bên cạnh đó, tỷ giá VND ổn định so với các đồng tiền khác giúp NHNN mua một lượng lớn ngoại tệ tăng dự trữ ngoại tệ, tương ứng đưa lượng tiền đồng lớn ra thị trường.
Trong thời gian tới, NHNN cho biết sẽ tiếp tục đưa ra nhiều giải pháp chính sách, một mặt hỗ trợ các ngân hàng giảm lãi suất, mặt khác điều hành để tạo thanh khoản ổn định, tạo niềm tin vững chắc cho thị trường trong việc hỗ trợ các tổ chức tín dụng cung ứng vốn tín dụng cho nền kinh tế với lãi suất cho vay hợp lý.
Chứng khoán Rồng Việt cho rằng NHNN đang có định hướng hỗ trợ thanh khoản nhất quán. Nhóm phân tích cũng nhận định NHNN sẽ kiên định với định hướng nới lỏng trong bối cảnh các áp lực về lạm phát, tỷ giá, thắt chặt chính sách tiền tệ toàn cầu phần nào đã đi qua.
Tại chương trình DINSIGHTS Triển vọng ngành Ngân hàng do VNDirect tổ chức ngày 11/5, ông Phạm Thiên Quang, Giám đốc Khối Quản lý Tài sản VNDirect đánh giá, bối cảnh hiện nay cho thấy có nhiều dư địa để Ngân hàng Nhà nước tiếp tục thực hiện giảm lãi suất điều hành thêm một lần nữa.
Theo ông Quang, NHNN có thể cân nhắc giảm thêm lãi suất điều hành như lãi suất tái cấp vốn, trần lãi suất huy động kỳ hạn dưới 6 tháng thêm 50 điểm cơ bản trong nửa cuối năm 2023 và xác suất cao là ngay trong quý 3.