Quân nhân Ukraine trú dưới một con hào trong trận pháo kích gần thành phố Bakhmut, Ukraine ngày 8/3/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo tờ Wall Street Journal, loại phương tiện cần phải có mới nhất trên chiến trường ở Ukraine là loại xe điện và xe địa hình chủ yếu được sử dụng trong các trang trại hoặc các cuộc đua trên bãi biển.
Sự gia tăng của thiết bị bay không người lái (UAV) giám sát và tấn công có nghĩa là hầu hết mọi chuyển động gần tiền tuyến đều có thể bị phát hiện và nhắm mục tiêu trong vòng vài phút. Để tránh mối đe dọa như vậy, Ukraine và Nga đang chuyển sang sử dụng nhiều loại phương tiện nhỏ, có độ ồn thấp và cơ động để cung cấp vật tư, sơ tán thương binh và đôi khi thậm chí đưa quân vào trận chiến.
Xe điện và các loại xe địa hình 4 bánh khó bị phát hiện và không gây tiếng ồn như xe bọc thép, giúp binh sĩ có cơ hội sống sót cao hơn. Nhưng những phương tiện nhỏ hơn này không thể đảm nhận đầy đủ vai trò như các phương tiện quân sự truyền thống. Chúng thiếu hỏa lực và hạn chế trong việc chở nhiều người hoặc vật tư trong khi việc không có lớp giáp bảo vệ khiến chúng gặp nguy hiểm.
Nhưng những phương tiện thay thế này đang ngày càng có vai trò quan trọng mà một số binh sĩ ở tiền tuyến cho rằng đã trở nên thiết yếu.
Quân đội các nước từ lâu đã sử dụng xe đạp và xe máy trong chiến tranh, trong khi lực lượng đặc biệt của Mỹ triển khai xe điện bốn bánh và các loại xe địa hình để vượt qua những khu vực gồ ghề ở Iraq và Afghanistan.
Ở Ukraine, mối đe dọa thường trực từ UAV đã khiến khả năng phòng tránh của các phương tiện nhỏ hơn càng trở nên có giá trị hơn. Vitaly Shabliy, một binh sĩ Ukraine sử dụng xe điện để vận chuyển đạn dược và vật tư nói: “Càng nhỏ thì càng tốt trong cuộc chiến này”.
Đối với những người lính thuộc Lữ đoàn Azov đang chiến đấu ở miền Đông Ukraine, các phương tiện nhỏ hơn là rất cần thiết để vận chuyển hàng tiếp tế. Xe tải và xe bánh lốp truyền thống cũng có thể phải vật lộn với chiến tuyến gồ ghề, đầy hố do bom, mìn gây ra.
Các nhà sản xuất cho biết xe điện đôi khi cũng được sử dụng ở tiền tuyến vì chúng sinh ít nhiệt hơn, khiến radar đối phương khó phát hiện hơn.
Nhà sản xuất xe điện Eleek của Ukraine cho biết họ đã giao hơn 100 xe cho quân đội nước này. Xe điện Model Atom, có giá bán lẻ khoảng 4.850 USD, có thể di chuyển với tốc độ khoảng 65 km/giờ với phạm vi hoạt động 100 km.
Quân đội Ukraine cho biết họ nhận thấy quân đội Nga sử dụng các phương tiện tương tự, nhỏ hơn tăng mạnh.
Ngay cả Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng quan tâm đến lĩnh vực này. Theo hãng thông tấn nhà nước Nga TASS, tháng 11 năm ngoái, ông Putin đã kiểm tra những chiếc xe địa hình ATV Desertcross do Trung Quốc sản xuất tại một trụ sở quân sự ở Nga. Lực lượng Nga đã có 537 chiếc xe này và đã đặt mua thêm khoảng 1.500 xe nữa.
Ukraine sử dụng nhiều loại xe địa hình khác nhau, bao gồm các mẫu xe do nhà sản xuất Polaris của Mỹ, Yamaha của Nhật Bản và nhiều thương hiệu Trung Quốc sản xuất. Một số phương tiện có thể di chuyển với tốc độ hơn 110 km/giờ.
Nhưng chúng có những hạn chế. Di chuyển với tốc độ cao trên những địa hình nhiều gồ ghề khiến chúng không ổn định trong khi việc thiếu lớp giáp bảo vệ khiến người lái và xe dễ bị hỏa lực của đối phương tấn công.
Ngoài ra, các phương tiện này cũng có thể gặp khó khăn trong thời tiết xấu, đặc biệt là bùn lầy, vì gầm của chúng quá thấp.
Mỹ và các đồng minh đã thử nghiệm các phương thức cơ động này nhưng vẫn chưa hoàn toàn áp dụng chúng. Đơn vị viễn chinh Thủy quân lục chiến số 15 của Mỹ đã thử nghiệm xe điện trong vai trò trinh sát và đột kích. Người phát ngôn của đơn vị này cho biết: “Khả năng cơ động và tín hiệu thấp của xe cho phép chúng tiếp cận các mục tiêu quan trọng mà các phương tiện lớn hơn sẽ gặp khó khăn, đồng thời giảm khả năng bị phát hiện”.