Sau khi cuộc phản công phát động vào tháng 6/2023 thất bại và nỗ lực chiến đấu gần như rơi vào tình trạng bế tắc trong năm thứ hai, Ukraine dường như đánh mất dần lợi thế. Hiện giờ các lực lượng nước này đang củng cố các tuyến phòng thủ và nỗ lực cầm cự để giữ vững vị trí.
Binh sỹ Ukraine đột kích các tòa nhà tại Avdiivka. Nguồn: Essa news.
Nga trút hỏa lực cận chiến áp đảo
Những đơn vị súng cối cần thêm nhiều đạn pháo, còn một số lực lượng khác đang được luân chuyển từ khu vực hậu cứ để gia nhập các đơn vị bộ binh không người lái ở mặt trận. Kiev hiện thiếu các nguồn cung cấp quan trọng để sửa chữa và bảo trì các đoàn xe bọc thép.
Một số binh sỹ cho biết, do tình trạng thiếu đạn dược nghiêm trọng nên Ukraine chỉ có thể bắn vào một hoặc hai binh sỹ của đối phương. Trong khi đó, Nga đã tìm cách thích nghi và di chuyển số lượng nhỏ binh sỹ đến các vị trí tiền phương. Ngoài ra, Moscow cũng tập hợp các đơn vị bộ binh để xông vào tấn công chiến hào của Ukraine và áp đảo đối phương.
Shyrshyn – một binh sỹ Ukraine cho biết: “Hiện giờ chúng tôi không có đủ trang thiết bị và đủ nhân lực để tấn công. Mục tiêu chính của chúng tôi là giữ vững những vị trí hiện có”. Thời gian gần đây, Ukraine đã tuyên bố phân bổ gần 500 triệu USD để xây dựng các công sự dọc biên giới với Nga và tạo ra một phòng thủ sâu hơn ở khu vực phía đông Donbass, có thể đóng vai trò là vị trí dự phòng trong trường hợp Nga đạt được bước đột phá lớn.
Tâm điểm của các cuộc giao tranh vẫn là khu vực xung quanh thành phố Avdiivka ở phía Đông Donetsk, nơi Nga đã tiến hành các cuộc tấn công không ngừng nghỉ dù gặp phải sự phản kháng dữ dội. Trong nhiều tuần qua, Nga đã nỗ lực chiến đấu để giành quyền kiểm soát một khu vực công nghiệp ở ngoại ô thành phố. Các binh sỹ Nga đã tìm cách len lỏi qua các đường hầm bên dưới những tuyến phố và điều khiển phương tiện không người lái chứa chất nổ tấn công cứ điểm của Ukraine.
Theo giới phân tích, ngoài việc giành quyền kiểm soát Avdiivka, các cuộc tấn công của Nga vào thị trấn này và những nơi khác dọc theo mặt trận còn phục vụ mục tiêu lớn hơn là nắm bắt lợi thế vào thời điểm sự hỗ trợ quân sự của phương Tây dành cho Ukraine suy giảm, đồng thời áp đảo lực lượng Kiev với số lượng lớn.
Đối với Ukraine, dù hầu như chỉ tiến hành hoạt động phòng thủ, nhưng các binh sỹ của nước này cho biết, họ không thể án ngữ trong thời gian dài, mà thay vào đó, tiến hành những cuộc tấn công để gây tổn thất tối đa cho Nga, đồng thời tránh những trận chiến kéo dài có thể gây thương vong nặng nề cho họ. Hiện, Nga chỉ đạt được một số bước tiến rất nhỏ dù đã đổ khá nhiều nguồn lực cho các cuộc tấn công trong mùa đông.
Ukraine căng mình giữ vững phòng tuyến
New York Times cho biết, trong các trận đánh tại Avdiivka và Vuhledar – hai điểm nóng quan trọng ở mặt trận phía Đông, quân đội Nga đã chịu tổn thất khá lớn. Ukraine đã sử dụng mìn và nhiều chướng ngại vật khác để đưa xe thiết giáp của Nga vào vùng nguy hiểm – nơi họ dễ bị tấn công bằng pháo hạng nặng. Kiev đang ráo riết sử dụng phương tiện chiến đấu và xe tăng do phương Tây cung cấp làm “thợ săn sát thủ” khi Nga tiến gần các vị trí của Ukraine.
Theo các đơn vị pháo binh trên mặt trận, Ukraine ngày càng sử dụng nhiều máy bay không người lái cảm tử, hoặc máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất để cố gắng lấp đầy khoảng cách.
Nhưng hỏa lực của Ukraine vẫn còn hạn chế. Thiếu tá Serhii Bets, 30 tuổi, tham mưu trưởng Tiểu đoàn súng trường riêng biệt 48 cho rằng máy bay không người lái dù là công cụ hữu hiệu nhưng không thể so sánh với các khẩu pháo lớn.
“Máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất không thể phá hủy hầm đào hoặc phá hủy các hàng cây và cũng không gây áp lực lớn về tâm lý cho đối phương. Hơn nữa, chúng tôi cũng không có nhiều đơn vị máy bay không người lái FPV.
Các binh sĩ Ukraine nói rằng, Nga vẫn chiếm ưu thế trên bầu trời. Nước này đã tiếp tục thực hiện các cuộc oanh tạc trên không sau một thời gian ngắn tạm dừng khi một số máy bay chiến đấu bị bắn rơi. Cơ quan tình báo quân đội Anh cho biết, vẫn chưa rõ Ukraine có thể duy trì khả năng phòng thủ trong bao lâu nếu phương Tây không kéo dài sự hỗ trợ về quân sự, nhưng Ukraine vẫn tiếp tục gây thiệt hại nặng nề cho Nga và cố gắng giữ vững chiến tiến. Tuy vậy, cơ quan này cảnh báo, nhiều khả năng Nga sẽ tiếp tục mức độ tấn công này trong tương lai gần.
Binh sỹ Ukraine có biệt danh Bets cho biết: “Nếu Nga quan tâm đến một khu vực cụ thể nào đó trên mặt trận, họ sẽ cố gắng san bằng nó. Nhưng Ukraine đang đào nhiều chiến hào và công sự để cố gắng bám trụ”.
Tuy nhiên, ngay cả những bước tiến nhỏ mà Nga đạt được cũng gây ra rủi ro cho Ukraine. Việc chiếm được Marinka - một thị trấn gần Avdiivka bên ngoài thành phố Donetsk - sau nhiều năm giao tranh đã cho phép quân Nga mở một tuyến tấn công mới vào một thị trấn khác là Vuhledar từ phía Bắc.
“Đối phương đã thành công một phần. Chúng tôi không giấu diếm điều đó. Họ tận dụng lợi thế về pháo binh để làm mất phương hướng của binh sỹ Ukraine trên chiến hào, sau đó điều bộ binh xông vào. Nhưng chúng tôi đang chiến đấu chống lại lực lượng bộ binh của họ một cách bình tĩnh và luôn giữ vững lập trường”, Bets cho biết.
Mô tả một cuộc giao tranh trong thời gian gần đây khi xe tăng Nga cố gắng tiến đến tấn công các vị trí của Ukraine, binh sỹ Stetsenko nói thêm: “Chiếc xe tăng phá hủy mọi thứ trên đường đi của nó, còn binh sỹ Nga nhanh chóng nhảy ra khỏi xe và lao vào chiến hào, phá hủy mọi thứ trước mặt. Cuộc đối đầu được ví như một trận đấu quyền anh. Điều quan trọng nhất là khả năng tung cú đấm thép”.
Theo các binh sỹ Ukraine, phía Nga nhận thức sâu sắc về tình trạng thiếu hụt pháo binh của Ukraine, đồng thời liên tục điều chỉnh chiến thuật để cố gắng giành được lợi thế. Trong bối cảnh nguồn cung cấp vũ khí và đạn dược cạn kiệt, Ukraine cho biết, họ sẽ phải trả giá cao hơn để giữ vững phòng tuyến. Trung úy Serhii Stetsenko, 40 tuổi, chỉ huy lực lượng xung kích của Ukraine, lưu ý ngay cả khi Nga chỉ tiến được vài bước, họ vẫn đào sâu và củng cố chiến hào.
“Hoạt động phòng thủ được kiểm soát nhiều hơn. Bạn cần phải đặt ra các điều kiện cho khu vực mà bạn kiểm soát”, Danylo cho biết. Nhưng trên chiến trường, không phải tất cả mọi thứ đều diễn ra theo ý muốn.