Tình thế khó khăn của Ukraine
Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba cho biết, Kiev đang khẩn trương yêu cầu các tổ hợp phòng không Patriot tầm xa mà họ cần từ các đối tác NATO ở châu Âu, thay vì từ Mỹ.
“Ngoại giao tử tế và thầm lặng đã không có tác dụng”, ông Kuleba nói với tờ Washington Post, đồng thời cho biết ông đang thực hiện sứ mệnh hối thúc các chính phủ châu Âu với hơn 100 tổ hợp phòng không chưa sử dụng hỗ trợ ít nhất 7 hệ thống như một phần trong kế hoạch lớn hơn để cuối cùng có được 26 tổ hợp này.
Xung đột ở Ukraine. Ảnh: Reuters
Đức cho biết họ đang ngay lập tức chuyển giao một tổ hợp Patriot và sẽ xem xét chuyển giao một hệ thống tên lửa tầm ngắn IRIS-T.
Ông Kuleba không chỉ đổ lỗi cho châu Âu mà tại lễ kỷ niệm 75 năm thành lập NATO, ông đã chỉ trích toàn bộ liên minh này.
“Tôi xin lỗi vì đã làm hỏng bữa tiệc sinh nhật, nhưng ai có thể tin rằng liên minh quân sự hùng mạnh nhất thế giới lại không thể tìm được 7 tổ hợp Patriot để cung cấp cho quốc gia duy nhất trên thế giới đang phải chống chọi với các cuộc tấn công đạn đạo mỗi ngày?”
Một cuộc oanh tạc của Nga sử dụng 82 tên lửa và máy bay không người lái đã phá hủy nhà máy điện Trypilska ở Kiev vào 11/4. Đây là lần thứ hai toàn bộ một nhà máy điện bị phá hủy trong cuộc xung đột và là lần đầu tiên ở thủ đô, nơi được cho là được bảo vệ nghiêm ngặt nhất khỏi các cuộc tấn công trên không.
Tỷ lệ thành công của Ukraine trong việc đối phó với các mối đe dọa không đủ để ngăn cản sự phá hủy trên quy mô lớn, Tổng thống Volodymyr Zelensky nói với PBS.
"Điện ở khu vực Kiev phụ thuộc vào Trypilska. 11 tên lửa đã nhắm vào nó. Chúng tôi đã bắn hạ 7 tên lửa đầu tiên nhưng 4 tên lửa đã phá hủy Trypilska".
Đây là một câu chuyện tương tự như các cuộc không kích gần đây của Nga.
Tối 22/3, 7 trong số 44 tên lửa hành trình và tất cả 15 tên lửa đạn đạo đã xuyên thủng hệ thống phòng không của Ukraine, phá hủy hàng chục cơ sở năng lượng trong một cuộc tấn công lớn nhất vào các cơ sở hạ tầng này của Ukraine kể từ tháng 2/2022.
1 tuần sau, 11 trong số 37 tên lửa đạn đạo và tên lửa hành trình đã thâm nhập qua các hệ thống phòng không, phá hủy nhiều nhà máy điện hơn của Kiev.
Một phân tích của Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Washington cho thấy từ tháng 2 - 3/2024, tỷ lệ đánh chặn của Ukraine đối với tên lửa Nga đã giảm từ 60% xuống 50%, và cho thấy tỷ lệ này có thể sẽ tiếp tục giảm thêm.
"Hiệu quả tăng cường của các cuộc không kích do Nga tiến hành dường như không đến từ việc sử dụng nhiều tên lửa và UAV hơn trong mỗi cuộc tấn công. Thay vào đó, các lực lượng của Moscow đang khai thác sự suy giảm trong hệ thống phòng không của Ukraine do sự trì hoãn hỗ trợ an ninh của phương Tây".
Chiến dịch tấn công của Nga
Kể từ khi các lực lượng của Nga giành được thị trấn chiến lược Avdiivka ngày 17/2, họ đã tận dụng lợi thế và tiến công, từng bước giành được các ngôi làng xung quanh. Moscow cũng đã giành được thêm thành quả ở phía Tây Avdiivka và Bakhmut, đồng thời gia tăng sức ép lên Chasiv Yar.
Tổng tư lệnh Lực lượng Vũ trang Ukraine Oleksandr Syrskyii tiết lộ, Điện Kremlin đặt mục tiêu giành được Chasiv Yar vào 9/5 - thời điểm Nga kỷ niệm chiến thắng của Liên Xô trước Đức Quốc xã trong Thế chiến II. Nếu Chasiv Yar thất thủ, điều này sẽ mở đường cho cuộc tấn công vào các "thị trấn pháo đài" của Ukraine gồm Kostiantynivka, Druzhkivka, Kramatorsk và Sloviansk ở phía Tây Donetsk.
Ông Syrskyii ngày 13/4 nhận định, tình hình của Ukraine "xấu đi đáng kể trong những ngày gần đây" bởi các đơn vị của Nga một lần nữa triển khai các cuộc tấn công cơ giới quy mô lớn, sử dụng "hàng chục xe tăng và xe bọc thép chở quân".
"Điều này được tạo điều kiện bởi thời tiết ấm áp và khô ráo, khiến cho hầu hết các khu vực có thể di chuyển bằng xe tăng. Bất chấp những tổn thất đáng kể, đối phương đang tăng cường nỗ lực bằng cách sử dụng các đơn vị mới trên các phương tiện bọc thép, nhờ đó họ thường xuyên đạt được thành công về mặt chiến thuật", ông Syrskyi nói.
Ông cũng cho biết đã ra lệnh tăng cường UAV, các phương tiện tác chiến điện tử để đối phó với UAV và tên lửa chống tăng của đối phương.
Trong khi đó, các lực lượng của Nga đang hạn chế nhân lực quanh Bakhmut, Người phát ngôn quân đội Ukraine Oleg Kalashnikov cho hay, đồng thời nói rằng việc Moscow sử dụng các nhóm tiến công quy mô đại đội là để tránh bị UAV của Ukraine phát hiện.
Mặc dù các đội hình của Nga đang đạt được những bước tiến nhỏ, thường xuyên trong suốt tuần nhưng các lực lượng Ukraine đã tuyên bố đã đẩy lùi họ một lần nữa. Theo các chuyên gia quân sự, để đạt được điều này, Kiev đã phải trả giá đắt.
Ruth Harris, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu quân sự tại RAND Corporation - một tổ chức tư vấn của Không quân Mỹ, cho biết: “Giao tranh là một nỗ lực thể chất của con người và Ukraine đang có một lực lượng hoàn toàn kiệt sức chứ không phải chỉ hơi mệt mỏi”.
Ngoài lực lượng phòng không suy yếu và điều mà Tổng thống Zelensky mô tả là bất lợi theo tỷ lệ 10 - 1 trong các đợt pháo kích trên thực địa, Ukraine còn phải đối mặt với hàng trăm quả bom lượn mỗi tuần. Đây là loại đạn quán tính cỡ lớn có tải trọng lên tới 1.500kg, được trang bị cánh để nâng tầm hoạt động.
Chuyên gia Harris đánh giá tại Diễn đàn Kinh tế Delphi ở Hy Lạp rằng: “Những quả bom lượn hiện đang được sử dụng có sức tàn phá cực kỳ lớn".
“Việc sản xuất chúng khá rẻ. Chúng khá chính xác và có thể được điều chỉnh rất nhanh chóng. Chúng rất nhanh và Nga có nhiều vũ khí như vậy. Đây là một cuộc đua về chi phí và tốc độ", bà Harris đánh giá
Tổng thống Zelensky nói với tạp chí Bild của Đức rằng Ukraine đang sử dụng máy bay không người lái sản xuất trong nước để phần nào bù đắp cho sự thiếu hụt đạn dược, nhưng đây không phải là sự thay thế lâu dài vì tầm bắn của chúng nhỏ hơn và trọng tải nhẹ hơn. Ông cũng cho biết ông không loại trừ khả năng mặt trận được mở rộng khi Nga tiến hành cuộc tấn công mới vào các thành phố Sumy và Kharkiv, chỉ cách biên giới Nga 30 km.
Theo Al Jazeera, nếu danh tiếng của NATO đang bị tổn hại thì mạng lưới quân sự non trẻ mà Nga hình thành dường như đang trên đà phát triển. Phương Tây cho rằng Nga đã nhận được đạn pháo từ Triều Tiên, UAV từ Iran và các công cụ máy móc cũng như linh kiện điện tử từ Trung Quốc.
Chỉ huy Lực lượng Đồng minh NATO ở Châu Âu, Tướng Mỹ Christopher Cavoli cho rằng cả 4 quốc gia trên đang trong quá trình hình thành “các mối quan hệ đối tác chiến lược, liên kết chặt chẽ trong nỗ lực thách thức trật tự hiện có” và về việc khai thác sức mạnh công nghiệp quốc phòng, họ dường như chiếm ưu thế.