Binh sĩ Ukraine ở vùng Lugansk. Ảnh: Reuters
“Vũ khí mùa đông” của Nga
Mùa đông đã bắt đầu ở Ukraine trong bối cảnh Ukraine đối phó với nhiều cuộc tấn công của Nga nhằm vào các cơ sở năng lượng và cơ sở hạ tầng quan trọng khác. Các quan chức phương Tây đã cam kết tăng cường hỗ trợ Ukraine khi cuộc xung đột bước sang giai đoạn mới.
Ukraine đã chuẩn bị ứng phó với các cuộc không kích của Nga vào cơ sở hạ tầng trọng yếu, đồng thời cảnh báo về khả năng sơ tán người dân khỏi thủ đô Kiev.
Trong phái đoàn lớn nhất đến thăm Ukraine kể từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự, Ngoại trưởng Estonia Urmas Reinsalu cùng những người đồng cấp của 6 quốc gia vùng Baltic và Bắc Âu đã cam kết hỗ trợ máy phát điện, quần áo ấm và thực phẩm nhằm giúp Ukraine đối phó với mùa đông lạnh giá và giữ quyết tâm chiến đấu cao độ.
Ngày 27/11, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cảnh báo rằng quân đội Nga “đang chuẩn bị các cuộc tấn công mới và chừng nào họ còn tên lửa, họ sẽ không dừng lại”.
“Tuần lễ sắp tới có thể khó khăn như tuần vừa qua. Lực lượng quốc phòng của chúng tôi đang chuẩn bị. Toàn quốc đang chuẩn bị. Chúng tôi tính toán mọi kịch bản, bao gồm cả với các đối tác”, ông Zelensky nói.
Kể từ đầu tháng 10, Nga đã tiến hành các cuộc tấn công bằng tên lửa quy mô lớn vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine gần như hàng tuần trong bối cảnh mùa đông lạnh giá đã đến.
Ukraine cho rằng các cuộc tấn công của Nga nhằm vào cơ sở hạ tầng đã đe dọa cuộc sống của dân thường. Trong khi đó, Nga phủ nhận ý định làm tổn thương dân thường, nhưng tuần trước cho biết người dân Ukraine sẽ vẫn bị ảnh hưởng cho đến khi Kiev nhượng bộ các yêu cầu của Moscow.
Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho rằng Tổng thống Vladimir Putin có ý định sử dụng sương giá, tuyết và băng để tạo lợi thế cho Nga trên chiến trường.
“Tổng thống Putin đang cố gắng sử dụng mùa đông như một vũ khí chống lại Ukraine. Điều này thật kinh khủng và chúng ta cần chuẩn bị cho nhiều cuộc tấn công hơn nữa. Đó là lý do tại sao các đồng minh của NATO đã tăng cường hỗ trợ cho Ukraine”, ông Stoltenberg nói trước thềm cuộc họp hai ngày của các Ngoại trưởng NATO ở Bucharest, Romania.
Trong nhiều tuần, Nga đã tấn công bằng tên lửa vào các cơ sở năng lượng xung quanh Kiev và các thành phố khác của Ukraine, dẫn đến mất nguồn cung cấp điện và nước.
Thị trưởng Kiev Vitali Klitschko cho biết một phần trong số 3 triệu dân của thành phố có thể phải sơ tán đến những nơi mà các dịch vụ thiết yếu sẽ ít bị ngừng hoạt động hơn do các cuộc tấn công bằng tên lửa.
Với nhiệt độ dao động quanh mức băng giá và dự kiến sẽ giảm xuống mức -11 độ C trong vòng chưa đầy một tuần, các quốc gia khác tập trung hỗ trợ máy phát điện và máy biến áp cho Ukraine để hạn chế tình trạng mất điện trong mùa đông. Ukraine rơi vào tình trạng thiếu điện nghiêm trọng đến mức một cơ sở kinh doanh năng lượng của Ukraine đã cố gắng nhập khẩu điện từ nước láng giềng Romania.
“Chúng tôi phải tiếp tục hỗ trợ thêm vật chất cho người Ukraine để đối mặt với mùa đông không có điện”, người đứng đầu Cơ quan An ninh và Đối ngoại châu Âu Josep Borrell cho biết.
Ukraine chìm trong bóng tối và giá lạnh
Nhà điều hành lưới điện quốc gia Ukrenergo cho biết họ đã buộc phải tiếp tục thông báo tình trạng mất điện khẩn cấp thường xuyên ở các khu vực trên cả nước sau khi chưa thể sửa chữa cơ sở hạ tầng năng lượng. Theo Ukrenergo, các đơn vị tại một số nhà máy điện đã phải ngừng hoạt động khẩn cấp và nhu cầu về điện tăng đã lên khi thời tiết mùa đông có tuyết rơi.
Dọc theo chiến tuyến ở phía Đông Ukraine, mùa đông đến mở ra một giai đoạn mới của cuộc xung đột. Với việc các lực lượng Nga đã rút quân ở phía Đông Bắc và rút qua sông Dnieper ở phía Nam, chiến tuyến trên đất liền chỉ còn khoảng một nửa so với vài tháng trước, khiến lực lượng Ukraine khó xác định chính xác các đoạn đường Moscow phòng thủ yếu để đạt được bước đột phá mới.
Tổng thống Zelensky nói rằng các cuộc giao tranh ác liệt đang xảy ra ở Donetsk, nơi Nga tập trung tấn công khi đã rút quân ở khu vực khác. Bộ Tổng tham mưu lực lượng vũ trang Ukraine cho biết, Nga tiếp tục pháo kích dữ dội vào Bakhmut và Avdiivka ở tỉnh Donetsk. Tại phía Bắc, lực lượng Nga tấn công các khu vực xung quanh thị trấn Kupiansk và Lyman, hai khu vực Ukraine đã giành lại quyền kiểm soát trong thời gian gần đây.
Ở mặt trận phía Nam, các lực lượng Nga đã củng cố các vị trí trong lãnh thổ Ukraine đang kiểm soát và tấn công dữ dội vào các thị trấn ở bờ Tây sông Dnieper, bao gồm cả Kherson, nơi Moscow đã rút quân hồi đầu tháng 10. Các lực lượng Ukraine đã làm hư hại một cây cầu đường sắt ở thành phố Melitopol Nga kiểm soát, nơi Moscow sử dụng để đưa quân vào.
Điện Kremlin phủ nhận việc lực lượng Nga sắp rút khỏi nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia ở miền Nam Ukraine.
“Không cần phải tìm kiếm những dấu hiệu không tồn tại”, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với các phóng viên hôm 28/11, khi được hỏi về thông tin cho rằng có dấu hiệu cho thấy Nga đang chuẩn bị rời khỏi nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia.
Nga giành kiểm soát nhà máy Zaporizhzhia vào giai đoạn đầu của chiến dịch quân sự ở Ukraine. Từ đó đến nay, nhà máy và khu vực xung quanh liên tục bị pháo kích. Nga và Ukraine đã cáo buộc lẫn nhau về các vụ tấn công.
Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) đã kêu gọi thiết lập vùng phi quân sự xung quanh nhà máy điện hạt nhân tại Ukraine để ngăn chặn xảy ra thảm họa hạt nhân.
Tại Kherson, thống đốc Yaroslav Yanushevych cho biết chỉ 17% hộ gia đình có điện. Điện sẽ được khôi phục tại quận khác trong những ngày tới. Ông Yanushevych nói nếu không có đủ điện cho khu vực, chính quyền của ông khó có thể giải quyết những vấn đề còn tồn tại khác.
Bộ Quốc phòng Anh cho rằng lực lượng Nga vẫn sẽ tấn công Kherson trong thời gian tới bởi thành phố này nằm trong tầm bắn của hầu hết các hệ thống pháo binh của Moscow ở bờ Đông sông Dnieper./.