Nga tận dụng “thiên thời, địa lợi” đẩy mạnh tấn công miền Đông
Nga đang tăng cường tấn công trên mặt trận Donetsk ở phía Đông Ukraine, tận dụng lợi thế từ thời tiết và kho vũ khí ngày càng suy giảm của Kiev. Theo đó, mưa ít và nhiệt độ tăng cao đang giúp cho các đội hình xe bọc thép của Điện Kremlin di chuyển thuận lợi hơn. Quân đội Nga đã công bố một đoạn video cho thấy bộ binh được đưa tới phòng tuyến đầu tiên của các vị trí phòng thủ của Ukraine.
Tổng tư lệnh Các Lực lượng Vũ trang Ukraine Oleksandr Syrskyi cảnh báo vai trò mới của số lượng lớn xe tăng và xe bọc thép trong cuộc tấn công của Nga. Điều đó là bởi mùa mưa, vốn khiến vùng nông thôn Ukraine biến thành bãi lầy và cản trở việc di chuyển của các xe bọc thép hạng nặng, vẫn chưa đến. Ông Oleksandr Syrskyi thừa nhận, tình hình của quân đội Ukraine ở Donetsk đã "xấu đi đáng kể".
Binh lính Ukraine ở Donetsk. Ảnh: Getty
"Tình hình trên chiến trường luôn khó khăn. Nhưng trong những ngày này, đặc biệt ở mặt trận Donetsk, mọi thứ ngày càng khó khăn hơn", Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói.
Ngày 13/4, các lực lượng của Nga đã kiểm soát hoàn toàn Pervomaiske, tiến được 10km từ Avdiivka sau khi giành được thành phố chiến lược này vào tháng 2/2024.
Từ Avdiivka và thành phố Donetsk, Nga đang tiến công theo 2 sườn về phía thành phố Pokrovsk, căn cứ phía sau của Ukraine ở khu vực phía Nam tỉnh Donetsk. Một video ghi lại cuộc tiến công của Nga trong khu vực này cho thấy sự thiếu vắng hỏa lực từ phía Ukraine cũng như các hệ thống tên lửa chống tăng để ngăn cản các đoàn xe bọc thép.
Chỉ một vài khẩu súng cối cố gắng làm chậm bước tiến của các phương tiện bộ binh đối phương khi chúng tiến vào chiến hào của Ukraine. Vũ khí chính mà Kiev sở hữu hiện nay là số lượng lớn UAV, phương tiện có thể ngăn cản các lực lượng của Moscow tiến lại gần, bất chấp ưu thế của Nga về quân số và vũ khí.
"Thứ duy nhất ngăn cản đột phá của Nga trên tất cả mặt trận là các máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất (FPV) với 90% trong số đó được cung cấp bởi các tình nguyện viên hoặc bản thân các sư đoàn", Trung tá Pavlo Kurylenko cho hay.
Ông Kurylenko cho rằng cách đây 1 năm, tình hình đạn dược và trang thiết bị ở mức “xấu" nhưng hiện nay, tình hình đã trở nên "vô cùng tồi tệ".
Ông Zelensky cảnh báo ngày 29/3 trên Washington Post rằng, các UAV không thể thay thế đạn pháo, tên lửa phòng không hay vũ khí tầm xa, vốn có thể làm gián đoạn tuyến hậu cận và phá hủy các trung tâm chỉ huy của đối phương. Ukraine đang cần tất cả phương tiện này nhưng gói hỗ trợ quân sự trị giá 60 tỷ USD từ Mỹ vẫn bế tắc tại Quốc hội.
Tổng thống Ukraine chỉ ra rằng, theo các số liệu được các chỉ huy trên thực địa cung cấp, các lực lượng của nước này chỉ có 25% đạn pháo cần thiết để đối phó với các cuộc tiến công của Nga. Minh chứng cho việc này là sự khan hiếm của các hệ thống phòng không khiến ngày càng nhiều tên lửa nhắm vào các thành phố của Ukraine trong khi các chiến đấu cơ Nga thường xuyên tấn công trên tiền tuyến mà không lo bị bắn hạ.
"Nếu không có sự hỗ trợ của Mỹ, điều đó tức là chúng tôi không có các hệ thống phòng không, không có tên lửa Patriot, không có các hệ thống gây nhiễu và cũng không có đạn pháo cỡ nòng 155mm. Chúng tôi sẽ phải lùi lại và rút lui từng bước một", ông Zelensky nói.
Bước lùi của Ukraine trên chiến trường
Những bước lùi của Ukraine đang diễn ra. Hiện Nga tập trung vào việc giành được Chasiv Yar, một thành phố cách Bakhmut chỉ 10km và có vai trò quyết định trong mục tiêu cuối cùng của Điện Kremlin: Đó là giành nốt 40% còn lại của tỉnh Donetsk đang do Ukraine kiểm soát.
Chasiv Yar nằm ở một vị trí cao nên từ đây, khu vực Kostiantynivka sẽ trở thành một mục tiêu dễ dàng. Theo Trung tâm Chiến lược Phòng thủ (CDS) của Ukraine chuyên nghiên cứu về quân sự, "việc giành được hoặc bao vây Kostiantynivka" sẽ cắt đứt con đường nối với mặt trận phía Nam Donetsk là Pokrovsk và nối với mặt trận phía Bắc - nơi Ukraine có các căn cứ hậu cần ở các thành phố Kramatorsk và Slovyansk.
CDS cũng cảnh báo cuộc tấn công tiếp theo của Nga sẽ diễn ra ở phía Đông Slovyansk từ khu vực Siversk nhằm chuẩn bị cho một cuộc bao vây trong tương lai vào Kramatorsk. Ông Syrskyi xác nhận, chiến lược của Nga là cố gắng tiến tới Kramatorsk, báo hiệu cho tổn thất của Ukraine ở Donetsk.
Ngày 14/4, ông Syrskyi tiết lộ, Điện Kremlin đặt mục tiêu giành được Chasiv Yar vào 9/5 - thời điểm Nga kỷ niệm chiến thắng của Liên Xô trước Đức Quốc xã trong Thế chiến II.
Theo El Pais, ngày 9/4, một video được công bố cho thấy 2 tiêm kích Su-25 của Nga đang bay trên thị trấn này và tấn công các vị trí của Ukraine mà không đối mặt với hỏa lực phòng không, điều khó có thể tưởng tượng cách đây một vài tháng.
Trong giai đoạn thứ hai của cuộc giao tranh, các lực lượng của Nga đã thăm dò các phòng tuyến bên ngoài thành phố và bắt đầu các hoạt động tấn công để vượt qua Kênh đào Siverskyi Donets–Donbas, đóng vai trò như một rào chắn phòng thủ tự nhiên.
Theo nhà phân tích Rob Lee thuộc Viện Nghiên cứu Chính sách Đối ngoại Mỹ, Moscow muốn giành được Chasiv Yar trước mùa hè và từ đây tiến hành chiến dịch tấn công khi địa hình phù hợp cho việc di chuyển của xe bọc thép.
Người đứng đầu Cơ quan Tình báo thuộc Bộ Quốc phòng Ukraine Kyrylo Budanov dự đoán, Nga sẽ bắt đầu cuộc tấn công vào đầu tháng 6, với Chasiv Yar và Pokrovsk là các mục tiêu chính. Ông nhận định, "nếu không có sự hỗ trợ của phương Tây, Ukraine sẽ gặp khó khăn ghê gớm" trong việc đẩy lùi các cuộc tiến công của Nga.