Phát biểu trước các ủy ban của Nghị viện châu Âu về vấn đề an ninh và đối ngoại hôm 15-3, ông Stoltenberg lưu ý NATO nên làm việc với các đối tác ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương nếu muốn ngăn Trung Quốc "bắt nạt các nước trên thế giới".
Ông Stoltenberg cho biết: "Nếu lo ngại về sự trỗi dậy của Trung Quốc, sức mạnh quân sự và kinh tế của Trung Quốc, điều quan trọng hơn là chúng ta phải sát cánh cùng nhau, châu Âu và Bắc Mỹ tại NATO". Ông Jens Stoltenberg hoan nghênh "cam kết rõ ràng của Tổng thống Mỹ Joe Biden trong việc xây dựng lại các liên minh và củng cố NATO".
Ông Stoltenberg ghi nhận tiến bộ kinh tế và chương trình xóa đói giảm nghèo của Trung Quốc nhưng cho rằng "sự trỗi dậy của Trung Quốc cũng đặt ra một số thách thức nghiêm trọng". "Trung Quốc sẽ sớm trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới. Họ đã có ngân sách quốc phòng lớn thứ hai và đang đầu tư rất nhiều vào các khả năng quân sự hiện đại mới" - ông Stoltenberg nói.
NATO, liên minh quân sự giữa 30 quốc gia châu Âu và Bắc Mỹ, đã trải qua bốn năm khó khăn khi cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump liên tục đe dọa rút khỏi tổ chức quân sự này, cáo buộc các thành viên châu Âu của NATO không đóng góp công bằng để chia sẻ gánh nặng quốc phòng.
Tuy nhiên, theo South China Morning Post, mối quan hệ đang được hàn gắn dưới thời Tổng thống Joe Biden. Trong thông điệp tại Hội nghị An ninh Munich 2021 vào tháng 2, ông Biden khẳng định ủng hộ điều khoản bảo vệ lẫn nhau của NATO. Tiếp đến, Tổng thống Biden tuần trước tham dự cuộc họp trực tuyến đầu tiên của "Bộ tứ" (nhóm Quad, gồm Úc, Ấn Độ, Nhật Bản và Mỹ), được một số người mô tả là một "NATO mini".
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin cùng Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken ngày 15-3 đã bắt đầu chuyến công du nước ngoài trực tiếp đầu tiên, với điểm đến là hai quốc gia Đông Bắc Á là Nhật Bản và Hàn Quốc. Ngày 18-3, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken sẽ gặp Ủy viên Quốc vụ Trung Quốc Dương Khiết Trì tại bang Alaska.
Pháp điều tàu đổ bộ tấn công Tonnerre tới Thái Bình Dương thực hiện nhiệm vụ huấn luyện và tuần tra kéo dài 3 tháng. Ảnh: EPA-EFE
Theo South China Morning Post, các thành viên NATO trong những tháng gần đây gia tăng hoạt động ở biển Đông. Đơn cử, Hải quân Pháp vào tháng 2 đã điều tàu đổ bộ tấn công Tonnerre và tàu khu trục Surcouf từ cảng Toulon, miền Nam nước Pháp tới Thái Bình Dương, bắt đầu nhiệm vụ tuần tra và huấn luyện kéo dài 3 tháng. Nhóm tàu này sẽ vào biển Đông 2 lần và tham gia cuộc tập trận chung với Mỹ và Nhật Bản vào tháng 5. Kế hoạch của Pháp không bao gồm việc di chuyển qua eo biển Đài Loan.
Một tàu khu trục của Đức sẽ lên đường tới châu Á vào tháng 8 và trong hành trình trở về có đi qua biển Đông. Trong năm qua, Mỹ cũng tiến hành nhiều hoạt động tự do hàng hải ở biển Đông.