Thông tin trên được công bố trong một báo cáo mới của Bộ Quốc phòng Mỹ. Đây là lần đầu tiên Mỹ đưa ra thông tin chi tiết về việc triển khai quân đội của Thổ Nhĩ Kỳ, vốn giúp thay đổi tình hình chiến tranh Libya.
Báo cáo trên xuất hiện khi cuộc xung đột tại Libya đã leo thang thành chiến tranh ủy nhiệm khu vực do các cường quốc nước ngoài đổ thêm vũ khí và lính đánh thuê vào nước này. Quân đội Mỹ ngày càng quan ngại về sự hiện diện ngày càng tăng của Nga tại Libya, nơi hàng trăm lính đánh thuê Nga ủng hộ một chiến dịch chiếm giữ thủ đô Tripoli.
Báo cáo quý về các hoạt động chống khủng bố ở châu Phi của cơ quan giám sát nội bộ thuộc Lầu Năm Góc, được công bố hôm 16-7, cho biết Thổ Nhĩ Kỳ đã trả tiền và cung cấp quyền công dân cho hàng ngàn lính đánh thuê chiến đấu cùng lực lượng dân quân ở Tripoli để chống lại quân đội của vị tướng quyền lực Khalifa Haftar của Libya.
Bất chấp nhiều thông tin cho biết các tay súng này có liên quan đến những nhóm cực đoan, báo cáo của Mỹ thông báo họ không tìm thấy bằng chứng cho thấy các lính đánh thuê có liên kết với tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng hay al-Qaeda. Báo cáo cho rằng họ "rất có thể" được khuyến khích bằng tài chính hơn là lý tưởng hay chính trị.
Người dân Libya biểu tình phản đối các chiến dịch quân sự của các lực lượng trung thành với tướng Khalifa Haftar. Ảnh: AP
Tuy nhiên, báo cáo chỉ bao gồm quý đầu tiên của năm 2020, tức đến cuối tháng 3 - hai tháng trước khi một loạt những chiến thắng của lực lượng Tripoli do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn đẩy quân đội của ông Haftar ra khỏi vùng ngoại ô thủ đô, thành trì của họ tại TP Tarhuna và một căn cứ không quân quan trọng ở phía Tây.
Báo cáo mới nhất cho biết việc triển khai của Thổ Nhĩ Kỳ có khả năng đã tăng lên trước khi lực lượng Tripoli chiến thắng vào cuối tháng 5. Báo cáo trích dẫn phát ngôn Bộ Tư lệnh Châu Phi của Mỹ nói rằng 300 phiến quân Syria được Thổ Nhĩ Kỳ hỗ trợ đã đổ bộ vào Libya vào đầu tháng 4. Ngoài ra, Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã triển khai một "số lượng không xác định" các binh sĩ nước này trong những tháng đầu năm.
Trước sự cấu thành của các đối thủ trong khu vực và các đồng minh thuộc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) như Pháp, Thổ Nhĩ Kỳ đang đặt hy vọng cho đòn bẩy lớn hơn ở phía Đông Địa Trung Hải vào chính phủ được Liên Hiệp Quốc ủng hộ ở thủ đô Tripoli. Sự can thiệp quân sự mở của Ankara trái ngược với sự hỗ trợ bí mật từ những người ủng hộ nước ngoài ở phe bên kia của cuộc xung đột.
Tổng thanh tra Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết Nga đã đưa hàng trăm lính đánh thuê đến hỗ trợ cho cuộc bao vây thủ đô Tripoli kéo dài hàng tháng của tướng Hifter. Cụ thể, một công ty quân sự tư nhân có liên quan đến Điện Kremlin, được gọi là Tập đoàn Wagner, đã lần đầu tiên đưa các tay súng bắn tỉa chuyên nghiệp và máy bay không người lái có vũ trang đến Libya vào mùa thu 2019, gây ra "thương vong đáng kể" cho lực lượng Tripoli đang đấu tranh để chống lại cuộc tấn công của ông Haftar.
Tuy nhiên, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov đã phủ nhận cáo buộc ngày 16-7 của quân đội Mỹ và nhấn mạnh rằng "quân đội Nga không tham gia vào bất kỳ tiến trình nào tại Libya dưới bất kỳ hình thức nào".