Một cột khói hình nấm trong vụ thử hạt nhân tại Nevada (Mỹ) năm 1952. Ảnh: AP
Theo kênh Fox News, Mỹ đã tiến hành một cuộc thử nghiệm có sức nổ mạnh tại cơ sở thử nghiệm hạt nhân Nevada trong ngày 18/10. Bộ Năng lượng nước này thông báo cuộc thử nghiệm đã sử dụng hóa chất và đồng vị phóng xạ để "xác nhận các mô hình dự đoán vụ nổ mới", nhằm giúp phát hiện các vụ nổ nguyên tử ở các quốc gia khác.
Corey Hinderstein, Phó Giám đốc phụ trách Không phổ biến vũ khí hạt nhân quốc phòng tại Cơ quan An ninh Hạt nhân Quốc gia Mỹ, cho biết trong một tuyên bố: “Những cuộc thử nghiệm này thúc đẩy nỗ lực của chúng tôi phát triển công nghệ mới nhằm hỗ trợ các mục tiêu không phổ biến vũ khí hạt nhân của Mỹ. Chúng sẽ giúp giảm thiểu các mối đe dọa hạt nhân toàn cầu bằng cách cải thiện khả năng phát hiện các vụ thử nổ hạt nhân dưới lòng đất”.
Cuộc thử nghiệm thu hút sự chú ý của dư luận vì nó diễn ra ngay sau khi các nhà lập pháp Hạ viện Nga thông báo họ thông qua nghị quyết hủy phê chuẩn hiệp ước cấm thử hạt nhân vì an ninh quốc gia. Dự luật này cũng sẽ được chuyển tới Thượng viện Nga để xét duyệt vào tuần tới. Các nhà lập pháp của Thượng viện Nga cho biết họ sẽ ủng hộ dự luật.
Được ký năm 1996, Hiệp ước cấm thử hạt nhân toàn diện (CTBT) là một bước quan trọng nhằm ngăn chặn phổ biến công nghệ vũ khí hạt nhân và kiểm soát kho vũ khí của các cường quốc hạt nhân lớn nhất thế giới. Cùng với các hiệp ước trước đó, thỏa thuận CTBT cũng nhằm mục đích giảm phát tán chất phóng xạ vào khí quyển và đại dương trong những ngày hỗn loạn thời Chiến tranh Lạnh.
Vấn đề ở chỗ là hiệp ước này chưa bao giờ có hiệu lực vì một số quốc gia, trong đó có Mỹ, chưa phê chuẩn. Tuy nhiên, hầu hết các bên ký kết - gồm những quốc gia có kho vũ khí lớn nhất thế giới là Nga và Mỹ - vẫn tuân thủ lệnh cấm. Ngoài Mỹ, hiệp ước này vẫn chưa được Trung Quốc, Ấn Độ, Pakistan, Triều Tiên, Israel, Iran và Ai Cập phê chuẩn.
Về phần mình, tuần trước, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov nói rằng Moskva sẽ tiếp tục tôn trọng lệnh cấm và sẽ chỉ nối lại các vụ thử hạt nhân nếu Washington làm như vậy trước.