Mỹ còn lại 5,8 tỉ USD nằm trong cơ chế đặc biệt Quyền Điều chỉnh Nguồn lực Tổng thống (PDA) nhằm hỗ trợ nhanh chóng cho Kiev. Khoản tiền này sẽ được công bố dưới dạng một loạt các gói viện trợ quân sự lớn, sẽ được triển khai trong nhiều tháng. Tuy nhiên, Cơ chế viện trợ PDA này sắp hết hiệu lực vì Hạ viện Mỹ chưa phê chuẩn gia hạn.
Theo nhiều nguồn tin, chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ sớm công bố hàng tỉ USD cho Ukraine trước thời hạn giải ngân vào cuối tháng.
Trước mắt, trong ngày 25-9, Bộ Quốc phòng Mỹ công bố gói hỗ trợ an ninh bổ sung cho Ukraine với tổng giá trị 375 triệu USD. Gói viện trợ này bao gồm đạn cho tổ hợp HIMARS, đạn pháo 105 và 155 mm, tên lửa chống tăng Javelin, AT-4 và TOW, thiết giáp kháng mìn và nhiều loại khí tài, thiết bị khác.
Binh sĩ Ukraine diễn tập gần Zaporizhia. Ảnh: Sipa
Khi được hỏi về ý định của chính quyền Mỹ đối với số tiền viện trợ còn lại, phó thư ký báo chí Lầu Năm Góc Sabrina Singh cho biết bà không có thông báo nào. Bà chỉ cho biết Washington "cam kết đảm bảo Ukraine nhận được các nguồn lực mà Quốc hội đã phê duyệt trước khi nhiệm kỳ của tổng thống kết thúc và chúng tôi đang làm việc với cơ quan liên ngành để xúc tiến".
Viện trợ cho Ukraine thường được giải ngân theo từng đợt hàng trăm triệu USD, sau đó thiết bị sẽ được chuyển đi trong vòng vài ngày hoặc vài tuần. Cách làm này nhằm tránh làm rỗng kho dự trữ của Lầu Năm Góc và tính đến thời gian để bổ sung vũ khí.
Tờ The Hill cho rằng khi cam kết cung cấp gần 6 tỉ USD cho Ukraine trước khi hết hạn trong vòng chưa đầy một tuần, Mỹ sẽ đảm bảo có thể hỗ trợ trang bị cho Ukraine từ kho dự trữ đang cạn kiệt sau hơn 2 năm xung đột.
Một trợ lý quốc hội đã nói với The Hill tuần trước rằng có thể có một số thách thức pháp lý đối với việc phân bổ 5,8 tỉ USD cùng một lúc.
Nhiều luật sư của chính quyền Mỹ lo ngại rằng có thể không có thẩm quyền cho phép chuyển giao đạn dược hiện không có trong kho dự trữ hoặc được coi là vũ khí thặng dư.
Bên cạnh đó, không phải ai cũng hài lòng với kế hoạch của chính quyền ông Joe Biden, bao gồm cả thành viên cấp cao của Ủy ban Quân vụ Thượng viện Roger Wicker. Ông này chỉ trích ông Biden vì đã chờ quá lâu để sử dụng tiền giúp hỗ trợ vũ khí cho Ukraine. Ông Wicker nói vào ngày 25-9: "Chính quyền đợi đến phút cuối cùng có thể mới tuyên bố sử dụng toàn bộ PDA. Tổng thống Biden cần phải đẩy nhanh việc chuyển giao thực tế ngay lập tức".
Khi được hỏi về phát biểu của ông Wicker, phó thư ký báo chí Lầu Năm Góc đáp rằng viện trợ không được phân bổ sớm hơn vì Quốc hội đã không thông qua dự luật bổ sung về an ninh Ukraine theo yêu cầu của Tổng thống Biden cho đến tận sáu tháng trước.