Ba câu hỏi đó là:Thời gian tốt nhất để làm là khi nào? Những người quan trọng nhất để làm việc cùng là ai? Điều quan trọng nhất cần làm là gì?
Hoàng đế đã truyền lệnh trên khắp vương quốc của mình thông báo rằng ai có thể trả lời các câu hỏi sẽ nhận được phần thưởng lớn. Nhiều người đã lập tức lên đường đến cung điện, mỗi người có một câu trả lời khác nhau.
Trả lời câu hỏi đầu tiên, một người khuyên rằng Hoàng đế nên lập một lịch trình thời gian kỹ lưỡng, dâng hiến từng giờ, ngày, tháng, năm cho một số công việc nhất định và sau đó làm theo kế hoạch. Chỉ khi đó, ngài mới có thể hy vọng làm mọi nhiệm vụ vào đúng thời điểm.
Một người khác trả lời rằng không thể lên kế hoạch trước và Hoàng đế nên đặt mọi thú vui vô ích sang một bên và chú ý đến mọi thứ để biết phải làm gì vào thời điểm đó.
Một người khác khẳng định rằng, tự mình, hoàng đế không bao giờ có thể hy vọng có tất cả tầm nhìn xa và năng lực cần thiết để quyết định thời điểm thực hiện từng nhiệm vụ và điều ông thực sự cần là thành lập một Hội đồng thông thái và sau đó quyết định theo lời khuyên của họ.
Một người khác nói rằng một số vấn đề nhất định cần phải quyết định ngay lập tức và không thể đợi tham khảo ý kiến, nhưng nếu ngài muốn biết trước điều gì sẽ xảy ra, ngài nên tham khảo ý kiến của các pháp sư và quan lại.
Các câu trả lời cho câu hỏi thứ hai, cũng có nhiều ý kiến được đưa ra.
Một người nói rằng Hoàng đế cần đặt trọn niềm tin vào những người quản lý, một người khác gợi ý các linh mục và tu sĩ, trong khi một số khác nhắc đến các thầy thuốc. Có người lại cho rằng các chiến binh mới là người mà nhà vua cần.
Câu hỏi thứ ba thu hút nhiều câu trả lời không kém. Một số người nói rằng khoa học là mục tiêu theo đuổi quan trọng nhất. Những người khác nhấn mạnh vào tôn giáo. Tuy nhiên, một nhóm khác cho rằng điều quan trọng nhất là kỹ năng quân sự.
Hoàng đế không hài lòng với bất kỳ câu trả lời nào và không có phần thưởng nào được ban tặng.
Sau nhiều đêm suy nghĩ, Hoàng đế quyết định đến thăm một ẩn sĩ sống trên núi. Hoàng đế muốn tìm vị ẩn sĩ để hỏi ông ba câu hỏi, mặc dù ông biết vị ẩn sĩ không bao giờ rời khỏi vùng núi và chỉ tiếp đón những người nghèo, từ chối liên quan đến những người giàu có hoặc quyền lực. Vì vậy, ngài đã cải trang thành một người nông dân chất phác và ra lệnh cho những người hầu cận đợi ông dưới chân núi trong khi ông một mình leo dốc để tìm ẩn sĩ.
Đến nơi ở của thánh nhân, Hoàng đế tìm thấy vị ẩn sĩ đang đào một khu vườn trước túp lều của mình. Khi vị ẩn sĩ nhìn thấy người lạ, ông ta gật đầu chào và tiếp tục đào.
Vị hoàng đế đến gần và nói: "Tôi đến đây để nhờ ngài giúp đỡ với ba câu hỏi: Khi nào là thời điểm tốt nhất để làm mỗi việc? Ai là người quan trọng nhất để làm việc? Điều quan trọng nhất phải làm là gì? Khi nào?".
Vị ẩn sĩ chăm chú lắng nghe nhưng chỉ vỗ vai Hoàng đế rồi tiếp tục đào. Hoàng đế nói: "Người hẳn là rất mệt rồi. Đây, để ta giúp người một tay". Vị ẩn sĩ cảm ơn, đưa cây thuổng cho Hoàng đế rồi ngồi xuống đất nghỉ ngơi.
Sau khi đào được hai hàng, Hoàng đế dừng lại, quay sang vị ẩn sĩ và lặp lại ba câu hỏi của mình. Vị ẩn sĩ vẫn không trả lời, mà thay vào đó, ông đứng dậy và chỉ vào cây thuổng và nói: "Tại sao ngài không nghỉ ngơi ngay bây giờ? Tôi có thể tự làm được". Nhưng vị Hoàng đế kia vẫn tiếp tục đào. Một giờ trôi qua, rồi hai giờ. Cuối cùng thì mặt trời cũng bắt đầu lặn sau núi. Hoàng đế đặt thuổng xuống và nói với vị ẩn sĩ: "Ta đến đây để hỏi ngài có thể trả lời ba câu hỏi của ta không. Nhưng nếu ngài không trả lời được, xin hãy cho ta biết để ta có thể về nhà".
Vị ẩn sĩ ngẩng đầu lên và hỏi hoàng đế, "Ngài có nghe thấy có người chạy qua đó không?". Hoàng đế quay đầu lại. Cả hai đều nhìn thấy một người đàn ông có bộ râu dài màu trắng xuất hiện từ trong rừng. Người đàn ông chạy vội vã, tay đang ấn vào vết thương rỉ máu ở bụng. Người đàn ông chạy về phía Hoàng đế trước khi bất tỉnh xuống đất. Hoàng đế lau rửa vết thương thật sạch rồi dùng chính áo của mình để băng lại, nhưng máu đã ngấm hoàn toàn trong vòng vài phút. Ngài giũ chiếc áo ra và băng vết thương lại lần thứ hai và tiếp tục làm như vậy cho đến khi máu ngưng chảy.
Cuối cùng người đàn ông bị thương cũng tỉnh lại và muốn uống nước. Hoàng đế chạy xuống suối và mang về một bình nước. Trong khi đó, mặt trời đã khuất và không khí ban đêm bắt đầu chuyển lạnh. Hoàng đế đã mòn mỏi vì ngày dài trèo núi, đào vườn. Tựa vào ô cửa, ông ngủ thiếp đi. Khi ngài tỉnh giấc, mặt trời đã mọc trên núi. Trong một thoáng vị Hoàng đế đã quên mất mình đang ở đâu và đến đây để làm gì. Ngài nhìn sang giường và thấy người đàn ông bị thương cũng đang nhìn quanh mình. Khi nhìn thấy hoàng đế, anh ta nhìn chằm chằm vào ông ta và sau đó thì thào nói nhỏ: "Xin hãy tha thứ cho tôi".
"Nhưng anh đã làm gì mà ta nên tha thứ cho anh?" Hoàng đế hỏi.
"Bệ hạ không biết ta, nhưng ta biết ngài. Ta là kẻ thù không đội trời chung của ngài, và ta đã thề sẽ báo thù ngài, vì trong cuộc chiến cuối cùng ngài đã giết anh trai và chiếm đoạt tài sản của ta. Khi ta biết rằng ngài đang một mình đến núi gặp vị ẩn sĩ, ta quyết định sẽ giết ngài trên đường trở về. Nhưng đợi một lúc lâu vẫn không thấy bóng dáng ngươi, nên ta rời phục kích để tìm ngài. Nhưng tôi chỉ gặp đám người hầu của ngài và bị thương. May mắn thay, tôi đã trốn thoát và chạy đến đây. Nếu không gặp bệ hạ, tôi chắc chắn đã chết. Tôi đã định giết ngài, nhưng thay vào đó, ngài đã cứu mạng tôi! Tôi xấu hổ và biết ơn không thể nói thành lời. Nếu tôi còn sống, tôi nguyện làm đầy tớ của ngài".
Hoàng đế vui mừng khôn xiết khi thấy mình có thể hòa giải với kẻ thù cũ một cách dễ dàng như vậy. Ông không chỉ tha thứ cho người đàn ông mà còn hứa sẽ trả lại tất cả tài sản của người đàn ông và cử thầy thuốc và người hầu của mình đến đợi người đàn ông cho đến khi anh ta hoàn toàn lành lặn. Sau khi ra lệnh cho những người hầu cận đưa người đàn ông về nhà, Hoàng đế quay lại gặp vị ẩn sĩ. Trước khi trở lại hoàng cung, Hoàng đế muốn nhắc lại ba câu hỏi của mình lần cuối. Ông tìm thấy vị ẩn sĩ đang gieo hạt trong trái đất mà họ đã đào ngày trước.
Vị ẩn sĩ đứng dậy và nhìn Hoàng đế. "Những câu hỏi của ngài đã được trả lời."
"Hôm qua, nếu ngài không giúp tôi đào những luống đất này, ngài sẽ bị người đàn ông đó tấn công trên đường về nhà. Khi đó bệ hạ sẽ vô cùng hối hận khi không ở lại với tôi. Vì vậy, thời điểm quan trọng nhất là lúc ngài đang đào luống, người quan trọng nhất là chính tôi, và việc theo đuổi quan trọng nhất là giúp tôi. Sau này, khi người đàn ông bị thương chạy đến đây, thời gian quan trọng nhất chính là thời gian ngài băng bó vết thương cho anh ta, vì nếu ngài không chăm sóc anh ta, anh ta sẽ chết và ngài sẽ mất cơ hội được hòa giải với anh ta.
Hãy nhớ rằng chỉ có một thời điểm quan trọng và là bây giờ. Thời điểm hiện tại là thời điểm duy nhất mà chúng ta có quyền thống trị. Người quan trọng nhất luôn là người ở bên cạnh, người ở ngay trước mặt, vì tương lai chúng ta không biết sẽ gặp ai. Theo đuổi quan trọng nhất là làm cho người ở bên cạnh hạnh phúc".
Leo Tolstoy
Nguồn: Plough
Theo Nhịp sống kinh tế