Chị Hải (Thanh Xuân, Hà Nội) đã ăn chay được 3 năm nay. Chị thường xuyên tìm đến các nhà hàng chay để thưởng thức các món chay ngon, còn không thì tự tay chế biến các món chay.
Mùa vu lan năm nay, chị đã đặt của người quen một mâm cỗ chay thịnh soạn, nhằm tỏ lòng thành kính, biết ơn với bậc sinh thành.
"Cha mẹ tôi không may mất sớm, nên mấy năm nay, tôi thường cúng cỗ chay dâng lên cha mẹ. Đó cũng là cách tôi mong cha mẹ hiểu tấm lòng hiếu lễ của mình trong mùa lễ vu lan”, chị Hải cho biết.
Còn chị Thảo (Ba Đình, Hà Nội) cho biết: “Cả nhà tôi rất thích món ăn chay. Dịp lễ vu lan năm nay, gia đình tôi đã đặt cỗ chay tại một khách sạn 5 sao, giá khá cao nhưng ở đó không gian đẹp, sang trọng, đồ ăn lại ngon”.
Theo tìm hiểu của Phóng viên (PV), hiện nay, dịch vụ nhận đặt mâm cỗ chay đã bắt đầu chạy rất mạnh. Các nhà hàng chay, buffet chay cũng đưa ra nhiều chương trình khuyến mãi.
Các cá nhân, nhà hàng đang chạy nhiều chương trình quảng bá nhằm thu hút khách hàng, với các chương trình giảm giá, ưu đãi.
Khảo sát của PV cho thấy, giá của các mâm cỗ chay hiện đang dao động từ khoảng 400 nghìn đồng đến hơn 1 triệu đồng/mâm.
Chia sẻ với PV, chị Tâm (chủ một nhà hàng chay chuyên nhận đặt cỗ chay tại Nguyên Hồng, Hà Nội) cho biết: “Giá mâm cỗ chay tùy thuộc vào số lượng, số món càng nhiều giá sẽ càng cao. Tính đến nay, các khách hàng đặt mâm cỗ chay cho mùa vu lan đã rất nhiều. Họ đặt sớm vì sợ chúng tôi không đủ sức phục vụ”.
Tại nhà hàng của chị Tâm, giá các mâm cỗ chay từ 800 nghìn đồng đến hơn 1 triệu đồng. Dù có cao hơn thị trường nhưng do uy tín lâu năm, nhà hàng chị vẫn rất đông khách đặt hàng.
Các món chay chủ yếu của nhà hàng chị Tâm có thể kể đến như Nộm rau tiến vua, súp nấp rau củ, đậu non sốt nấm, rong biển kho tộ, nem, giò lụa chay, gà quay chay sốt tiêu đen…
Tuy là món chay nhưng mâm cỗ được trang điểm rất bắt mắt, vị ngon thanh đặc biệt hấp dẫn.
“Có thời điểm hot nhất mùa lễ vu lan năm trước, nhà hàng tôi nhận đặt 1 ngày lên tới 500 mâm cỗ, làm không xuể. Năm nay theo tôi dự tính, lượng mâm cỗ sẽ còn nhiều hơn năm ngoái”, chị Tâm cho biết.
Theo chị Tâm, ngày càng có nhiều người hướng tâm đến Phật, coi đồ ăn chay là thức ăn thường xuyên hàng ngày.
Cúng chay, ăn chay không chỉ là nét đẹp văn hóa mang giá trị tâm linh, mà ăn chay, theo quan điểm nhà Phật, còn gieo mầm lành cho sức khỏe, giúp cơ thể tránh nhiều độc tố từ việc ăn mặn và phòng ngừa bệnh tật.
Chị Cúc (chủ một nhà hàng chay ở Đống Đa, Hà Nội) cũng chia sẻ: “Tôi mở quán chay được 2 năm nay, những ngày rằm mồng 1 vô cùng đông khách.
Tính đến nay, khách quen, bạn bè đã tranh thủ đặt nhà hàng tôi mâm cỗ chay, đồng thời đặt suất buffet chay. Chúng tôi cũng có chạy một số chương trình ưu đãi nhằm tri ân các khách hàng đã ủng hộ, chắc hẳn khách hàng của chúng tôi sẽ rất vui”.
Theo chị Cúc, vài năm trở lại đây, việc ăn chay, cúng cơm chay ngày càng thịnh hành.
‘Có thể do người Việt hiện đại nay đã quá sợ thịt thà, sợ béo phì, bệnh tật… nên tìm đến món chay nhiều hơn. Vài năm nay, lượng người đổ về quán chay, đặt cơm chay có xu hướng tăng cao. Vào những ngày rằm mồng 1, nhà hàng của tôi thường rơi vào tình trạng cháy chỗ”, chị Cúc cho hay.
Tuy nhiên, theo chị Cúc, không phải ai quảng cáo hay, đẹp cũng là nơi đó nấu ăn ngon và an toàn thực phẩm. "Vì thế, bạn nên tìm đến những địa chỉ làm cỗ chay uy tín và thân thiết, đã được chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm càng tốt. Có như vậy mới đảm bảo sức khỏe cho bản thân và gia đình", chị Cúc nói.
Về đồ chay, trong một chia sẻ với báo chí, chuyên gia Dinh dưỡng Bà mẹ -Trẻ em, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Đào tạo phát triển cộng đồng (RTCCD), BS Nguyễn Trọng An cho biết, so với chế độ dinh dưỡng thông thường, ăn chay có thể phòng được một số bệnh như: Tiểu đường, tim mạch, rối loạn chuyển hóa...
Tuy nhiên, ăn chay cũng có thể gây một số bất lợi cho sức khỏe như chất đạm trong các thức ăn thực vật không đủ acid amin thiết yếu; chất béo tuy không có cholesterol nhưng có các acid béo no, nhất là trong nước cốt dừa và các dạng bơ thực vật. Trong rau củ cũng có nhiều chất gây cản trở sự hấp thu các chất dinh dưỡng khác.
Theo chuyên gia dinh dưỡng Maria Bella và chuyên gia dinh dưỡng Nikki Ostrower (Mỹ), nếu ăn chay thường xuyên, người dùng hãy cố gắng chọn lựa thực phẩm tươi thay cho các loại thực phẩm chế biến và đóng gói sẵn. Bởi theo các chuyên gia, đồ chay chế biến sẵn có thể khiến cơ thể cạn kiệt các khoáng chất và chất dinh dưỡng khác.
Bên cạnh đó, việc ăn quá nhiều những loại đồ ăn chay giải thịt thường cũng gây nguy hại cho sức khỏe. Theo Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ, những loại đồ ăn chay giả thịt thường được cho quá nhiều muối, dẫn đến huyết áp cao, các bệnh tim mạch và tăng cân.
Các đồ ăn chay chế biến giả thịt thậm chí chứa cả nấm mốc, có thể gây tổn hại cho sức khỏe. Nhiều bệnh nhân còn bị dị ứng, phản ứng phụ như buồn nôn, tiêu chảy và thậm chí đe dọa đến tính mạng.