Pháo hạn Bofors 40mm và Oerlikon 20mm là minh chứng rõ nét cho khả năng bảo quản vũ khí rất tốt của Quân đội nhân dân Việt Nam.
Lữ đoàn 125, Vùng 2 Hải quân (tiền thân là Đoàn tàu không số) là đơn vị vận tải, đổ bộ chủ lực của Hải quân nhân dân Việt Nam. Lữ đoàn 125 cũng là đơn vị sở hữu 2 con tàu đổ bộ lớn nhất của Quân chủng Hải quân.
Tàu đổ bộ mang số hiệu 501, 503 là các tàu chiến lợi phẩm ta thu được sau khi giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. 2 tàu này vốn là tàu đổ bộ xe tăng LST-542 được Mỹ đóng trong thời gian Chiến tranh thế giới lần 2.
Tàu đổ bộ xe tăng 503 thuộc Lữ đoàn 125, Vùng 2 Hải quân phối hợp hiệp đồng với trực thăng của Trung đoàn 917, Sư đoàn 370 Quân chủng PK-KQ. Nguồn ảnh: Ngô Tiến Mạnh
Mặc dù đã trải qua thời gian hoạt động từ rất lâu, tuy nhiên, cả 2 tàu 501, 503 vẫn còn hoạt động rất tốt trong biên chế của Hải quân Việt Nam.
Thậm chí tàu 503 đã được thực hiện đồng bộ, hiện đại hóa. Con tàu được sửa chữa, thay thế kết cấu thân vỏ và bảo dưỡng trang thiết bị máy móc giúp con tàu có thể hoạt động tốt trong thời gian dài nữa.
Đặc biệt hơn, cả 2 tàu 501 và 503 đều trang bị các loại pháo khác với các hệ pháo Liên Xô/Nga mà Hải quân nhân dân Việt Nam đang có biên chế.
Cụ thể, các tàu này được trang bị các loại pháo: Bofors 40mm nòng đôi, Bofors 40mm nòng đơn và pháo Oerlikon 20mm.
Pháo phòng không Bofors 40mm nòng đôi lắp trên tàu 503. Ảnh: Quang Tiến
Với dòng pháo Bofors 40mm, đây là mẫu pháo rất phổ biến với quân đội phe Đồng minh trong Chiến tranh thế giới lần 2.
Trên 2 tàu 501, 503 thì hiện bố trí 2 tháp pháo Bofors 40mm nòng đôi phía trước mũi và sau đuôi tàu, 2 pháo Bofors 40mm nòng đơn bố trí 2 bên tàu.
Pháo phòng không Bofors 40mm nòng đơn lắp trên tàu 503. Ảnh: Quang Tiến
Với pháo Oerlikon 20mm, đây là mẫu pháo được cả quân đội phe Đồng minh và Phát xít sử dụng trong Chiến tranh thế giới lần 2. Phiên bản lắp trên tàu chiến sử dụng chính cho mục đích phòng không hoặc tiêu diệt các tàu, xuồng cỡ nhỏ.
Pháo Oerlikon 20mm trang bị trên tàu 501, 503. Ảnh: Quang Tiến
Việc chúng ta vẫn tiếp dụng duy trì các pháo nguyên bản lắp trên 2 tàu 501, 503 thay vì thay thế bằng hệ pháo Liên Xô/Nga cho thấy các khẩu pháo này vẫn còn hoạt động tốt. Và trên hết, ta vẫn đảm bảo được cơ số đạn cho các pháo này nhằm đảm bảo hoạt động huấn luyện và sẵn sàng chiến đấu.
Hiện 2 phiên bản pháo Bofors 40mm mà chúng ta sử dụng đều là loại có chiều dài nòng gấp 60 lần đường kính L60, sử dụng với cỡ đạn 40x311mmR chung với pháo phòng không tự hành M42 Duster mà chúng ta cũng thu được sau giải phóng.
Hiện thì cỡ đạn này đã rất ít do các pháo Bofors 40mm đời mới đều là loại có chiều dài nòng gấp 70 lần đường kính, sử dụng cỡ đạn khác là 40x365mmR.
Với pháo Oerlikon 20mm cũng tương tự. Phiên bản chúng ta sử dụng là loại có chiều dài nòng gấp 70 lần đường kính L70, sử dụng cỡ đạn 20x110mmRB.
Phiên bản hiện đại ngày nay thì có chiều dài gấp 85 lần đường kính L85 và sử dụng cỡ đạn 20x128mm.
Do đó, rất có thể cơ số đạn 40mm và 20mm mà ta thu được sau giải phóng còn khá nhiều nên vẫn đủ đảm bảo được.
Việc vẫn tiếp tục duy trì được hoạt động của 2 tàu 501, 503 cũng như các loại vũ khí khác hệ trên 2 tàu này cho thấy khả năng bảo quản, bảo dưỡng khí tài rất tốt của Quân đội ta.