Theo số liệu thống kê từ Tổng cục Hải quan, kim ngạch xuất khẩu hàng rau quả của Việt Nam trong tháng 8/2023 đạt 464,5 triệu USD, tăng 71,5% so với tháng 8/2022. Tính chung 8 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu hàng rau quả đạt 3,5 tỉ USD, tăng 61,8% so với cùng kỳ năm 2022.
Xuất khẩu hàng rau quả tiếp tục ghi nhận tốc độ tăng trưởng cao nhờ trị giá xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc tăng mạnh. Ngoài ra, xuất khẩu sang các thị trường như Hàn Quốc, Hà Lan, Các Tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất cũng ghi nhận tốc độ tăng trưởng khả quan. Trong đó, Nhật Bản là một thị trường đáng chú ý với mặt hàng chuối của Việt Nam.
Theo số liệu thống kê từ Cơ quan Hải quan Nhật Bản, nhập khẩu chuối (HS 0803) của Nhật Bản trong 7 tháng đầu năm 2023 đạt 607,6 nghìn tấn, trị giá 76,3 tỷ Yên (tương đương 518 triệu USD), giảm 4,3% về lượng, nhưng tăng 11,3% về trị giá so với cùng kỳ năm 2022.
Trong đó, nhập khẩu chuối của Nhật Bản từ Việt Nam đạt 7,9 nghìn tấn, trị giá 1,05 tỷ Yên (tương đương 7,1 triệu USD), tăng 62% về lượng và tăng 80,2% về trị giá so với cùng kỳ năm 2022. Giá xuất khẩu bình quân 7 tháng đầu năm là 133,6 nghìn Yên/tấn, tăng 11,2% so với cùng kỳ 2022.
Nguồn: Cơ quan Hải quan Nhật Bản
Tuy nhiên, tỷ trọng nhập khẩu chuối từ Việt Nam chỉ chiếm 1,3% tổng lượng chuối nhập khẩu của Nhật Bản. Do đó, vẫn còn rất nhiều cơ hội để các doanh nghiệp xuất khẩu chuối mở rộng thị phần tại Nhật Bản.
Hiện, chuối của Việt Nam xuất khẩu sang Nhật Bản được hưởng mức thuế ưu đãi, có mức thuế suất theo Hiệp định AJCEP là 0% từ ngày 01/4/2023, trước đó là 3%. Ngoài lợi thế về thuế quan, theo Tham tán thương mại Việt Nam tại Nhật Bản, hiện tại, nhiều hệ thống tiêu thụ tại Nhật Bản mong muốn nhập khẩu chuối từ Việt Nam, bởi người tiêu dùng Nhật Bản cho rằng chuối Việt Nam thơm ngon.
Trong khi đó, Philippines là nước cung cấp chuối chính cho Nhật Bản trong 7 tháng đầu năm 2023, lượng nhập khẩu từ thị trường này chiếm 79,8% tổng lượng chuối Nhật Bản nhập khẩu.
Tuy nhiên, Philippines là quốc gia Đông Nam Á duy nhất phải chịu mức thuế cao, trong khi các nhà cung cấp khác được hưởng mức thuế ưu đãi. Theo Hiệp định Đối tác Kinh tế Philippines và Nhật Bản (PJEPA), chuối của Philippines nhập khẩu vào Nhật Bản phải chịu mức thuế hàng năm trung bình là 13% - từ mức cao 18% trong những tháng mùa Đông đến mức thấp 8% trong mùa Hè.
Ở nước ta, chuối chiếm 19% tổng diện tích cây ăn trái của Việt Nam hàng năm, cho sản lượng khoảng 1,4-1,5 triệu tấn. Năm 2022, giá trị xuất khẩu chuối tươi của Việt Nam đạt 310,6 triệu USD, tăng 34,5% so với năm 2021. Xuất khẩu chuối vượt qua xoài để trở thành loại trái cây có kim ngạch lớn thứ 2, chỉ sau thanh long.
Nhật Bản là một thị trường khó tính nên chuối Việt Nam để xuất khẩu được vào đây phải đáp ứng được các tiêu chuẩn, điều kiện khắt khe, từ thổ nhưỡng trồng chuối đến quy trình chọn giống, chăm bón đến thu hoạch, lựa chọn chuối (quả đều kích cỡ) đóng gói bao bì, vệ sinh thực phẩm, cách xếp trong container để chuối không bị va chạm, trầy xước…
Cũng chính vì thị trường trái cây Nhật Bản khó tính nhất thế giới nên nếu chuối Việt Nam xuất ổn định được ở thị trường này thì có thể đi đến bất cứ nơi nào.